به گزارش باشگاه خبرنگاران، اسفندیار قره باغی از جمله خوانندگانی است که در زمینه خواندن سرودهای انقلابی پیش و پس از انقلاب اسلامی فعالیت کرده است.
قره باغی در اول بهمن ۱۳۲۰ در کوچه قره‌باغی‌های تبریز به دنیا آمد. او پس از گذراندن دوره اول متوسطه در دبیرستان بدر تهران، به تبریز مراجعت کرد و از سال ۱۳۳۸ وارد هنرستان موسیقی شد و در خرداد ماه سال ۱۳۴۳ فارغ‌التحصیل و به عنوان معلم موسیقی در مدارس کرمانشاه به استخدام وزارت فرهنگ درآمد. اواخر سال ۱۳۴۸ به تهران منتقل و در گروه اپرای تهران مشغول به کار شد. ضمن خوانندگی در گروه کُر اُپرای تهران پس از عزیمت و بازگشت از ایتالیا، با عنوان سولیست باس اُپرای تهران، نقش بسیاری را در اجرا‌های مختلف عهده‌دار شد. قره‌باغی دارای مدرک معادل دکترای آواز کلاسیک (درجهٔ ۱ هنری) از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است. ترومپت، ساز تخصصی اوست، ولی با پیانو و ویولن نیز آشنایی دارد. قره باغی پس از انقلاب اسلامی، در سازمان صدا و سیما به همکاری با واحد موسیقی سازمان درآمد و در زمینهٔ سرود‌هایی با مضمون دفاع مقدس و انقلاب فعال شد. در مدت هشت سال جنگ تحمیلی، بیش از هشتصد سرود ساخت و در ایفای سلو و گروه کُر آنها نقش مهمی داشت.
رهبری گروه کُر تالار وحدت، رهبری گروه کُر صدا و سیما، رئیس مرکز سرود و آهنگ‌های انقلابی، ریاست کمیته آواز کلاسیک خانه موسیقی، مسئول موسیقی رادیو و نایب رئیس کانون هنرمندان ایران از جمله سوابق مسئولیتی او محسوب می‌شود. اولین اجرای رادیویی وی در سال ۱۳۵۰ سرود‌ای ایران بود که با همکاری ارکستر بزرگ رادیو تلویزیون ملی ایران با رهبری فرهاد فخرالدینی انجام گرفت. او در سال‌های اخیر قطعاتی حماسی با عنوان‌های سمفونی ارس و سمفونی خلیج فارس را هم آهنگسازی کرده و خوانده است.
با وی در زمینه فعالیت های موسیقی اش در این سالها گفت و گو کرده ایم که در ادامه آن را می‌خوانید:
آقای قره باغی؛ چه شد که خواندن سرودها و اشعار انقلابی را آغاز کردید؟
زمانی که انقلاب پیروز شد، چیز‌ی که ملت نمی‌توانستند به فکرش باشند، هنر بود؛ چون در آن زمان اقتصاد مهم بود. با اعلام جنگ نامردانه‌ای که عراق علیه کشور ما راه انداخت، قضیه پیچیده شد. ارکستر‌ها تعطیل بودند و رادیو تلویزیون هم موسیقی تهییجی پخش نمی‌کرد. در آن زمان به لحاظ وظایف ملی و ایرانی بودن و بحث دلسوزی برای آب و خاکمان، باید کاری می‌کردیم. این شد که سراغ سرودهای انقلابی رفتیم. هرچند کسانی بودند که خواندن این سرودها را جایز نمی‌دانستند و ما را مورد ضرب و شتم قرار دادند؛ از جمله منافقین.
اولین سرودی که خواندید و از تلویزیون پخش شد و مورد توجه مردم قرار گرفت، کدام سرود بود؟
قبل انقلاب در سال ۱۳۵۰ سرود «ای ایران ای مرز پرگهر» را خواندم. پس از انقلاب اسلامی در سال ۱۳۶۰ سرود «آمریکا ننگ به نیرنگ تو» را خواندم. خوانش این سرودها ادامه پیدا کرد تا امروز که از مرز هزار و ۱۰۰ یا هزار و ۲۰۰ مورد گذشته است.
سرود «آمریکا ننگ به نیرنگ تو» خیلی مورد توجه قرار گرفت و واکنش‌های زیادی داشت. درست است؟
بله؛ در این سرود حمید سبزواری (شاعر) از چهار کلمه علیه حکومت آمریکا به زیباترین صورت استفاده کرد. درذ جهانخواره ای، دیو ستم باره ای، عقرب جراره ای، روبه مکاره‌ای؛ این‌ها بدترین ناسزا‌هایی هستند که در حقشان گفته شد. بعد از گذشت این همه سال خلاف هیچکدام از این کلمات هم ثابت نشد. به این دلیل که این سرود گویای واقعیت بود و از دل برخاست، بر دل‌ها نشست. یک نوجوان امروزی هم که در آن تاریخ و دوران حضور نداشته ، این سرود را از حفظ است و می‌خواند.
جایگاه سرودهای انقلابی و حماسی در دوران دفاع مقدس چطور است؟
سرودهای انقلابی در زمان خود نقششان را بازی کردند. در دوران دفاع مقدس که دشمن ناجوانمردانه به کشورمان حمله کرد، هر سرود کار یک لشکر را انجام می‌داد. هم در تضعیف روحیه دشمن و هم در تلطیف روحیه رزمنده‌های خودمان موثر بود. رزمنده‌ها از جبهه‌ها به رادیو پیش من می‌آمدند و می‌گفتند، وقتی سرودهایتان آنجا پخش می‌شود تفنگ در دست ما محکم‌تر می‌ایستد.
آن زمان در جبهه ها یا جلوی امام خمینی (ره) اجرا داشتید؟
من به جبهه ها نرفتم و جلوی امام خمینی (ره) هم اجرا نداشتم؛ اما بارها و بارها در تالار وحدت مقابل آیت الله خامنه ای که در آن زمان رئیس جمهور بودند، اجرا کردم. بعد هم که به مقام رهبری رسیدند، با ایشان ملاقات حضوری داشتم.
از جایگاه موسیقی فعلی مان راضی هستید؟
به نظر من، بهترین نوع موسیقی در این چهل و سه سال پس از انقلاب اسلامی، سرودهای انقلابی بودند. موجه‌ترین نوع موسیقی. به دلیل اینکه اشعار و کلمات آنها مفهوم بوده ست. الان وضعیت ناهنجاری در موسیقی کشور ما با وجود دلال‌های کنسرت گذار ایجاد شده است؛ تا جایی که از هیچی برای مخاطب بت می سازند. خیلی از خواننده های امروز ما نه صدا دارند و نه سواد موسیقی. صدایشان را با دستگاه می‌سازند.
بدون دیدگاه