نقال و پژوهشگر شاهنامه با تأکید بر اهمیت شاهنامه‌خوانی در تربیت نسل آینده، نوروز را فرصتی مناسب برای معرفی صحیح مفاهیم این اثر ارزشمند دانست.
پریسا سیمین‌مهر در گفت‌وگو با ایرنا، درباره اهمیت شاهنامه‌خوانی در نوروز گفت: ما می‌توانیم برای ترویج درست شاهنامه‌خوانی و نقالی، از ایام نوروز بهره ببریم. نوروز به‌عنوان یک سنت کهن ایرانی، می‌تواند زمینه‌ای عالی برای معرفی صحیح مفاهیم شاهنامه و نقالی باشد.
وی افزود: انتخاب درست ابیات از منابع معتبر، می‌تواند تأثیر خوبی روی کودکان و نوجوانان بگذارد. به‌عنوان مثال، تنها داستان‌های مرتبط با جمشید در شاهنامه کافی نیست. در حقیقت، ما مجموعه‌ای از نوروزنامه‌ها داریم که می‌تواند مخاطبان را با جوانب مختلف نوروز آشنا کند.
این نقال بین‌المللی تصریح کرد: یکی از نکات مهمی که در مورد شاهنامه باید به آن اشاره کنم، این است که این اثر تنها یک حماسه جنگی نیست. شاهنامه، به‌عنوان یک اثر تربیتی و تعلیمی، مفاهیم عمیق و آموزنده زیادی دارد. در شاهنامه، مفاهیم آموزشی و تربیتی زیادی نهفته است، از جمله مسائلی که در تربیت کودکان و نوجوانان از اهمیت زیادی برخوردار است. ایرانیان باستان به تربیت کودکان بسیار توجه می‌کردند و آن را از مراحل مختلف سنی آغاز می‌کردند.
وی ادامه داد: در واقع، تربیت و تعلیم در شاهنامه یک مسئله اساسی است که در بسیاری از داستان‌ها به‌طور خاص به آن پرداخته شده است. در شاهنامه، می‌بینیم که حتی در سنین کودکی، ایرانیان به تربیت اخلاقی و جسمی کودکان توجه داشته‌اند. برای مثال، در یکی از اشعار شاهنامه آمده است:
کنون از خردمندی اردشیر سخن بشنو و یک به یک یادگیر
بکوشید و آیین نیکو نهاد بگسترد بر هر سوی مهر و داد
به درگاه چون خواست لشکر فزون فرستاد بر هر سوی رهنمون
که تا هرکسی را که دارد پسر نماند که بالا کند بی‌هنر
سواری بیاموزد و رسم جنگ به گرز و کمان و به تیر خدنگ
چو کودک ز کوشش به مردی شدی بهر بخششی در بی آهو بدی
این نشان می‌دهد که تربیت جسمی و ذهنی کودکان از همان ابتدا در فرهنگ ایرانیان اهمیت داشته است.
سیمین‌مهر اظهار داشت: مقوله تربیت و تعلیم در شاهنامه بسیار پررنگ است و می‌تواند الگوی خوبی برای تربیت نسل‌های آینده باشد. من از خانواده‌ها خواهش می‌کنم که بیشتر به تربیت معنوی و تعلیمی شاهنامه توجه کنند، نه فقط به بخش‌های جنگی و حماسی آن. کودکانی که در سنین پایین با مفاهیم تربیتی شاهنامه آشنا می‌شوند، بهتر می‌توانند مفاهیم اخلاقی و انسانی را درک کنند.
وی تأکید کرد: در گذشته، در مکتب‌خانه‌ها، کودکان ابتدا با آثار اخلاقی مانند «گلستان» سعدی و «مرزبان‌نامه» آشنا می‌شدند، سپس به شاهنامه می‌پرداختند. در حال حاضر، در مدارس، به بچه‌ها شاهنامه‌ای که حاوی داستان‌های جنگی و رزم‌نامه‌هاست، آموزش داده می‌شود. این ممکن است برای کودکان مناسب نباشد.
این پژوهشگر شاهنامه افزود: برای مثال، داستان رستم و سهراب وقتی برای کودکان گفته می‌شود، ممکن است باعث بروز احساسات منفی و گاهی اضطراب در آن‌ها شود. پس باید توجه داشته باشیم که داستان‌ها و مفاهیم را متناسب با سن و درک کودک انتخاب کنیم. همچنین باید در آموزش نقالی به کودکان، از روش‌های درست و تخصصی استفاده کنیم تا مفاهیم شاهنامه به‌درستی به آن‌ها منتقل شود.
وی در پایان گفت: هدف ما باید این باشد که با استفاده از شاهنامه، کودکان و نوجوانان را با مفاهیم عمیق و آموزنده آشنا کنیم و آنان را به انسان‌های فرهنگی و با شخصیت تبدیل کنیم. نقالی، تنها یک هنر نمایشی نیست، بلکه یک وسیله تربیتی و آموزشی است که می‌تواند در فرآیند شکل‌گیری شخصیت کودکان و نوجوانان نقش مهمی ایفا کند.
بدون دیدگاه