۱۰۰ روز سینما در دولت سیزدهم؛ از ادغام پُر سروصدا تا انحلال بی‌صدا

9:45

بر کسی پوشیده نیست سینمای ایران تا چه اندازه از همه‌گیری کرونا متاثر شد؛ اما حالا بعد از بهترشدن شرایط و تلاش قریب به ۱۰۰ روز مدیران سینمایی، باید دید چه بر سینما رفته است؟
به گزارش ایرنا، آغاز به کار دولت جدید برای سینمای ایران رنگ و بوی دیگری داشت. از یک سو تغییر و تحولات مدیران سینمایی را تجربه کرد و از سوی دیگر چراغ سینماها که دیگر رو به خاموشی می‌رفت و تنها کورسویی از آن باقی مانده بود، روشن شد. در این مجال نگاهی کوتاه داریم به اتفاقاتی که در ۱۰۰ روز نخست فعالیت دولت سیزدهم در سینما رقم خورده است.

خزاعی در خزان آمد
در نخستین روزهای مهرماه، در حالی که وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی هنوز معاونان خود را معرفی نکرده بود، گمانه زنی‌ها درباره گزینه ریاست سازمان سینمایی نقل محافل و مجامع سینمایی بود و اسامی مختلفی به گوش می‌رسید تا این که در نهایت محمدمهدی اسماعیلی هفتم مهرماه خبر حضور محمد خزاعی در این مستند را اعلام کرد. محمد خزاعی که از تهیه‌کنندگان سینمایی کشور است پیش از این، زمانی که هنوز آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی بر مسند ریاست جمهوری ننشسته بود و به عنوان رئیس قوه قضاییه از او به عنوان یکی از گزینه‌های احتمالی برای نامزدی انتخابات ریاست جمهوری نام برده می‌شد، فعالیت‌های خود را جدی‌تر کرد و ترتیب دیدار هنرمندان با وی را داد. در نهایت نیز در دولت سیزدهم به عنوان رئیس سازمان سینمایی به جای حسین انتظامی برمستند مدیریت نشست. او فارغ التحصیل رشته هنرهای تجسمی و دارای نشان درجه یک هنری و عضو کمیسیون هنر شورای عالی انقلاب فرهنگی است. از جمله سوابق خزاعی در عرصه سینما می‌توان به دبیری جشنواره ملی فیلم فجر، دبیری جشنواره بین‌المللی فیلم مقاومت و تهیه‌کنندگی چندین اثر سینمایی اشاره کرد. وی همچنین دارای سوابق مسئولیت اجرایی متعدد در حوزه های فرهنگی و اجتماعی و حوزه مطبوعاتی و رسانه‌ای است.
خزاعی در کمتر از دو هفته پس از حضورش در سازمان سینمایی از احیای شورای عالی سینما صحبت کرد که قرار است نخستین جلسه آن آذرماه برگزار شود. شورایی که پس از وقفه‌ای هشت ساله با تلاش‌های وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به زودی دوباره تشکیل خواهد شد.
اواخر ماه مهر خزاعی بار دیگر دست به کار شد و پس از اعلام اسامی هیات امنای بنیاد سینمایی فارابی، این بار طی حکمی سیدمهدی جوادی از تهیه‌کنندگان و مدیران جوان سینما را به عنوان مدیرعامل این بنیاد معرفی کرد تا علیرضا تابش از این بنیاد خداحافظی کرده و جایش را به نیروهای جوان بدهد.

بازهم اسکار، بازهم فرهادی
۲۹ مهرماه بود که هیات معرفی نماینده سینمای ایران به مراسم اسکار ۲۰۲۲ طی جلساتی که داشتند به این نتیجه رسیدند تا قهرمان ساخته اصغر فرهادی را به عنوان نماینده ایران به این مراسم معرفی کنند. فیلمی که هنوز به روی پرده نرفته بود و مخاطبان به دلیل استقبال خوبی که از این اثر در خارج از کشور شده بود علاقمند آن بودند تا ببینند خالق فیلم‌های فروشنده و درباره الی این بار چه موضوعی را دستمایه ساخت اثر کرده است.

جشنواره فیلم کوتاه صحنه‌ی یک انتقاد تند پاییزی
اما در اولین روزهای آبان در حالی که سی‌وهشتمین جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه تهران به پایان کار رسیده بود، در آیین پایانی جشنواره، رئیس سازمان سینمایی در اعتراض به استاندارد نبودن مراسم و حضور افراد غیرمرتبط با حوزه فرهنگ، مراسم را ترک کرد تا زمزمه‌های رفتن سیدصادق موسوی رئیس وقت انجمن سینمای جوان ایران قوت بگیرد و در نهایت مهدی آذرپندار از شبکه سه سیما به سینما بیاید و سرپرست جدید انجمن شود.

یک ادغام حاشیه‌ساز
اما خزاعی در ادامه تصمیمات و تغییرات خود اوایل آبان ماه اعلام کرد جشنواره‌های ملی و جهانی فیلم فجر پس از پنج دوره برگزاری مجزا، از سال آینده (۱۴۰۱) به صورت یکپارچه و واحد برگزار می‌شوند. این خبر خیلی زود در بین اهالی سینما و رسانه دست به دست شد و حواشی و اظهار نظرهای متفاوت و بسیاری را هم به همراه داشت. ناکارآمدی و هزینه بر بودن بیهوده دلیل موافقان تجمیع دو جشنواره بود اما مخالفان این تجمع معتقد بودند که سال گذشته و در سی و هشتمین جشنواره بود که خبر از عضویت جشنواره در فهرست فیاپف اعلام شد و این جشنواره جزو ۱۵ جشنواره الف دنیا معرفی شد که حالا با این ادغام و تغییر زمانی احتمال آن می‌رود که نام جشنواره جهانی از لیست فیاپف خارج شود.

حکمی برای مسعود نقاش‌زاده
پس از اعلام ادغام دو جشنواره، نوبت به معرفی دبیر جشنواره چهلم رسید که مسعود نقاش‌زاده با حکم خزاعی به این مهم منصوب شد. او کارگردان، استاد دانشگاه و از مدیران فرهنگی و سینمایی کشور است. وی دانش آموخته دکترای مطالعات هنر، کارشناسی ارشد سینما و کارشناسی کارگردانی فیلم است و سابقه مدیریت به عنوان معاون فرهنگی بنیاد سینمایی فارابی، مدیر کل امور برنامه‌ها و مشاور عالی مرکز سیما فیلم، معاون آموزش و پژوهش خانه سینما، و معاون تامین و تولید موسسه رسانه‌های تصویری را در کارنامه اجرایی خود داشته است.

شورای پروانه ساخت هم به‌روز شد
اما در نیمه آبان ماه بنا به حکم معاون وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و رئیس سازمان سینمایی؛ سیدضیاء هاشمی، علیرضا معاف، پرویز شیخ طادی، سعید مستغاثی، محمدرضا هنرمند، پژمان لشگری پور و سیدمحمد حسینی به عنوان اعضای جدید شورای پروانه ساخت آثار سینمایی منصوب شدند.

ایل بیگی یک نام آشنا برای رسانه و سینما
تا لحظه انتشار این گزارش آخرین حکم خزاعی مربوط به انتصاب حبیب ایل بیگی به عنوان معاون نظارت و ارزشیابی سازمان سینمایی بود. او پیش از این از بهمن ۱۳۹۳ تا خرداد ۱۳۹۶، در این سمت مشغول به کار بوده است.

قهرمان روی پرده رفت
اما پاییز امسال رنگ و بوی دیگری نیز داشت. پس از گذشت دو سال و نیم از شیوع ویروس کرونا و تعطیلی دائمی سینماها این بار حضور قهرمان اصغر فرهادی جان دوباره‌ای به سینماها داد. این فیلم که از پنجم آبان ماه به روی پرده سینماها رفت تا لحظه نگارش این گزارش بیش از ۳۰۸ هزار مخاطب به سالن‌های سینمایی کشاند و فروشی ۶ میلیارد تومانی را پشت سر گذاشت. فیلم که قصه مردی به نام رحیم است در شیراز می‌گذرد، او به دلیل بدهی مالی در زندان به سر می‌برد و چند روزی به مرخصی می‌آید اما در این مرخصی اتفاقاتی برای او رقم می‌خورد که تبدیل به قهرمانی ملی می‌شود اما این همه داستان نیست… بازی درخشان امیر جدیدی باعث شده که در داخل و خارج از کشور او را یکی از شانس‌های اسکار بازیگری ۲۰۲۲ بدانند.
دیگر فیلم‌هایی که در این دوماه روانه اکران شدند، پوست ساخته برادران ارک است که به زبان ترکی است و موفق شد بدون دارا بودن بازیگر چهره بیش از ششصد میلیون تومان فروش داشته باشد. علاوه بر این منصور ساخته سیاوش سرمدی و صحنه زنی علیرضا صمدی نیز به روی پرده سینماها رفتند.

پس از ادغام، یک انحلال
و در نهایت، سرانجام شورای درجه‌بندی سنی فیلم‌های سینمایی در حالی بعد از ۲ سال به طور کامل منحل شد که مسئولان فعلی سازمان سینمایی معتقدند تشکیل آن از ابتدا مبنای قانونی نداشته است. یزدان عشیری مشاور رئیس سازمان سینمایی و مدیرکل روابط عمومی سازمان سینمایی در این باره می‌گوید، در کشور ما قانون مصوب مجلس برای سینما وجود ندارد بلکه ملاک آئین نامه‌های اجرایی مصوب هیأت وزیران است و کلیه دستورالعمل‌ها در وزارت ارشاد می‌بایست منطبق بر آئین نامه‌های مصوب هیأت وزیران باشد و شورای درجه بندی این انطباق را نداشت. بزرگ‌ترین چالش فعلی سینمای ایران، فقدان قانون مصوب مجلس در حوزه سینماست.