شاهپور محمدی
یکی از وظایف و کارکرد رسانه تلویزیون پرداختن به معضلات جامعه در قالب ساخت و تولید مستندهای آموزشی و اجتماعی است.
موضوعی که متاسفانه در این رسانه فراگیر ملی کمتر بدان پرداخت می‌شود.
هم اکنون یکی از خلأهای موجود در امر بزهکاری‌های اجتماعی را می‌توان در عدم آموزش قوانین بازدارنده مربوط به آنها دانست که نهاد رسانه ملی در این زمینه‌ها اهتمام کمتری داشته و نیازمند کار و توجه بیشتر در این زمینه‌هاست.
وقتی آگاهی کافی نسبت به جرایم در جامعه وجود نداشته باشد و تخطی‌کنندگان از قانون نسبت به میزان و نحوه مجازات کیفری خود بی‌اطلاع باشند ، طبیعی است که ساده‌انگاری و سطحی‌نگری در این زمینه‌ها صورت گرفته و بزهکاری نیز در جامعه رواج بیشتری پیدا کند.
یکی از وظایف بزرگ و فراموش شده نهاد رسانه ملی ساخت و تولید مستندهای آموزشی با موضوع آشنایی با قوانین مربوط به جرم و جرم شناسی است.
آنچه گهگاه در تلویزیون ملی مشاهده می‌شود تولید برنامه‌های مستند مربوط به بعد از وقوع جرم و زندانی شدن افراد است، شاید اینگونه برنامه‌ها بتوانند تا حدودی در شناخت مخاطبان نسبت به جرایم اجتماعی موثر باشند، اما قطعا کافی نبوده و نیازمند آن است که رسانه تلویزیون با کمک قوه قضاییه ابتدا بیشترین اهتمام خود را نسبت به آموزش قوانین بازدارنده با نگاه پیشگیرانه معطوف کنند تا ترس از قانون و مجازات و حبس وزندان باعث منع افراد نسبت به گرایش به سمت برخی رفتارهای مجرمانه شود.
سال گذشته در همین راستا مجموعه برنامه‌ای ترکیبی از شبکه مستند سیما پخش گردید که با بازجویی از متهمین و مجرمین و آسیب شناسی آنها از طریق یک روانشناس تا حدودی توانست به گرفتاری‌ها و آسیب‌های اجتماعی بپردازد، اما اشکال کار آنجایی است که اولا یک مجموعه برنامه مهم و کلیدی در میان انبوهی از برنامه های متنوع دیگر، آنچنان که باید دیده نشده و نتیجه مورد نظر را نخواهد داشت و میبایست ادامه دار باشد، ثانیا رسانه میبایست یک پله عقب‌تر را ببیند و تلاش خود را بیشتر معطوف به فرهنگ‌سازی و پیشگیری کند تا بیان موضوع و اتفاق…!!
همگان از اتفاقات جامعه باخبرند و صرف بازنمایی و بیان آن در عین حال که برای آگاه سازی جامعه لازم است اما قطعا کافی نیست.
رسانه ابتدا باید سراغ مستندهایی برود که آحاد جامعه را با قوانین سفت و سخت و بازدارنده مربوط به جرم و جنایت آشنا سازد تا بلکه افراد کمتری از کلانتری و دادگاه و زندان سر برآوردند .
به عنوان مثال هم اکنون مواد مخدر یکی از گرفتاریهای بزرگ جامعه ما محسوب می‌شود، با یک پژوهش کوتاه معلوم می‌شود اکثر افراد گرفتار، نسبت به جرایم رفتارهای خود بی‌اطلاع بوده‌اند.
خیلی‌ها هنوز نمی‌دانند که اعتیاد یک جرم محسوب می‌شود یا صرفا یک بیماری اجتماعی است؟
چرا؟
چون چنین مباحث مهمی به صورت فراگیر از طریق رسانه‌ها مخصوصا تلویزیون که وظیفه اصلی‌اش آموزش است، مطرح نگردیده و در مورد آن برنامه‌هایی تولید نمی‌شود…!!
اگر موادفروشان با میزان مجازات و حبس‌های سنگین مواد مخدر آشنایی داشته باشند قطعا سراغ این کار نخواهند رفت و یا درصد کمی از افراد جامعه درگیر چنین جرایمی خواهند بود.
رسانه ملی پاسخ دهد که چرا قوانین بازدارنده و احکام مربوط به ان را برای عموم مردم آموزش نمی‌دهد تا بلکه آمار جرم و جنایت در جامعه کاهش یابد.
تلویزیون در این زمینه میبایست با کمک قوه قضاییه به آگاه سازی رسانه‌ای بپردازد تا بلکه چنین اتفاقاتی به حداقل ممکن برسد.
با فرهنگ‌سازی و کار فرهنگی از طریق رسانه‌ها و ساخت مستندهای مفید اجتماعی، خانواده‌ها و جوانان خواهند توانست با جرم و جرم شناسی و آسیب‌ها و تبعات بعدی آن آشنایی بیشتری پیدا کنند و در نتیجه درصد بزهکاری و رفتارهای مجرمانه نیز در جامعه به حداقل خود برسد.
موضوع زندان زدایی که اخیرا از طرف قوه قضاییه مطرح گردیده و بسیار نگاه عالمانه و بزرگی نیز محسوب می‌شود، نباید در حد یک کلمه باقی بماند. این موضوع صرفا با آموزش و فرهنگ‌سازی وسیع رسانه‌ای امکان پذیر خواهد بود.
یا در مورد مبحث طلاق و مهریه هنوز هم که هنوز است افراد سر از زندان در می‌آورند در حالیکه این مشکلات خانوادگی می‌تواند با یک سازو کار فرهنگی و آموزشی ساده حل و فصل شود، هرچند با اهتمام مسولان قوه قضاییه اینگونه موانع در حال برطرف شدن است و قرار است احکام زندان از موضوع مهریه حذف شود، اما در همین راستا نیز کار فرهنگی و اطلاع رسانی فراگیری از سوی رسانه و قوه قضاییه میبایست صورت گیرد.
وظیفه اداری و انسانی نهاد تلویزیون است که در مورد موضوع طلاق که هم اکنون به یک گرفتاری جدی در جامعه تبدیل شده است، فرهنگ‌سازی کند و با پرداخت مستند به این معضل اجتماعی از فروپاشی خانواده‌ها جلوگیری کند.
چرا باید به موضوعات روز به این مهمی کمتر در رسانه ملی پرداخت شود یا اصلا پرداخت نشود؟
اگر قوانین حقوقی و قضایی مربوط به مهریه و ازدواج نیز مثل سایر قوانین فراموش شده مورد اشاره با آموزش و تولید برنامه‌های مستند از طریق رسانه ملی صورت گیرد، قطعا آسیب‌های اجتماعی این بخش از جامعه نیز کمتر خواهد شد .
متاسفانه خانواده‌ها در زمان وصلت فرزندان خود، با نگاه سطحی به مقوله ازدواج و تشریفات مربوط به تعیین میزان سکه به عنوان مهریه می‌نگرند و همین موضوع باعث بروز معضل و گرفتاریهای بزرگی درخانواده ها و جامعه می‌شود در حالیکه می‌توان با یک سری کارهای ساده رسانه‌ای و آموزشی جلوی بخش عمده ای از این گرفتاری‌ها را گرفت.
امید که نهاد رادیو و تلویزیون با پرداختن به معضلات و آسیب‌های اجتماعی که هم اکنون مخل جامعه بوده و روز به روز نیز در حال تشدید و افزایش است، به وظایف ملی خود در این زمینه ها بیشتر عمل کند.
بدون دیدگاه