رساله موقع جغرافی مداین و تعریف ایوان کسری نوشته محمد ایروانی در سال 1303 ق، با شرح و اهتمام ذات‌الله نیک‌زاد توسط پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری و انتشارات گنجینه هنر چاپ و منتشر شد.
به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری، موقع جغرافی مداین و تعریف ایوان کسری رساله مختصری است که حاصل سفر یک تن اهل ذوق و علاقمند به تاریخ و مأثر گذشتگان به نام محمد ایروانی است که به خرابه‌های تیسفون و ایوان کسری رفته و شرح دیدار از این آثار و نتیجه تحقیقاتش را به تحریر درآورده است.
کار او در ابتدای سده چهارم هجری(1303ق) هنگام سلطنت ناصرالدین شاه قاجار به انجام رسید. این رساله از انگشت شمار تک نگاری‌های معماری در سنت تاریخ‌نگاری ایران به شمار می‌آید که نویسنده در آن به توصیف شرح اجمالی و بازگو کردن اعجاب درباره این بنا پرداخته است.
کتابچه حاوی ثبت مشاهده میدانی، اندازه‌گیری‌های بنای ایوان و ذکر اطلاعاتی تاریخی به نقل از جغرافی نویسان، مورخان و ادبای فارس و عرب است.
در این نوشتار متن رسانه عینا نقل می‌شود، برخی لغزش‌ها و اشتباهات درج شده در نسخه دست نویس در متن پیش‌رو اصلاح و علائم نگارشی و نقطه‌گذاری‌ها به متن افزوده شده است.توضیح برخی واژگان دشوار که در پانوشت‌ها ذکر شده، نام اشخاص، تعاریف و برخی اماکن شرح داده شده از مصحح است.
ویرانه ایوان کسری بازمانده کاخی عظیم و یگانه بازمانده واپسین پایتخت باشکوه ایران باستان واقع در تیسفون یا مداین است که در طول تاریخ پس از برافتادن ساسانیان همواره نظرها را به خود جلب کرده و بقایای این بنای معظم اکنون در خاک کشور عراق قرار دارد.
بدون دیدگاه