نگاهی به ۴۵ سال حضور فاطمه تقوی روی صحنه

فاطمه نقوی این روزها مشغول تمرین تازه‌ترین نمایشی است که قرار است در آن بازی کند، بازیگری که بیش از ۴۵ سال از حضور او بر صحنه تئاتر می‌گذرد.
به گزارش ایسنا، فاطمه نقوی که بیشتر او را با بازی در نمایش‌های همسرش آتیلا پسیانی دیده‌ایم، به زودی با نمایش «امشب به صرف بورش و خون» به کارگردانی صابر ابر روی صحنه می‌رود. به انگیزه اجرای این نمایش، نیم‌نگاهی به حضور این بازیگر بر صحنه تئاتر داریم.
هرچند عمده فعالیت‌های فاطمه نقوی در گروه تئاتر «بازی» انجام شده اما این بازیگر سال‌ها پیش از شکل‌گیری این گروه، بازی خود را در تئاتر آغاز کرده بود. او در دهه ۵۰ با گروه تئاتر «پیاده» به سرپرستی مهدی هاشمی و داریوش فرهنگ همکاری داشت که نتیجه آن بازی در دو نمایش «دیوار چین» به کارگردانی داریوش فرهنگ و «همشهری» کار مهدی هاشمی است. اما در کنار اینها با کارگردانان دیگری چون فردوس کاویانی، رضا فیاضی، صدرالدین زاهد، اسماعیل خلج، جمشید اسماعیلخانی، حسین عاطفی، ایرج انور، هادی اسلامی و … نیز همکاری داشته است.

نقوی سال ۵۷ به کارگاه نمایش پیوست که سبب‌ساز آشنایی بیشتر او با آتیلا پسیانی شد. این زوج هنری بعدتر با همراهی حسین عاطفی، گروه تئاتر «بازی» را پایه‌گذاری کردند که این گروه همچنان به فعالیت هنری خود ادامه می‌دهد و جزو معدود گروه‌های نمایشی است که عمری این چنین طولانی داشته است.
گروه تئاتر بازی در دهه ۷۰ حضوری اثرگذار در تئاتر کشور داشت . با پیوستن محمد چرم‌شیر به عنوان نمایشنامه‌نویس، فصل تازه‌ای در فعالیت‌های این گروه آغاز شد و چرم‌شیر و پسیانی در کنار یکدیگر نمایشنامه‌های تاثیرگذاری را به نگارش درآوردند که همه آنها با کارگردانی پسیانی روی صحنه رفت و نقوی هم معمولا یکی از بازیگران ثابت این آثار بود. بازی در نمایش‌هایی همچون «تبار خون»، «واقعه‌خوانی جهار جادو»، «گنگ خوابدیده»، «قهوه قجری»،«درد دل با سگ» و … تنها بخش کوچکی از این همکاری است.

این بازیگر هرچند بیشتر فعالیت‌های خود را در تئاتر پیگیری کرده ولی در تلویزیون و سینما هم سابقه حضور در آثار سینمایی همچون «شیرین» به کارگردانی عباس کیارستمی، «نسل سوخته» کار رسول ملاقلی‌پور، «مسافران» کار بهرام بیضایی، «دایره» به کارگردانی جعفر پناهی و … را دارد.
از جمله مجموعه‌های خاطره‌انگیزی که نقوی در آن بازی کرده می‌توان به «مثل‌آباد» و «محله بهداشت»، «محله برو بیا»، «خانواده رضایت» و … اشاره کرد که در دهه ۶۰ و ۷۰ جزو آثار موفق تلویزیونی به شمار می‌آمدند. نقوی بعد از ان کمتر در تلویزیون دیده شد و بیشتر انرژی خود را صرف بازی در تئاتر کرد.

او که بعد از شکل‌گیری گروه تئاتر «بازی»، بیشتر فعالیت‌های خود را در این گروه متمرکز کرد. با این حال هر از چندی هم در نمایش‌هایی از کارگردان‌های دیگر حضور داشته است که نمونه آن بازی در نمایش «ننه دلاور و فرزندانش» کار زهرا صبری است که دهه ۹۰ در تالار چهارسو مجموعه تئاترشهر روی صحنه رفت و همزمان با اجرای آن از بیش از ۴۰ سال فعالیت هنری او تقدیر شد.
با وجود حضور مستمر نقوی در تئاتر، او نیز جزو بازیگرانی است که در دوران کرونا بر صحنه نرفت و حالا بعد از حدود ۴ سال دوری ، با نمایش صابر ابر حضوری دوباره خواهد داشت.
یکی از آخرین بازی‌های نقوی در دوران پیش از کرونا، به نمایش «بداهه» به کارگردانی آروند دشت آرای بازمی‌گردد که تابستان و پاییز سال ۹۸ در دو نوبت در سالن ملک و تالار دکتر ناظرزاده کرمانی تماشاخانه ایرانشهر روی صحنه رفت .

نقوی در همان پاییز سال ۹۸ در نمایش «قصر موروثی خاندان فرانکشتاین» به کارگردانی آتیلا پسیانی هم روی صحنه رفت. هر دو نمایش آثاری نسبتا پربازیگر بودند و نقوی در این دو اثر با بازیگرانی چون رضا کیانیان، رامبد جوان، علی شادمان، ستاره و خسرو پسیانی، مارین ون هولک و … همبازی شد.
او حالا و از ۲۲ فروردین با نمایش «امشب به صرف بورش و خون» در سالن بلک باکس پردیس تئاتر و موسیقی باغ کتاب روی صحنه می‌رود تا بعد از ۴ سال دوری از صحنه، بار دیگر به ایفای نقش بپردازد.
این اثر نمایشی که متن آن را مهدی یزدانی خرم بر اساس رمان «نازنین» داستایوسکی نوشته، سرگذشت دختری است که بنا به دلایل نامعلومی دست به خودکشی زده و اکنون، پس از مرگش، همسر او به بازخوانی و بازگویی رخدادهای زندگی وی می‌پردازد. این اثر نمایشی که دومین تجربه کارگردانی صابر به شمار می‌آید، با بازی خود او و فاطمه نقوی اجرا می‌شود و هر شب در دو نوبت ۱۹ و ۲۱ روی صحنه می‌رود.

در ادامه بخشی از نمایش‌هایی را که نقوی در سال‌های دورتر و تا پایان دهه ۸۰ در آنها بازی کرده، مرور می‌کنیم:
«دیوار چین» (داریوش فرهنگی) تهران، تئاترشهر، ۱۳۵۶، «اژدها» (صدرالدین زاهد) تهران، تئاترشهر، ۱۳۵۸‏، «زیبا اهل حرآباد» (اسماعیل خلج)تهران،‌ تئاترشهر، ۱۳۵۸‏، «همشهری» (مهدی هاشمی)تهران، تالار مولوی ۱۳۵۶، «بازی قتل عام» (آشور بانی پال‌بابلا)تهران، تئاترشهر، تالار اصلی؛ ۱۳۵۷‏، «موضوع جدی نیست» (ایرج انور)تهران، تالار انجمن ایران و امریکا؛ ۱۳۵۷، «در اعماق اجتماع» (محمد کوثر)تهران، تالار مولوی؛ ۱۳۵۹، «شب جنایتکاران» (حمید لیقوانی) تهران، خانه نمایش؛ ۱۳۶۰، «مرگ تصادفی یک آنارشیست» (فردوس کاویانی)تهران، تئاترشهر،۱۳۶۰‏ ‏«غریب» (هادی اسلامی) البرز؛ ۱۳۶۲، «آژاکس» (آتیلا پسیانی) تهران، تئاترشهر،۱۳۶۶، «مسیح هرگز نخواهد گریست» (جمشید اسماعیل‌خانی) تهران، تالار چهارسو؛ ۱۳۶۶‏، «تک‌پرده‌ای‌های چخوف» (آتیلا پسیانی) تهران، تئاترشهر، تالار چهارسو؛ ۱۳۶۷‏، «جشن سالگرد» (حسین عاطفی) ۱۳۶۸‏‏، «مخمل» (رضا فیاضی) نمایشنامه‌خوانی؛ ۱۳۶۸، «ارکستر زنان آشویتس» (آتیلا پسیانی) ۱۳۶۸‏ ‏، «یک نوکر و دو ارباب» (حسین نصرآبادی) ۱۳۶۹، «مجلس تقلید هفت خوان» (آتیلا پسیانی) ۱۳۶۹‏، «آئورا» (آتیلا پسیانی) ۱۳۷۰‏، «واقعه خوانی جهاز جادو» (آتیلا پسیانی) ۱۳۷۰‏، «آئورا» (آتیلا پسیانی) ۱۳۷۲‏‏، «بودن یا نبودن» (آتیلا پسیانی) ۱۳۷۲، «فاطمه عنبر» (آتیلا پسیانی) ۱۳۷۳‏، «بودن یا نبودن» (آتیلا پسیانی) ۱۳۷۳‏، «ت مثل تئاتر» (رضا فیاضی) ۱۳۷۳، «رویای ماه» (مریم کاظمی) ۱۳۷۳‏، «آبی که مار می‌خورد زهر می‌شود» (آتیلا پسیانی) ۱۳۷۵‏، «اینم از این» (آتیلا پسیانی) ۱۳۷۶، «شهود» (مریم کاظمی) ۱۳۷۷‏، «ساز سحرآمیز» (ستاره پسیانی) ۱۳۷۷‏، «برف سبز» (آتیلا پسیانی) ۱۳۷۷، «تبار خون» (آتیلا پسیانی) ۱۳۷۷، «رستخیز» (آتیلا پسیانی) ۱۳۷۸، «قهوه قجری» (آتیلا پسیانی) ۱۳۷۸، «لباس باشکوه حاکم» (رضا فیاضی) ۱۳۷۸، «درد دل با سگ» (آتیلا پسیانی) ۱۳۷۹، «گنگ خواب دیده» (آتیلا پسیانی) ۱۳۷۹‏، «بسه دیگه، خفه شو!» (آتیلا پسیانی) ۱۳۸۱و ۱۳۸۰، «بازی در گالری» (آتیلا پسیانی) ۱۳۸۱، «کالیگولا، شاعر خشونت» (آتیلا پسیانی) ۱۳۸۱‏، «بحرالغریب» (آتیلا پسیانی) ۱۳۸۲، «کالیگولا، شاعر خشونت» (آتیلا پسیانی) ۱۳۸۲‏، «نجوای خاک» (آتیلا پسیانی) ۱۳۸۲، «غلیظ مثل عسل» (آتیلا پسیانی) ۱۳۸۲‏‏، «کلاغ و دوچرخه» (آتیلا پسیانی) ۱۳۸۳‏، «زمین صفر» (آتیلا پسیانی) ۱۳۸۳، «باغ کاغذی» (آتیلا پسیانی) ۱۳۸۳‏ ‏، «تلخ مثل عسل» (آتیلا پسیانی) ۱۳۸۳، «گنگ خواب دیده» (آتیلا پسیانی) ۱۳۸۴‏، «التریا» (وحید رهبانی)تهران، کارگاه نمایش؛ ۱۳۸۳ و ۱۳۸۴، «وقتی در خانه‌ام ایستاده‌ام»(تینوش نظم‌جو) اصفهان، خانه هنرمندان، ۱۳۸۳‏‏، «آرامش از نوعی دیگر» (شبنم فرشادجو) تهران، ‌تالار مولوی؛ ۱۳۸۵‏‏، «زخمه بر رمل» (آتیلا پسیانی) ۱۳۸۵‏‏، «یک سمفونی ناکوک» (آتیلا پسیانی) ۱۳۸۶، «کشتی شیطان» (آتیلا پسیانی) ۱۳۸۶‏‏، «خون تازه سبزی خشک» (امیررضا کوهستانی) اجرا در اروپا و آسیا؛ ۱۳۸۶، «متابولیک» (آتیلا پسیانی) تهران،۱۳۸۷، «وقتی در خانه‌ام ایستاده‌ام» (اصغر دشتی) تهران، خانه هنرمندان، نمایشنامه‌خوانی؛ ۱۳۸۷، «مده‌آ رپرتاژ» (مهدی صدر) تهران، تالارسایه؛ ۱۳۸۷، «ملانصرالدین» (اصغر دشتی) تهران، تالار مولوی؛ ۱۳۸۸‏