نمایش «مثلث» که از نمایش‌های رکورددار سال گذشته است و توجه مخاطبان ومنتقدان را به خود جلب کرد با برداشتی پارودیک از «مکبث»، داستان خیانت ووفاداری را به شکلی متفاوت روایت می‌کند.
به گزارش خبرنگار مهر، گروه هنر خبرگزاری مهر قصد دارد در طول ایام نوروز، به سراغیک چهره تئاتری برجسته که در سال ۱۴۰۳ با اثر نمایشی موفقی روی صحنه رفته است،برود. همچنین در گزارش های پیش رو به هنرمندان جوانی نیز می‌پردازیم که در سالگذشته در تئاتر ایران خوش درخشیدند و نمایش هایی را به صحنه بردند که هم موردتوجه مخاطبان قرار گرفت و هم منتقدان به آن روی خوش نشان دادند.
در این گزارش به سراغ نمایش «مثلث» به کارگردانی قیس یساقی رفته ایم.
«مثلث»؛ بیش از هرچیز، یک رکورددار
نمایش «مثلث» به نویسندگی فواد زیدانلویی، قیس یساقی و محمدجواد مهدیان وکارگردانی قیس یساقی در سال گذشته با بیش از ۲۰۰ اجرا، جزوه آثار رکورد دار از حیثتعداد اجرا شد و اجراهای عمومی خود را تنها به تهران بسنده نکرد و در شهرهایینظیر مشهد، کرمان و رشت نیز روی صحنه حاضر شد. این نمایش پس از اقبال داوران ومخاطبان در نوزدهمین جشنواره بین‌المللی نمایش عروسکی تهران–مبارک، در تالارقشقایی مجموعه تئاترشهر نخستین دور از اجراهای عمومی خود را آغاز کرد و از ۲۲بهمن تا ۲۵ اسفند ۱۴۰۲ روی صحنه رفت. پس از شروع سال ۱۴۰۳ گروه نمایش«مثلث» اجرای این اثر را در تماشاخانه هامون از سر گرفتند و از ۲۰ اردیبهشت تا ۲۲اسفند در این تماشاخانه، پیوسته روی صحنه حاضر شدند.
خیانتی که در یک پاساژ رخ می‌دهد!
روایت «مثلث» بدین شکل است که هر قلمرویی شاهی دارد و هر شاهی خائنی،«مثلث» داستان خیانت یک مرد وفادار به شاه و داستان خیانت یک شاه وفادار به مردو داستان خیانت یک زن وفادار به مرد و شاه است. یک مثلث خائنانه که در دل یکپاساژ اتفاق می‌افتد و هیچکس پایان آن را نمی‌داند جز سه برادر سرنوشت و سهنویسنده اثر.
«مثلث»؛ خلاف جریان چهره‌پسند تئاتر
شاید نکته ابتدایی که نظر هر مخاطب تئاتر دوستی را جلب کند، این است که ایننمایش در روزگار چهره‌پسند و سلبریتی‌پسند تئاتر، چگونه از حیث جذب مخاطب،موفق عمل کرده است؟ در بررسی این موضوع باید در اولین بعد، خود اثر را در نظربگیریم.
شکل‌گیری یک پارودی در تمامی ابعاد
در «مثلث» با یک پارودی از نمایشنامه «مکبث» اثر ویلیام شکسپیر طرف هستیم، لازماست در ابتدا به این موضوع توجه کنیم که ساخت و تولید اثر پارودیک موضوعی استکه از شناخت قابل توجه ژانر به وجود می‌آید، پارودی به معنی (وارونه‌سازی) است،همانطور که از ترجمه لغوی این واژه مشخص است، در «مثلث» با وارونه «مکبث» مواجه هستیم و این وارونگی در ابتدایی‌ترین نقطه، در ژانر صورت گرفته است. همانطور که عمده اهالی آشنا به جهان درام می‌دانند؛ «مکبث» یک اثر تراژیک است،پس باتوجه به توضیحات قبلی «مثلث» باید یک اثر کمیک باشد تا به اصول پارودیوفادار مانده باشد.
عبور سلامت از تیغ برنده نقد
یساقی در کارگردانی این نمایش جز به جز «مکبث» را در «مثلث» به شکلی پارودیکپیاده‌سازی کرده است و در کارگردانی نیز از شیوه اجرایی عروسکی بهره برده است کهاین موضوع به خودی‌خود ریسک‌پذیری این کارگردان جوان را ثابت می‌کند؛ باتوجه بهاینکه متون نمایشی شکسپیر در باور درام‌نویسان و درام‌دوستان، حالتی مقدس دارد،یساقی جسارت به خرج داده است و ریسک حضور بر لبه تیغ برنده و مأیوس کننده نقدرا به جان خریده است. البته آن‌طور که پیداست از لبه این تیغ به سلامت عبور کردهاست و توجه منتقدان را مضاف بر مخاطبان، جلب کرده است.
گروه نویسندگان این اثر نمایشی، در ارائه اثری کمدی که رد و نشانی از «مکبث» می‌دهد، موفق و خلاق عمل کرده‌اند و شاید اصلی‌ترین دلیل موفقیت «مثلث» واقبال مخاطبان از این اثر، وجود پررنگ بعد خلاقه در این گروه است که با کمترینامکانات اجرایی، اثری قابل توجه ارائه کرده‌اند.
غیر از «مثلث» آثار خلاق دیگری هم هست …
شاید اگر غربال‌گری اصولی توسط اداره کل هنرهای نمایشی انجام گیرد ما به گروه‌هایجوان خلاق بسیاری مانند گروه نمایش «مثلث» بر بخوریم که امکانی دور و بعیدنیست. این نمایش که از دل جشنواره تهران–مبارک به هنردوستان معرفی شد، سببشد تا امید در دل گروه‌های جوان زنده شود و دوباره این باور در ذهن این گروه‌ها جانبگیرد که هنوز اثر خلاق و گیرا مخاطب خود را دارد و مردم کماکان از آثار نمایشیارزنده حمایت می‌کنند.
درباب آشتی دادن مخاطب با نمایش عروسکی
گام مهم دیگری که «مثلث» در طول اجراهای خود برداشته است، آشتی دادنمخاطب با نمایش عروسکی است. باتوجه به اینکه تعداد نمایش‌های عروسکی درسالن‌های نمایشی پایتخت به عددی بسیار نازل رسیده است و اگر اثری هم روی صحنهمی‌رود با اقبال چندانی روبه‌رو نمی‌شود، «مثلث» به مخاطبان خود اندیشه تازه‌ایدرباره آثار عروسکی می‌دهد و شاید به شکل ناخودآگاه می‌کوشد که کلیشه «نمایشعروسکی مختص کودکان است» را از ذهن مخاطب خود بزداید تا فعالان نمایشعروسکی نیز از توجه مخاطبان تئاتری، سهمی داشته باشند و بی‌ثمر نمانند و اینامیدواری ایجاد می‌شود که نمایش‌هایی چون «مثلث» بتوانند روحیه‌ای به فعالان اینحوزه نمایشی تزریق کند تا دوباره به تولید اثر مشغول شوند و از سویی دیگر جشنوارهتهران–مبارک نیز در راستای معرفی آثار این‌چنینی باید بیش از پیش بکوشد تا این جریانادامه‌دار باشد و تنها به چند نمایش، محدود بسنده نشود.
بدون دیدگاه