کاوش نجات‌بخشی در 16 محوطه فرهنگی- تاریخی شناسایی شده در محدوده سد و نیروگاه چمشیر در استان کهکیلویه و بویر احمد، شهرستان گچساران، آغاز و 140 اثر فرهنگی- تاریخی در آن شناسایی شده است.
به گزارش روابط‌عمومی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری، محمد‌حسین عزیزی خرانقی مدیر پروژه و ناظر کاوش‌های نجات‌بخشی سد و نیروگاه چمشیر 17 دی 1401، با اشاره به اینکه این پروژه با انجام کاوش در 16 محوطه فرهنگی- تاریخی شناسایی شده در این محدوده آغاز شده است تصریح‌کرد: سد و نیروگاه چمشیر در استان کهکیلویه و بویر احمد، شهرستان گچساران بر روی رودخانه زهره، مراحل پایانی ساخت خود را سپری می‌کند و کارفرمای این طرح شرکت آب و نیروی ایران است.
این باستان‌شناس افزود: محدوده مخزن این سد تا کنون دو بار مورد بررسی باستان‌شناسی قرار گرفته و به طور کلی تعداد 140 اثر فرهنگی- تاریخی در آن شناسایی شده است.
او اظهار کرد: در سال‌های 1395 و 1398، سی محوطه از میان محوطه‌های شناسایی شده توسط مدیر پیشین کاوش‌های نجات‌بخشی سد و نیروگاه چمشیر انتخاب و مورد گمانه‌زنی به منظور تدقیق وجود نهشته‌های فرهنگی، قرار گرفت.
عزیزی خرانقی گفت: در سال‌های گذشته 9 محوطه به پیشنهاد و انتخاب مدیر پروژه پیشین مورد کاوش باستان‌شناسی قرار گرفته بود و در سال جاری با توجه به نزدیکی زمان مقرر آبگیری، پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری، طی توافقی با پروژه چمشیر، 16 تیم کاوش باستان‌شناسی را در منطقه به منظور کاوش نجات‌بخشی محوطه‌های پیشنهادی، همچون 9 محوطه قبل، مستقر کرد.
مدیر پروژه و ناظر کاوش‌های نجات‌بخشی سد و نیروگاه چمشیر با بیان‌اینکه استقرار و مدیریت 16 تیم کاوش به صورت همزمان نیاز به هماهنگی بالایی ما بین پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری و مسئولین پروژه سد و نیروگاه چمشیر داشت تصریح‌کرد: خوشبختانه این مهم صورت پذیرفت و گروه‌های انتخاب شده از نیمه آذر ماه سال جاری در منطقه مستقر و کاوش نجات‌بخشی در محوطه‌های انتخاب شده، آغاز و تا کنون نیز ادامه دارد.
او با اشاره به این مطلب که از این 16 گروه کاوش، 6 گروه از همکاران پژوهشکده باستان‌شناسی و میراث‌فرهنگی و 10 گروه از پژوهشگران آزاد به صورت پیمانی مشغول حفاری هستند گفت: قدیمی‌ترین محوطه از بین محوطه‌های انتخاب شده، دارای نهشته‌های فرهنگی از دوره ایلام میانه و جدیدترین آن‌ها به دوران متاخر اسلامی، باز می‌گردند.
عزیزی خرانقی افزود: بیشتر محوطهها دارای یک یا دو رَج معماری سنگی خشکه چین و گاهی موارد ملات گِل است و به صورت کلی به جز محوطه ایلامی، ما بقی محوطهها عموما استقرارهای کوچ‌شینی از دوران میانه تا متاخر اسلامی هستند و در مواردی حتی سفال‌های شاخص برای تاریخ‌گذاری نسبی از کاوش برخی محوطهها به دست نیامده است.
مدیر پروژه و ناظر کاوش‌های نجات‌بخشی سد و نیروگاه چمشیر گفت: با توجه به ماهیت محوطه، آثار فرهنگی منقول از جمله سفال، به صورت بسیار محدودی در کاوش‌ها یافت می‌شود و همین موضوع، تاریخ‌گذاری دقیق محوطهها را در این مرحله بسیار دشوار می‌کند.
او گفت: همانگونه که در بالا ذکر شد، معماری به دست آمده بسیار ساده و صرفا اتاق هایی عموما مستطیل شکل است که با توجه به سادگی و تشابه پلان معماری در اکثر محوطهها، امکان تاریخ‌گذاری محوطهها بر اساس شاخصه‌های معماری نیز، میسر نیست، اما از این میان برخی محوطهها همچون 74، 86، 87، 33 و 107 دارای معماری منسجم‌تر همراه با دیوارهای مستحکم با مصالح لاشه سنگ و گچ نیم کوب و اندود گچی هستند.
این باستان‌شناس با بیان‌اینکه کاربری احتمالی این محوطهها در گزارش‌های آتی توسط سرپرستان گروه‌های کاوش به صورت مجزا ارائه خواهد شد گفت: تاریخ گذاری پیشنهادی تا این مرحله از کاوش، قرون اولیه تا قرون میانه اسلامی است.
مدیر پروژه و ناظر کاوش‌های نجات‌بخشی سد و نیروگاه چمشیر با اشاره به اینکه این کاوش‌ها تا اواخر دی ماه به طول خواهد کشید، هرچند کاوش در برخی محوطهها همچنان ادامه خواهد داشت تصریح‌کرد: با توجه به حساسیت‌هایی که در مورد کاوش‌های نجات‌بخشی سد و نیروگاه چمشیر به وجود آمده، پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری در نظر دارد تا پس از اتمام کاوش‌های میدانی، طی همایشی از سرپرستان گروه‌های کاوش برای ارائه دستاوردهای پژوهشی، دعوت به عمل آورد که زمان و نحوه برگزاری آن از طریق روابط‌عمومی پژوهشگاه، اطلاع رسانی خواهد شد.
بدون دیدگاه