برای آنانی که در سایه‌ی تاریک سفارشی‌ها و فرمایشی‌ها، دیده نشدند! / نخست؛ ساعد سهیلی- «خدای جنگ»
*المیرا ندائی
در چهل و سومین جشنواره فیلم فجر، که به‌عنوان یکی از مهم‌ترین و معتبرترین رویدادهای سینمایی ایران شناخته می‌شود، فیلم‌ها و بازیگران زیادی همچون سالهای گذشته مورد کم لطفی، بی انصافی، و غرض ورزی قرار گرفتند.
فستیوال فیلم فجر قاعدتأ باید زمینه‌ای برای معرفی آثار سینمایی برجسته و استعدادهای نوظهور باشد اما یکی از جنجالی‌ترین و بحث‌برانگیزترین موضوعات این دوره، عدم نامزدی ساعد سهیلی برای بازیگری نقش اول مرد در فیلم «خدای جنگ»، به کارگردانی حسین دارابی، تهیه کنندگی سعید سعدی و نویسندگی احسان ثقفی بود؛ انتخابی که بسیاری از منتقدان و تماشاگران به شدت آن را ناعادلانه و غیرمنصفانه دانسته‌اند.
ساعد سهیلی در فیلم «خدای جنگ» با ایفای نقشی پیچیده و چندلایه در شخصیت اصلی به نام ابراهیم که فردی درگیر بحران‌های اجتماعی، روانی و اخلاقی است، توانست بازی‌ای درخشان و بی‌نظیر از خود به نمایش بگذارد.
او در این نقش به‌طور استادانه‌ای بحران‌های درونی شخصیت خود را به تصویر کشید؛ از کشمکش‌های روانی گرفته تا احساسات و تصمیمات سختی که او در مواجهه با مشکلات مختلف می‌گیرد.
بازی ساعد سهیلی در این فیلم از آن دست اجراهایی است که تماشاگر را به طور کامل درگیر می‌کند و تاثیرگذار باقی می‌ماند.
اما آنچه که در این بین سوال‌برانگیز است، این است که با وجود این بازی درخشان، چرا اعضای هیات داوری جشنواره فیلم فجر امسال، علیه نامزد کردن ساعد سهیلی برای جایزه نقش اول مرد تصمیم گرفتند؟ این تصمیم نه تنها بسیاری از اهالی سینما را شگفت‌زده کرد، بلکه موجی از انتقادها را از سوی منتقدان، سینماگران و حتی تماشاگران جشنواره را به همراه داشت.
ساعد سهیلی در «خدای جنگ» نه تنها به عنوان یک بازیگر، بلکه به عنوان یک هنرمند در کلاسی بالاتر از دیگر هنرپیشه‌ها، توانسته است درک عمیقی از شخصیت فیلم داشته باشد و خوش بدرخشد.
او در «خدای جنگ» توانست با بازی بسیار دقیق و کارآمد خود، حس کاملی از یک شخصیت مردد و درگیر با بحران‌های درونی را به شکل بسیار باورپذیری به نمایش بگذارد.
بازی ساعد سهیلی در این فیلم، بدون نیاز به دیالوگ‌های سنگین، از طریق سکوت‌ها، نگاه‌ها و واکنش‌های بدنی به بهترین نحو احساسات و تفکرات پیچیده شخصیت مردان را منتقل می‌کرد.
در بسیاری از صحنه‌ها، سهیلی موفق شد با استفاده از زبان بدن و نگاه‌های معنادار، درونیات شخصیت خود را به بهترین شکل ممکن بر پرده سینما بیاورد. او در صحنه‌های پرتنش و بحرانی که شخصیتش درگیر تصمیمات سخت است، به وضوح و به شکلی هنرمندانه توانست کشمکش‌های روانی و اخلاقی را به نشان دهد.
انتظار می‌رفت که بازی ساعد سهیلی به عنوان یکی از بهترین بازی‌های نقش اول مرد در این دوره از جشنواره فیلم فجر مورد توجه قرار گرفته و ظرفیت‌های بالای هنری‌اش شناخته شود.
بازیگری که توانسته در یک فیلم پرتنش با موضوعی پیچیده در خصوص تشکیل اولین یگان موشکی جمهوری اسلامی ایران، نقشی به این پیچیدگی و عمیق را این چنین زیبا ایفا کند، قطعاً باید مورد توجه داوران قرار می‌گرفت. در عوض، هیات داوران به دلایلی که برای عوام غیرقابل درک، اما برای خواص قصه‌ای تلخ و تکراری است، نام او را حتی از فهرست نامزدها حذف کرد!
این تصمیم که شائبه‌های گوناگونی را به ذهن می‌رساند، نه تنها در حوزه سینمایی بلکه در فضای اجتماعی و فرهنگی نیز سوالات بسیاری را مطرح کرد.
کاندیدا نشدن ساعد سهیلی در فهرست نامزدهای بهترین نقش اول مرد، در حالی اتفاق افتاد که در همین جشنواره نام بازیگران دیگری مورد توجه قرار گرفت که نتواسته‌اند به اندازه ساعد سهیلی موفق در ارایه نقش خود شوند اما موفق به دریافت عنوان نامزدی و حتی گرفتن جایزه سیمرغ بلورین شدند!
کنار هم قرار دادن این تفاوت‌ها و دیدن این مقایسه‌هاست که به شدت تصمیمات هیات داوران را زیر سوال می‌برد و بی‌عدالتی در ارزیابی‌ها را به چالش می‌کشد.
ساعد سهیلی در سالهای اخیر به عنوان یکی از بازیگران بااستعداد سینمای ایران شناخته شده است. ۲۳ سال حضور پررنگ او در بیش از ۲۵ اثر سینمایی و مجموعه تلویزیونی، از او بازیگری با توانایی‌های ویژه در عرصه سینما، هنرمندی قابل، مردمی و محبوب ساخته است؛ اما به اعتراف کسانی که بازی او را در «خدای جنگ» دیدند، او در مسیر هنرپیشگی‌اش، در این فیلم گامی فراتر برداشته است. سهیلی در این فیلم نشان داد که توانایی بالایی برای ایفای نقش‌های پیچیده و چندلایه را دارد. از این رو، عدم نامزدی او در این جشنواره نه تنها یک بی‌عدالتی در حق خود اوست بلکه روی دیگر سکه قضاوت‌های نادرست را نشان می‌دهد، قضاوت‌هایی که نشان از وجود برخی سیاست‌های نادرست جشنواره فجر را نمایان کرد.
با توجه به موج انتقادات از عدم نامزدی ساعد سهیلی، این سوال مطرح می‌شود که آیا هیات داوران جشنواره فجر معیارهای درستی را در انتخاب بازیگران نامزد در نظر گرفته‌اند؟ این عدم توجه به بازیگری با این سطح از استعداد و توانمندی، موجب افت اعتبار و شأن جایگاه داوران و آسیب رساندن به اعتبار داوری‌های این دوره جشنواره شده است.
در هر صورت، این رخداد بار دیگر بر لزوم شفافیت و عدالت در فرآیندهای داوری جشنواره‌های سینمایی در ایران بالاخص جشنواره فیلم فجر تأکید می‌کند.
ویژگی‌های متمایز بازی ساعد سهیلی در مقایسه با برندگان سیمرغ و دریافت کنندگان دیپلم افتخار از چهل و سومین جشنواره فیلم فجر:
۱. استعداد طبیعی و توانایی در ایفای نقش‌های مختلف:
ساعد سهیلی یکی از بازیگرانی است که توانایی زیادی در ارایه نقش‌های متنوع دارد؛ او نه تنها در ژانرهای مختلف سینمایی مانند درام، کمدی، اجتماعی و حتی تاریخی حضور داشته، بلکه توانسته است به شکلی حرفه‌ای نقش شخصیت‌های متفاوتی را ایفا کند.
این توانایی در ارائه نقش‌های مختلف، نشان‌دهنده استعداد ذاتی اوست و همین خصوصیات است که را از بسیاری از هم‌نسلانش متمایز می‌کند.
۲. سابقه کاری و انتخاب‌های هوشمندانه:
یکی از ویژگی‌های برجسته ساعد سهیلی به انتخاب‌های هوشمندانه‌اش برای حضور در پروژه‌های سینمایی برمی‌گردد. او در فیلم‌هایی حضور داشته که بیشترشان هم از لحاظ داستان و هم از لحاظ بازیگران و کارگردان‌ها اهمیت زیادی دارند. همکاری با کارگردانان معتبر و مطرح سینما و بازی در فیلم‌های موفق، نشان می‌دهد که این بازیگر در انتخاب نقش‌هایش بسیار بادقت است و می‌خواهد حضورش در آثار باکیفیت سینمایی باشد.
۳. قدرت ارتباط با مخاطب:
یکی از عواملی که ساعد سهیلی را در میان سایر بازیگران جوان و هم‌سن و سالش متمایز می‌سازد، توانایی او در برقراری ارتباط با مخاطب است. او به راحتی می‌تواند احساسات شخصیت‌هایی را که ایفا می‌کند، به تماشاگران منتقل کند و باعث شود که مخاطب به راحتی بتواند با شخصیت‌های او همذات‌پنداری کند. این توانایی در بازیگری باعث شده که او به یکی از بازیگران محبوب نسل امروز مبدل شود.
۴. تلاش مستمر برای رشد حرفه‌ای:
ساعد سهیلی در کارنامه خود نشان داده که با انتخاب‌های درست، مسیرش را به پیشرفت و رشد حرفه‌ای مشخص کرده؛ او همواره در تلاش است تا مهارت‌های بازیگری خود را ارتقا دهد و به‌روز باشد. به همین دلیل است که همواره با کارگردان‌های مختلف و پروژه‌های متفاوت همکاری می‌کند تا تجارب جدیدی کسب کند و در دنیای بازیگری به حرفه‌ای‌تر شدن ادامه دهد. تلاش مستمر او برای یادگیری تکنیک‌های جدید بازیگری، از او، هنرمندی پیگیر و پرانرژی ساخته. او به‌طور مداوم در حال بررسی و تحلیل خود است تا در هر نقشی که ایفا می‌کند، بهترین عملکرد را ارائه دهد.
۵. ظهور به عنوان یک چهره نوین در سینما
ساعد سهیلی در حال حاضر به عنوان یکی از چهره‌های نوظهور سینمای ایران شناخته می‌شود که در سالهای اخیر خوش درخشیده است. با وجود سن و سالش، توانسته جایگاه خود را در سینمای ایران پیدا کند و یکی از گزینه‌های اصلی در پروژه‌های سینمایی مطرح شود.
۶. چهره مردمی و متواضع
ویژگی دیگری که ساعد سهیلی را از دیگر هم‌نسلانش متمایز می‌کند، چهره مردمی و متواضع اوست. او همواره در مصاحبه‌ها و حضورهای عمومی، شخصیت ساده و صمیمی از خود به نمایش گذاشته است. این ویژگی باعث شده تا علاوه بر اعتبار حرفه‌ای، محبوبیت بالایی در میان طرفداران و مخاطبان پیدا کند.
و دست آخر اینکه با وجود «حق‌کشی»های آشکار، ناروایی‌های آزاردهنده و جفایی که جشنواره ۴۳ فجر در حق ساعد سهیلی و فیلم «خدای جنگ» کرد اما این فیلم و بازی ساعد سهیلی در آن، بی‌شک یکی از نقاط برجسته سینمای ایران در سال ۱۴۰۳ محسوب می‌شود.
نامزد نشدن او در چهل و سومین جشنواره فیلم فجر برای نقش اول مرد یک بی‌عدالتی آشکار است که اعتبار این رویداد را خدشه‌دار کرد. نمی‌توان از ناروایی و جفایی که در حق ساعد سهیلی شد به راحتی گذشت. این تصمیم باعث شد تا بسیاری از سینماگران و تماشاگران از نحوه داوری‌ها گله‌مند شوند؛ داوری‌هایی که با هیچ یک از معیارهای صحیح و عادلانه مطابقت ندارد.
بازی ساعد سهیلی در این فیلم همچنان در تاریخ سینمای ایران به‌عنوان یک نمونه برجسته از هنر بازیگری باقی خواهد ماند.
بدون دیدگاه