کارگردان «خانواده خلج»: مستند، باید از اکران جشنواره‌ای خارج شود

مصطفی حاجی‌قاسمی کارگردان مستند «خانواده خلج» بر لزوم تبلیغات درست برای اکران فیلم‌های مستند تاکید کرد.
مصطفی حاجی قاسمی یکی از کارگردانان مستند «خانواده خلج» که این روزها همراه با دیگر آثار هفدهمین جشنواره فیلم مستند ایران «سینماحقیقت» روی پرده سینماهای «هنروتجربه» رفته است درباره این برنامه اکران به مهر گفت: علی‌رغم اینکه نسبت به سایر آثار زمان کم‌تری به اکران مستند «خانواده خلج» در سینماهای «هنروتجربه» اختصاص داده شده است اما به طور کلی اینکه فیلم از چرخه جشنواره خارج شود و به اکران عمومی درآید، اتفاق بسیار خوبی است و می‌توان آن را به اجرا شدن عدالتی برای دیده شدن مستند، تعبیر کرد.
وی ادامه داد: فیلم‌های مستند و تجربی یا به‌طور کلی آثار متفاوت، اصولاً در طول جشنواره‌ها و در سینماهای تهران به نمایش درمی‌آیند و مردم شهرستان از دسترسی به آن‌ها محروم هستند به همین دلیل اکران برخی از آثار جشنواره «سینماحقیقت» در سینماهای «هنروتجربه» می‌تواند بخشی از این کمبود را جبران کند. از طرف دیگر از آنجایی که تجربه اکران فیلم‌هایم را در گروه «هنروتجربه» به‌صورت آنلاین و حضوری داشته‌ام، فکر می‌کنم ترکیب این ۲ قالب نمایش اتفاق خوبی باشد چراکه خیلی از شهرستان‌ها سینما ندارند و دیدن آثار برای علاقه‌مندان، غیر قابل دسترسی است پس اگر اکران آنلاین هم داشته باشیم، می‌توانیم مخاطبان بیشتری جذب کنیم.
حاجی قاسمی در پاسخ به این پرسش که فکر می‌کند اکران مستند در استان‌ها چقدر می‌تواند به اقتصاد این سینما کمک کند، مطرح کرد: باتوجه به شرایط اکران مثل اکران‌های کوچک و گاهی به گاهی و بدون تبلیغات حرفه‌ای، فکر نمی‌کنم نمایش مستند در استان‌ها کمکی به جریان اقتصاد این سینما کند. سینمای مستند ما نیازمند یک جریان حرفه‌ای‌تر در حوزه ارائه و پخش است که نادیده گرفته شده است. البته باید گفت در طول سال‌های اخیر توجه بیشتری به بحث اقتصاد سینمای مستند شده است و دوستان ما در حوزه مدیریت و پخش فیلم‌های مستند به این نتیجه رسیده‌اند که این آثار هم مخاطبان خودش را دارد و می‌تواند ارائه شود اما باید گفت ظرفیت محدود اکران‌های «هنروتجربه» نمی‌تواند این خسران را جبران کند.
کارگردان «شکستن» درباره راه حل این مشکل بیان کرد: باید تبلیغات و جلب توجه عمومی نسبت به فیلم مستند بیشتر شود و اینگونه آثار را جدی گرفت. سینمای مستند ما در طول سال‌های اخیر خیلی جلوتر از سینمای داستانی بوده است و مستندسازان فیلم‌های بسیار خوبی را به تولید رسانده‌اند که متأسفانه دیده نشده و بعد از اکران جشنواره‌ای، آرشیو یا فراموش شده‌اند. تبلیغات خوب برای اکران آثار مستند حس توجه بیشتر به فیلم را برای فیلمساز ایجاد می‌کند و مخاطبان هم آن را می‌بینند، اگر بخواهیم با تعدادی تبلیغات مجازی پیش برویم، درعین حال که پدیده مثبتی است اما اتفاقی به واسطه آن شکل نمی‌گیرد و کمک شایانی به اقتصاد سینمای مستند نمی‌کند.
این فیلمساز افزود: باید سینمای مستند را جدی بگیریم، سینمای مستند، سینمای دغدغه‌مند و جست‌وجوگری است و باید بسیار بیشتر به فیلمسازان این حوزه توجه شود. امیدوارم شرایطی فراهم شود تا مستندسازان با پلتفرم‌ها و شبکه‌های مختلف رابطه بهتری داشته باشند و بتوانند فیلم‌های‌شان را بهتر پخش کنند تا درنهایت بهتر دیده شود. در کشورهای دیگر مستند بخش مهمی از سبد خانوار را تشکیل می‌دهد و به شکل جدی‌تری توسط مخاطب عام پیگیری و دیده می‌شود.
وی درباره برنامه اکران «خانواده خلج» در آینده گفت: اولین اکران مستند «خانواده خلج» در جشنواره «سینماحقیقت» شکل گرفت، پس از آن فستیوال‌های دیگری هم وجود دارند که فیلم‌مان را برای‌شان ارسال خواهیم کرد. پس از به پایان رسیدن زمان جشنواره‌ای شدن فیلم، قطعاً دوست داریم که «خانواده خلج» را به شکل خوب و درستی اکران کنیم که دیده شود.
حاجی قاسمی ادامه داد: «خانواده خلج»، مستندی برای بررسی جامعه تولیدگران و مشکلات بانکی که در راه‌شان قرار می‌گیرد، است. این مستند مساله بسیار مهمی را بررسی می‌کند که یکی از دردهای جامعه ما در حوزه اقتصاد، جامعه و حتی روزمره است از این رو دوست داریم که این فیلم دیده، درباره آن بحث و مشکلات موجود بررسی شود.
کارگردان «آبی به رنگ خاک» درباره اکران فیلم در «هنروتجربه» عنوان کرد: گروه «هنروتجربه» بستری است که همه فیلمسازان به اکران فیلم‌شان در آن فکر می‌کنند، این گروه سینمایی اتفاق بسیار خوبی است، سال‌هایی بود که هنروتجربه‌ای وجود نداشت و فیلم‌های تجربی، مستند و فیلم‌های متفاوت‌مان مهجور می‌ماند و دیده نمی‌شد.
وی در پایان درباره اینکه فیلم در شهرستان سوژه مستند اکران می‌شود یا خیر، توضیح داد: متأسفانه «خانواده خلج» در شهرستان محل زندگی سوژه فیلم اکران نمی‌شود اما باید اشاره کنم که آن‌ها در روز آخر اکران در کنار سایر مخاطبان به تماشای اثر نشستند که اتفاق بسیار خوبی بود؛ اینکه خودشان و بررسی مشکلات‌شان را روی پرده سینما می‌دیدند، باعث ایجاد این حس می‌شد که صدای‌شان به گوش همه رسیده، به مساله‌شان رسیدگی و توجه شده است. سایر تماشاگران نیز پس از پایان فیلم با آن‌ها هم‌دردی می‌کردند و دیدن سوژه‌های فیلم از نزدیک برای‌شان جذاب بود.
در توضیح این مستند آمده است: خانواده خلج اواخر دهه هفتاد با رؤیای احداث یک واحد مرغداری از تهران راهی گلپایگان می‌شوند، آن‌ها با شور و اشتیاق مرغداری‌شان را راه اندازی می‌کنند، اما مشکلات زیادی سد راهشان می‌شود که بنیان خانواده را تهدید می‌کند…
تولید این فیلم مستند به کارگردانی مشترک مریم الهامیان و مصطفی حاجی قاسمی چهار سال زمان برده است و در شهرهای اصفهان. گلپایگان، رودهن و تهران فیلمبرداری شده است.