ابوریحان بیرونی شاخص‌ترین چهره دانش مردم‌شناسی

ابوریحان بیرونی شاخص‌ترین چهره دانش مردم‌شناسی در روزگاران دیروز، امروز و فردای دیار ایران زمین است.
به گزارش روابط‌ عمومی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری، محمد میرشکرایی پژوهشگر، مردم‌شناس و نویسنده ایرانی13 شهریور 1401 در نشست یاد یاران مردم‌شناس که به مناسبت زادروزدانشمند ومردم شناس شهیر ایرانی ابوریحان بیرونی و روز ملی مردم شناسی برگزار شد گفت: 13 شهریور ماه با دو مناسبت همگون و ارجمند روزی پرشگون شده که در روزشمار فرهنگ ایران از ارج و اعتبار زیادی برخوردار است.
او افزود: یکی زادروز دانشمند بزرگ سرزمین ایران حکیم ابوریحان بیرونی و دیگری روز مردم‌شناسی، روز دانشی که استاد ابوریحان شاخص‌ترین چهره آن در روزگاران دیروز، امروز و فردای این دیار است.
این پیشکسوت مردم‌شناسی تصریح‌کرد: ابوریحان بیرونی با همه معنای حکیم جامع دانش‌های گوناگون زمان خود بشمار می‌آید.
میرشکرایی در پایان گفت: این روز گرامی بر همه پژوهندگان برومند ایران شناسی ایران خجسته و سرشار از پیروزی و شادی باد.
در ادامه محمد‌حسین باجلان فرخی مترجم، پژوهشگر در زمینۀ انسان‌شناسی و اسطوره شناسی با تبریک روز مردم شناسی و یادمان ابوریحان بیرونی، یاد مردم‌شناسان، محققان و پژوهشگران این حوزه را گرامیداشت و گفت: از ابتدای تشکیل مرکز مردم‌شناسی ایران فعالیت‌های گسترده‌ای توسط مردم‌شناسان در این حوزه صورت گرفته و این فعالیت‌ها تا به امروز به همت پژوهشکده مردم‌شناسی تداوم یافته است.
بهروز وجدانی عضو هیئت علمی پژوهشکده مردم‌شناسی با تبریک روز مردم‌شناسی به فعالان این حوزه در خصوص عثمان محمد پرست معروف به عثمان خوافی از استادان دوتار نوازی خراسان و خیّرِ مدرسه‌ساز سخن گفت و با گرامیداشت روز مردم‌شناسی و زادروز ابوریحان بیرونی پدر علم مردم‌شناسی در ایران از فعالان این حوزه قدردانی کرد.
در ادامه این نشست، مرتضی رضوانفر عضو هیئت علمی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری با یادی از جلال ستاری به بیان ویژگی‌های او پرداخت.حمیدرضا دالوند از استاد محمود خلیقی یاد کرد و حسین میرزایی از محمود روح الامینی سخن به میان آورد. محمد‌جعفر قنواتی یاد حسن ذوالفقاری را گرامیداشت و علیرضا حسن زاده از فرهود جلالی سخن گفت.
یاد محمدشریف کمالی توسط ام‌البنین سهمانی و خاطره زلیخا نظری توسط ژیلا مشیری گرامی داشته شد و معصومه رخشا با بیان گوشه‌ای از فعالیت‌های ثریا قزل ایاق از ویژگی‌های او سخن گفت.
در ادامه پیام مصیب امیری رییس پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری به نشست یاد یاران مردم‌شناس توسط علیرضا حسن‌زاده رییس پژوهشکده مردم‌شناسی قرائت شد.
در متن این پیام آمده است: دانشمند شهیر ایران ابوریحان بیرونی نخستین گام‌ها را در مسیر شناخت فرهنگ‌های بشری برداشت، آنچه اکنون بر‌آن نام مردم‌شناسی نهاده‌اند. ابوریحان بیرونی نه تنها مردم‌شناس نخست در جهان که یکی از طلایه‌داران علوم میراثی در بستر مطالعه دانش بومی، جغرافیا، مطالعات تطبیقی، گاهشماری و… است. بحران‌هایی که امروزه جهان را با چالش‌های بزرگ به‌دلیل وجود توسعه ناپایدار رو‌به‌رو ساخته است، اهمیت فرهنگ را به‌مثابه بنیان اصلی توسعه پایدار مشخص می‌کند. در این میان میراث‌فرهنگی، دربر دارنده تجارب بومی ملل جهان و به‌ویژه سرزمین‌های کهنی چون ایران است که می‌تواند کلید حل مشکلات امروز تلقی شود. شناخت و حفظ هویت ملی و فرهنگی از جمله نتایج مطالعات و پژوهش‌های دانش مردم‌شناسی به‌عنوان یکی از رشته‌های کلیدی علوم میراثی و هویتی است. مجموعه رشته‌های علوم میراثی تقویت کننده سواد میراثی به‌شمار می‌آیند که امروزه اهمیت آن در زمینه‌هایی چون خودآگاهی هویتی، توسعه و اقتصاد پایدار و … آشکار شده است. از‌این‌رو، زادروز دانشمند شهیر ایران ابوریحان بیرونی که از سوی شورای فرهنگ عمومی در تقویم رسمی کشور به عنوان روز ملی مردم‌شناسی و علوم میراثی انتخاب شده ، فرصتی دیگر برای تاکید بر ارزش‌های بی‌بدیل فرهنگ و تمدن ایرانی و شناخت ابعاد گوناگون آن به‌مثابه رکن توسعه پایدار در ایران است. با توجه به آثار ارزشمند این دانشمند بزرگ می‌توان گفت که حوزه فرهنگی و تمدنی ایران طلایه‌دار مطالعه فرهنگ در جهان بوده و مشارکت این فرهنگ و تمدن در شکل‌گیری تاریخ علوم انسانی در جهان نیز قابل اشاره و ستایش است. این میراث علمی مشترک منبعی دیگر برای نزدیکی ملت‌های برادر و بزرگ ایران، افغانستان، تاجیکستان و سایر کشورهای همسایه و هم‌تمدن است. به‌واقع ابوریحان را می‌توان نقطه وصل جهان اسلام و ایران فرهنگی نیز دانست چه بیرونی یکی از بزرگ‌ترین دانشمندان فرهنگ و تمدن اسلامی نیز به‌شمار می‌آید. فرارسیدن این روز را به همه مردم‌شناسان کشور تبریک و شادباش گفته و توفیق در خدمت به جامعه و مردم کشور عزیزمان را برای آنان از خداوند مهربان تقاضا می‌کنم.