سیاه یا سفید؛ جنجال بر سر «کلئوپاترا» در یک مجموعه تلویزیونی

مقام‌های مصری اخیرا «نتفلیکس»‌ را در پی ساخت سریالی درباره «کلئوپاترا» به تحریف تاریخ مصر متهم کرده‌اند؛ چراکه «کلئوپاترا» در این مجموعه مستند بازسازی به عنوان یک زن سیاه‌پوست به تصویر کشیده شده است.
به گزارش ایسنا به نقل از انشنت اوریجینز، با انتخاب یک بازیگر سیاه‌پوست به عنوان کاراکتر «کلئوپاترا»‌ در مستند درام جدید «نتفلیکس»،‌ شورای عالی آثار باستانی مصر این شرکت را به تحریف آشکار تاریخ مصر متهم کرده است.
بر اساس بیانیه‌ای که شورای عالی آثار باستانی مصر در واکنش به نمایش «کلئوپاترا»‌ به عنوان یک سیاه‌پوست در مجموعه مستند نتفلیکس منتشر کرده است، ملکه «کلئوپاترا» پوست روشن و ویژگی‌های ظاهری «هلنیستی»‌ها را داشته است.
به گفته شورای عالی آثار باستانی مصر،‌ مجسمه‌های ملکه «کلئوپاترا»‌ بهترین سند درباره ویژگی‌های ظاهری او محسوب می‌شوند و همین مجسمه‌ها می‌توانند، اصالت مقدونیه‌ای بودن او را تایید کنند.
دکتر «مصطفی وزیری»، دبیرکل شورای عالی آثار باستانی مصر بیان کرد که ملکه «کلئوپاترا هفتم»‌ در این سریال با ویژگی‌های ظاهری آفریقایی و پوست تیره به تصویر کشیده شده است. این مقام مصری همچنین معتقد است که با توجه به اجداد و اصالت «کلئوپاترا»‌ و تصویرگری‌های به جای مانده از زمان او می‌توان نتیجه گرفت پوست او بسیار روشن بوده است.
با این حال اگر «کلئوپاترا»‌ در یک فیلم داستانی به تصویر کشیده می‌شد، دلیل زیادی برای اعتراض شورای عالی آثار باستانی مصر وجود نداشت و مشکل اینجاست که «نتفلیکس»‌ مجموعه «ملکه کلئوپاترا» که از دهم ماه مه منتشر خواهد شد را به عنوان یک مستند معرفی کرده است. شورای عالی آثار باستانی مصر معتقد است که تولیدکنندگان این مجموعه باید حقایق علمی و تاریخی را منتشر کنند تا تاریخ و تمدن‌ها تحریف نشوند.
«مصطفی وزیری» معتقد است که بسیار از آثار تاریخی مربوط به ملکه «کلئوپاترا» از جمله مجسمه‌ها و تصویر چهره او بر روی سکه‌ها نشان می‌دهد که او پوستی روشن، بینی کشیده و لب‌های باریک داشته است. «وزیری»‌ برای جلوگیری از ایجاد موجی از اتهامات نژادپرستانه به این موضوع اشاره کرد که انتقاد شورای عالی به ساخته جدید «نتفلیکس» هیچ ارتباطی به نژادپرستی ندارد.
دکتر «ناصر مکاوی» رئیس بخش آثار تاریخی مصر دانشگاه قاهره بیان کرد: «نحوه به تصویر کشیدن ملکه «کلئوپاترا»‌ در مستند پیش‌رو با ساده‌ترین حقایق تاریخی مغایرت دارد.»‌
دکتر «مکاوی»‌ معتقد است که این مستند کاملا با اطلاعات مورخانی همچون «پلوتارک» و «دیوکاسیوس» مغایرت دارد،‌ چراکه بر اساس نوشته‌های هر دو این مورخان «کلئوپاترا» پوستی روشن داشت و اصالت او به مقدونیه بازمی‌گشت.
به گفته دکتر «مکاوی»‌،‌ پادشاه «بطلمیوس یکم» یکی از سرداران ارتش «اسکندر مقدونی» بود و دودمان «‌بطلمیوسی»‌ را پس از مرگ «اسکندر»‌ در سال ۲۳۲ پیش از میلاد تاسیس کرد. «بطلمیوس یکم» با ملکه «برنیس یکم» مقدونیه ازدواج کرد و صاحب فرزندی شد که بعدها پادشاه «بطلمیوس دوم»‌ نام گرفت و همه پسران و نوه‌های او با خواهرانشان ازدواج کردند. «کلئوپاترا» نیز طبق همین سنت با دو برادر بزرگترش ازدواج کرد و به همراه آن‌ها به تخت فرمانروایی نشست.
این درحالی است که «تینا غروی»‌، کارگردان مجموعه «ملکه کلئوپاترا»‌ در مطلبی که برای مجله «ورایتی» نوشته بود،‌ تاریخچه خاندان «بطلمیوس» را این چنین توصیف کرده است:
«براساس حقایق شناخته‌شده خانواده مقدونی-یونانی «کلئوپاترا»(دودمان بطلمیوسی) با خاندان «Seleucid» از آفریقای غربی ازدواج کردند و ۳۰۰ سال در مصر بوده‌اند. «کلئوپاترا»‌ هشت نسل بعد از این اجداد بطلمیوسی بود و احتمال اینکه سفیدپوست باشد بعید است. قطعا می‌توانیم با اطمینان بگوییم که بعد از گذشت ۳۰۰ سال «کلئوپاترا»‌ مصری بوده است. او بیشتر از «ریتا ویلسون»‌ و «جنیفر انیستون»‌ که از نسل یونان هستند، یونانی و مقدونیه‌ای محسوب نمی‌شود.»
دکتر «سامیه المیرغنی»، مدیرکل سابق مرکز تحقیقات و نگهداری آثار باستانی در شورای عالی آثار باستانی مصر بیان کرد: «تحقیقات انسان‌شناسی زیستی و مطالعات DNA که روی مومیایی‌ها و استخوان انسان‌های مصر باستان انجام شده است، نشان می‌دهد که ویژگی ظاهری مصری‌ها مشابه آفریقایی‌های جنوب صحرا را نبود.»
همچنین مجسمه‌هایی از مصر باستان به جای مانده که تصویر متفاوتی از «کلئوپاترا» با مستند «نتفلیکس» را به تصویر می‌کشد.
دکتر «کاترین مارتینز»‌، سرپرست کاوش «دومینیکن» و یکی از اعضای فعال در معبد تابوزیریس واقع در غرب اسکندریه نیز از انتقادها به ساخته جدید «نتفلیکس»‌ دفاع کرده است. به گفته «مارتینز»‌ به رغم نظرات متفاوت درباره نژاد «کلئوپاترا»،‌ به یقین می‌توان گفت که «کلئوپاترا هفتم»‌ در سال ۶۹ پیش از میلاد در مصر و با اصالت مقدونی متولد شد.
دکتر «مارتینز»‌ به سردیس مرمر قرن یکمی اشاره کرد که این ملکه را به تصویر می‌کشد و اکنون در موزه‌ای واقع در برلین نگهداری می‌شود. «کلئوپاترا»‌ در این مجسمه با چشمان بادامی، بینی کشیده و لب‌های باریک به تصویر کشیده شده است. این استاد دانشگاه معتقد است که «کلئوپاترا»‌ بدون‌شک ویژگی‌های ظاهری «هلنیستی» را داشته است.