تئاتر «مساله تحمل‌ناپذیر وجود» یا مَنِش چینی که از روزهای پایانی مهر در پلاتونمایش مجموعه یادگاران صنعتی شهر کرمان به روی صحنه رفته است، مناسبات بینسه دوست را با زبانی طنز روایت می‌کند که البته فرجامی تراژدیک دارد.
به گزارش ایرنا، در نخستین اجرای خصوصی این تئاتر طی شامگاه یکشنبه گروه تئاتراطاق خاکستری در مجموعه یادگاران صنعتی شهر کرمان، میزبان جمعی از اهالی تئاترو رسانه بودند تا به تماشای نخستین اجرای این نمایش بنشینند، کاری که به اذعاناعضای گروه موقعیت تبدیل طنز به وحشت یا به اصطلاح گروتسک(عجیب‌پردازی) خوانده می شود.
امیرحمزه حیدری نویسنده این کار است که به کارگردانی محمد ترابی‌نژاد که ازبازیگران اصلی این تئاتر به شمار می رود در شهر کرمان روی صحنه رفته است.
نمایش حدود ساعت ۲۰:۲۵ دقیقه آغاز شد، روی صحنه شاهد دکور ساده‌ای بودیممرکب از سه مبل، یک یخچال، گلدانی با گل‌های مصنوعی و چند دفتر و نوشت‌افزار کهدر گوشه‌ای از صحنه روی زمین روی خطوطی نقاشی شده کف زمین، ریخته شده بود؛البته یک صفحه نمایشگر هم در قسمتی از صحنه نصب شده بود تا بخشی از قصه راکه قبلا توسط بازیگران در فضای آزاد ضبط شده بود برای تماشاچیان به نمایشبگذارد. گریم و لباس بازیگران نیز ساده بود.
نمایش منش چینی با سه بازیگر اجرا می‌شود اما با وجود کوچک و ساده بودن صحنه،در طول تقریبا یک ساعت اجرا شاهد اجرای پر جنب و جوش بازیگران بودیم، اجراییکه برای بار نخست در مقابل تماشاچیان، قابل ستایش بود؛ بازی‌ها خوب بود و حرفهای، یکساعت اجرای بدون وقفه و حفظ دیالوگ ها خود کار سختی است؛ ضمن اینکهزبان طنز نمایش برخی اوقات باعث بلند شدن صدای خنده مکرر حاضران نیز می‌شد.
این نمایش داستان سه دوست به نام های لئو، مایک و دنی را روایت می کند که بینآنها دوستی ۱۰ ساله برقرار است و در یک خانه زندگی می‌کنند؛ دیدن فردی شبیه مایک،۲ دوست دیگرش لئو و دنی را کنجکاو می کند تا با شکی طنزآلود، ضمن کندوکاوخاطرات دوستی خود، اتفاقاتی تراژیک را در پایان نمایش رقم بزنند.
در این کار می بینیم که گاه، برخی انسان های به ظاهر یا به واقع عاقل، چطور دست بهکارهای بلاهت گونه یا مرگ آفرین می زنند؛ البته یکی از این شخصیت های داستان ازسابقه بیماری روانی برخوردار بوده و دیگری هم کمی شخصیتی پیچیده و عجیبغریب دارد که مخاطب نمی داند از نظر ضریب هوشی کم دارد یا زندگی شبیهزالوصفتی(فردی بیکار که از دستمزد تنها یکی از آن سه نفر در آن خانه ارتزاق می کنند) سبب آن شخصیت شده است.
هرچند نمایش قبلا توسط گروه دیگری اجرا شده، اما گروه اطاق خاکستری سعی کردهضمن وفاداری به متن نمایشنامه از شیوه جدیدی برای قصه پردازی و اجرا استفادهکند تا با نمایش گذاشتن بلاهت سه شخصیت اصلی به نوعی حس بی‌اعتمادی وبی‌رحمی را در فضایی دوستانه روایت کند و در این مسیر یکی از بازیگران در نقش راویو نمایش تصاویر ضبط شده به قصه‌گویی پرداخته است.
در پایان نمایش که با تشویق حضار همراه بود، گروه اطاق خاکستری به همراهکارگردان و بازیگران نمایش بر روی صحنه حاضر شدند تا نخستین شب اجرا به پایانبرسد، البته کارگردان نمایش که خود یکی از بازیگران نمایش محسوب می‌شود بههمراه ۲ بازیگر دیگر به مدت ۳۰ دقیقه ضمن شنیدن نظرات تعدادی از اهالی نمایش وگوش جان سپردن و نیز تشکر از برخی نقدهای حاضران، به تعدادی از سئوال هایرسانه ها نیز پاسخ دادند که گزیده آن را می‌خوانیم:
روایتی جدید از نمایش منش چینی
ترابی‌نژاد کارگردان جوان حوزه سینما و تئاتر استان کرمان که کارهای متعددی ازجمله، نویسندگی، کارگردانی، بازیگری و تهیه‌کنندگی در هر ۲ حوزه سینما و تئاتر را درکارنامه دارد، نقش مایک را در نمایش منش چینی ایفا می کند؛ وی درباره این نمایشاظهارداشت: نویسنده نمایش منش چینی، امیرحمزه حیدری از دوستان تئاتری است واجرای این نمایش را قبلا در جشنواره منطقه ای تئاتر دانشجویی در کرمان مشاهدهکرده بودم که متن نمایش را دوست داشتم و در این فکر بودم با فرم روایت‌گونهجدیدی این تئاتر را کار کنم.
وی ادامه داد: دورخوانی نمایش را به همراه گروه از فرودین ماه شروع کردیم و تمرینها به صورت جدی از اواسط مرداد آغاز شد که با کمی تاخیر در این زمان به روی صحنهمی رود.
این هنرمند تئاتر استان کرمان تصریح کرد: در اجرای متن نمایش، تبدیل کمدی بهوحشت که در اصطلاح تئاتری به آن گروتسک گفته می شود برای من جذاب بود ودوست داشتم تجربه این چنینی داشته باشم تا ببینم برای گروه خودمان چقدر کارکرداجرایی دارد.
بلاهت آدم های نمایش تناقض ایجاد می کند
عکاس: محمد اسلامی
وی بیان کرد: در اجرا به دنبال ایده هایی بودیم که بین اعضای گروه مطرح و در خلالکار اعمال می شد که به طور خلاصه بگویم متن نمایش منش چینی کمدی گروتسکاست و تناقضی در روابط آدم های نمایش، باعث خنده می شود.
ترابی نژاد در پاسخ به سئوالی درباره تاثیر منفی فضای مجازی در جامعه که از بخشهایی از تئاتر متبادر خاطرنشان کرد: اگر از اجرای نمایش، معایب فضای مجازیبرداشت شده است به نظر من خوب است چون بخشی از فضای مجاز آدم را درگیربلاهت می کند.
وی افزود: شباهت یک فرد به مایک باعث تناقض در رابطه ۲ دوست دیگرش دنی و لئومی شود که خودش کمدی محسوب می شود و سعی کردم بلاهت آدم های داخلقصه این نمایش را به چالش بکشم؛ حتی خود مایک هم که به ظاهر عاقل به نظر میرسد، دچار نوعی حماقت است.
کارگردان و بازیگر تئاتر کرمان با اشاره به تبلیغات متفاوت این نمایش تاکید کرد: براییک اثر هنری، تیزر یا پوستر باید سوال ایجاد کند، البته برای تبلیغات ایده های مختلفیداریم که امیدواریم بتوانیم تا پایان اجرا انجام دهیم.
وی افزود: حامی نمایش بخش خصوصی است که هزینه های اولیه ما را تامین کرد وقرار است طبق قراردادی، هزینه اجاره سالن بر اساس فروش بلیط محاسبه شود وبلیط نمایش ۱۰۰ هزار تومان تعیین شده که احساس کردم مخاطب بیشتر از این نمیتواند هزینه کند.
گروه های تئاتری توان کار در تالار فرهنگ و هنر را ندارند
پوستر نمایش منش چینی
ترابی نژاد در پاسخ به موضوع محل اجرا با اشاره به مهیا نبودن شرایط فعالیت همهگروه های تئاتری در سالن فرهنگ و هنر کرمان تصریح کرد: سالن فاخر و مجهزی مثلتالار فرهنگ و هنر هزینه های بالایی برای گروه های تئاتری دارد و ما توان پرداخت اینهزینه را نداشتیم و درخواست داریم این سالن با قیمت مناسب‌تر در اختیار هنرمندانقرار گیرد.
وی بیان کرد: اسم نمایش ساخته و پرداخته یکی از شخصیت های نمایش است و درواقعیت، چنین منشی با عنوان منش چینی وجود ندارد؛ استفاده از نام های خارجی وبیگانه برای اسامی اشخاص در نمایش نیز مرسوم است، به طور مثال در نمایش هملتاثر شکسپیر انگلیسی، هملت یک شاهزاده دانمارکی است.
کارگردان نمایش منش چینی در پاسخ به سئوال دیگری که چرا محل سکونت شخصیتها در شهر یا کشور خاصی نیست گفت: بیشتر منظورمان ناکجاآباد بود و در نمایشاشاره به نقطه خاصی نشده است که حذفیات خاصی در متن نداشتیم اما ممکن استبرخی دیالوگ ها جابه جا شده باشد.
محمد کاظم دامغانی بازیگر نقش دنی نمایش منش چینی هم بااشاره به تمرین هایاین نمایش گفت: بازیگرهای حرفه ای معمولا یک ماه تمرین می کنند و با ۲ ماه اجرادرآمد خوبی کسب می کنند که سعی کردیم این کار را که قبلا دیده بودیم با هزینه کمبه روی صحنه ببریم.
وی تاکید کرد: بازی ما در نمایش بر حسب موقعیت بود که هم بر اساس متن و همصحبت ها و نظرات کارگردان کار را انجام دادیم، البته ایده هایی هم در حین تمرین ازطرف خودمان مطرح می شد؛ کار، آنقدر موقعیت های زیادی داشت که بازیگران برایایفای نقش دست شان باز بود.
تئاتر مساله تحمل ناپذیر وجود یا منش چینی، با بازیگری محمدکاظم دامغانی، محمد‌ترابی نژاد و رضا خسروی تا ۱۲ آبان هر شب در مجموعه یادگاران صنعتی واقع درخیابان شریعتی حدفاصل چهارراه طهماسب آباد تا باغ ملی از ساعت ۲۰:۱۵ دقیقه آغازمی شود و علاقه مندان می توانند بلیت این نمایش را از سکو های معتبر فروش تهیهکنند.
بدون دیدگاه