چالش‌های اجرایی‌سازی سند فناوری‌های نرم

‎در حالی ایران بر اساس آمارهای جهانی جز۲۰کشور برتر در حوزه تولید فیلم شده است که به گفته دبیر ستاد نرم توسعه فناوی‌های نرم و فرهنگی معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست‌جمهوری فعالان این عرصه در یک رقابت نابرابر با نمونه‌های وارداتی خارجی قرار دارند و از سوی دیگر در سند راهبردی این ستاد بر معرفی و ایجاد ۵ «نمانام» تاکید شده است و تحقق آن نیازمند اعتبارات است، ولی اعتبارات آن دیده نمی‌شود.
‎امیرعباس محمدی کوشکی، سرپرست تیم اختراعات ایران  که اخیرا به عضویت رسمی ویکی آمار سازمان ملل متحد درآمده است، در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به گزارش ۲۰۲۴ سازمان مالکیت فکری جهانی (WIPO)، گفت: آمارهای این سازمان نشان می‌دهد صنعت سینمای جهانی با سرعتی بالا در حال بازگشت از پاندمی COVID-۱۹ است، اما هنوز به سطح پیش از پاندمی نرسیده است. بر اساس آخرین آمار ارائه شده توسط سازمان جهانی مالکیت فکری (WIPO) و Omdia، تولید فیلم در سال‌های ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳ رشد قابل توجهی داشته است.
‎وی با اشاره به وضعیت تولید و فروش فیلم در ایران و کشورهای برتر جهان، اظهار کرد: این آمارها نشان می‌دهد کشور هند با تولید نزدیک به ۲,۵۰۰ فیلم در سال ۲۰۲۲، ۲۹ درصد از حجم جهانی را به خود اختصاص داده و مقام اول تولیدکننده فیلم در جهان است و پس از آن ایالات متحده آمریکا با تولید یک سوم تعداد فیلم‌های هند، در مقام دوم قرار دارد.
‎محمدی با بیان اینکه امریکا حدود ۱۰ درصد از تمامی تولیدات فیلم بلند جهان را در سال ۲۰۲۲ به خود اختصاص داده است، یادآور شد: ژاپن با تولید ۱۴۴ فیلم بیشتر نسبت به سال قبل، به مقام سوم دست یافت و ۷ درصد از تولیدات جهانی فیلم را به خود اختصاص داده است.
‎این عضو رسمی ویکی آمار سازمان ملل متحد، تصریح کرد: چین در مقام چهارم این رتبه‌بندی قرار دارد و ۶ درصد از تولیدات جهانی فیلم را در سال ۲۰۲۲ به خود اختصاص و تولیدات محلی ۸۵ درصد از درآمد باکس آفیس چین را در سال ۲۰۲۳ تشکیل داده است.
‎محمدی با اشاره به رتبه ایران در این رنکینگ جهانی، اظهار کرد: ایران نیز به عنوان یکی از ۲۰ اقتصاد برتر در تولید فیلم، نقش مهمی در صنعت سینمای جهانی دارد. تولیدات فیلم در ایران نه تنها از نظر کمیت بلکه از نظر کیفیت نیز رشد چشمگیری داشته است.
‎وی به بیان آمارهای مربوط به فروش جهانی فیلم پرداخت و یادآور شد: درآمد جهانی باکس آفیس در سال ۲۰۲۳ با ۲۹.۴ درصد افزایش به ۳۳.۲ میلیارد دلار رسید که هنوز ۹ میلیارد دلار کمتر از اوج سال ۲۰۱۹ است و تنها ۸۰ درصد از سطح بین سال‌های ۲۰۱۷ تا ۲۰۱۹ را تشکیل می‌دهد.
‎محمدی تاکید کرد: بازگشت قدرتمند سینمای جهانی پس از پاندمی نشان‌دهنده پویایی و قدرت این صنعت است. با افزایش تولید فیلم در کشورهای برتر از جمله هند، آمریکا، ژاپن، چین و ایران، انتظار می‌رود که صنعت سینما به سرعت به دوران پیش از پاندمی بازگردد. این امر می‌تواند به تقویت اقتصاد فرهنگی کشورها و ارتقاء جایگاه آنها در عرصه بین‌المللی کمک کند.
‎بودجه‌های فرهنگی ۱۹ گانه در کشور
‎به گزارش ایسنا، مسعود حسنلو، دبیر ستاد توسعه فناوری‌های نرم و فرهنگی معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان نیز در گفت‌وگو با ایسنا، کل بودجه فرهنگی حوزه‌های نوزده‌گانه فرهنگی در کشور را ۱.۵ میلیارد دلار ذکر کرد و گفت: این در حالی است که در کشور آمریکا تنها برای بازی‌های رایانه‌ای ۷ تا ۸ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری دولتی شده است. علاوه بر آن گفته می‌شود سهم سرمایه‌گذاری در صنعت اگر یک به ۵ باشد (یک واحد سرمایه‌گذاری، ۵ واحد بازگشت پول) در حوزه فرهنگی ۱ به ۱۰ و ۱ به ۲۰ است.
‎وی با بیان اینکه ستاد توسعه فناوری‌های نرم و فرهنگی ذیل شورای عالی انقلاب فرهنگی و در معاونت علمی ریاست‌جمهوری برای هماهنگی با دستگاه‌های مرتبط با حوزه فرهنگی مستقر شده است، ادامه داد: کسب و کارهای فرهنگی و هویت‌ساز در حوزه‌هایی چون موسیقی، سینما، انیمیشن و بازی و سرگرمی و آموزش و یادگیری به کسب و کارهای پایدار تبدیل نشده است، در حالی که یکی از ظرفیت‌های کشور حوزه‌های فرهنگی است.
‎حسنلو با اشاره به سند راهبردی این ستاد، اظهار کرد: برای اجرایی‌سازی سند راهبردی که در سال ۱۴۰۰ ابلاغ شد، اقدامات متعددی اجرایی شده که یکی از آنها مطالعه و بررسی شرایط آماری و تحقیقاتی در حوزه فرهنگی است، ما در زمینه آمارهای حوزه فرهنگی وضعیت خوبی نداریم و اقدام به اجرای مطالعات در زمینه بررسی وضعیت تاب‌آوری ملی در صنایع خلاق کردیم.
‎دبیر ستاد توسعه فناوری‌های نرم و فرهنگی، اولویت سنجی در ۱۹ حوزه فرهنگی را از دیگر اقدامات این ستاد در حوزه فرهنگی و نرم ذکر کرد و یادآور شد: همچنین پیش‌نویس مسیر اجرایی‌سازی سند ۶۰ اقدام راهبردی سند ستاد را به شورای عالی انقلاب فرهنگی ارائه کرده‌ایم.
‎وی عدم ضمانت اجرایی اسناد را از چالش‌های کشور عنوان کرد و گفت: برای حوزه فرهنگی، بودجه مستقلی تعریف نشده است؛ به گونه‌ای که دستگاه‌های مرتبط با فرهنگی مانند میراث فرهنگی، وزارت علوم، صدا و سیما و جهاد دانشگاهی بودجه مستقلی در این حوزه ندارند و ما برای اجرای این سند نیاز به بودجه کافی داریم.
‎دبیر ستاد توسعه فناوی‌های نرم و فرهنگی معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست‌جمهوری با بیان اینکه فعالان این عرصه در یک رقابت نابرابر با نمونه‌های وارداتی خارجی قرار دارند، گفت: در سند راهبردی این ستاد قرار است، معرفی و ایجاد ۵ «نمانام» تولید شود که اجرایی‌سازی آن نیازمند اعتبارات است، ولی هزینه آن دیده نمی‌شود.