نامگذاری خیابانی در تهران به نام توران میرهادی نویسنده و پژوهشگر ادبیات کودک و نوجوان، به همت شورای شهر تجلیل کوچکی از روحی بزرگ است که معتقد و آغازگر آموزش نوین در تاریخ معاصر ایران بود.
به گزارش ایرنا، نزدیکان توران میرهادی (۱۳۰۶ تا ۱۳۹۵) می گویند کتاب هایش را به نام دوستدار همه کودکان ایران امضا می کرد. زنی که حضورش نمونه‌ای از آموزش نوین در تاریخ معاصر ایران بود و تغییرات عمیقی در روش آموزش به کودکان ایجاد کرد.
شورای شهر تهران، تصمیم گرفته خیابانی در تهران به نام توران میرهادی نام گذاری شود، زنی که همه کودکان ایران فرزندش بودند و برای تربیت آنها از بن جان کوشید. همکاری در راه اندازی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، شورای کتاب کودک، بنیاد دایره المعارف کودک و نوجوان و دیگر نهادهای این حوزه با تلاش و خلاقیت، بخشی از تلاش های این بانوی فرهیخته بوده است.
تغییر نام خیابان عنصری واقع در خیابان ابوریحان تهران به نام توران میرهادی از بزرگان ادبیات کودکان در شصت و چهارمین جلسه کمیسیون نامگذاری تغییر نام اماکن و معابر عمومی شهر تهران (یکشنبه ۱۳ تیر) توسط اعضای شورا تصویب شد.
انسانی که به قول لیلا کفاش‌زاده، عضو گروه ترویج خواندن شورای کتاب کودک، با خردی فراانسانی، معتقد بود کودک با خواندن و آگاهی می تواند سرنوشت کشور را عوض کند. او نقش ادبیات در جامعه را می دید و برای همین تاکیدش بر کتاب و ادبیات بوده است.
فرهنگنامه کودکان و نوجوانان، بزرگترین و مهم‌ترین یادگار میرهادی است که تا کنون ۱۸ جلد از آن منتشر شده است. آخرین جلد از این اثر، دربردارنده مدخل‌هایی است که با حرفِ ص، ض، ط، ظ، ع، غ آغاز می‌شود. طبق آنچه در معرفیِ فرهنگنامه آمده است، طبق پیش‌بینی دست‌اندرکارانِ تدوین فرهنگنامه، شمارِ نهایی جلدهای فرهنگنامه کودکان و نوجوانان به احتمال ۲۶ خواهد بود.
آگاهی‌هایی که در این فرهنگنامه در دسترس قرار گرفته، برای استفاده بازه سنی ۱۰ تا ۱۶ سال تدوین شده است. شیوه تدوین مدخل‌ها در فرهنگنامه کودکان و نوجوانان نیز بدین شکل است که هر مدخل دربردارنده مقاله‌ای است که به قلم آگاهان و کارشناسانِ مرتبط با آن نوشته شده. در بند نخستِ هر مدخل، ضروری‌ترین و مختصرترین آگاهی‌های مرتبط با عنوانِ مدخل پیش چشم مخاطب قرار گرفته و در بندهای بعدی آگاهی‌های تکمیلی و تخصصی داده شده است.
گرامی داشتن نام شخصیتی چون توران میرهادی، در شورای شهر یکی از کارهای مهم در حوزه فرهنگ و ادبیات کودکی است که تجلیل کوچکی برای تلاش بزرگ او برای کودکان و نوجوانان است.
توران میرهادی، الگویی برای زنان است که بتوانند نام خود را در تاریخ فرهنگ و ادبیات ایران جاودانه کنند، او نشان داد در سخت ترین زمان می توان، بزرگترین کارها را انجام داد و صاحب نامی ابدی شد.
نام «میرهادی» بر خیابانی در تهران؛ ستایشی خُرد از روحی بزرگ
توران میرهادی استاد برجسته ادبیات کودکان ایران در سال ۱۳۰۶در تهران زاده شد. پدر او از دانشجویان اعزامی به خارج از کشور بود و در رشته مهندسی راه و ساختمان و مکانیک در راه آهن در آلمان درس خوانده بود. مادرش آلمانی بود و مجسمه‌سازی و نقاشی می‌کرد. خانواده میرهادی برای پیشگیری از دچار شدن فرزندشان به بیماری‌های واگیر که در آن زمان بسیار فراوان بود، تابستان‌ها به شمیران می‌رفتند و در چادر زندگی می‌کردند. توران میرهادی در یکی از این چادرها به دنیا آمد و سه ماه از دوران نوزادی خود را زیر چادر، در گهواره گذراند.
مادرش که موسیقی نیز می‌دانست، شعرها و ترانه‌ها و قصه‌های کودکان آلمانی، از جمله برادران گریم را برای او می‌خواند. گیس سفید و کدبانوی خانه نیز برایش متل‌ها و قصه‌های ایرانی را باز می‌گفت. مادر توران دوستدار فرهنگ و ادبیات ایران بود و برای آشنایی فرزندان خود با ادبیات فارسی نشست‌هایی با شرکت شاعران و نویسندگان برگزار می‌کرد.
توران میرهادی در ۱۳ سالگی زندگینامه ژاندارک را خواند و در ۱۷ سالگی با خواندن شاهنامه فردوسی با آن پیوند ناگسستنی پیدا کرد. او افزون بر آموزش زبان و ادبیات فارسی، از مادر زبان آلمانی را نیز فراگرفت. توران میرهادی پس از یادگیری زبان آلمانی به فرا گرفتن زبان‌های فرانسه و انگلیسی پرداخت. مادرش که در هنرستان کمال الملک درس تاریخ هنر می‌داد، پایه‌های هنر نقاشی را نیز به فرزندانش آموخت. میرهادی افزون بر نقاشی با موسیقی و ورزش‌های گوناگون نیز آشنایی داشت.
پس از پایان دوره دبیرستان در سال ۱۳۲۴ در رشته طبیعی دانشکده علوم به تحصیل پرداخت. در این هنگام، مبارزه با بی‌سوادی در ایران تازه آغاز شده بود و آموزگاران برجسته‌ای همچون جبار باغچه‌بان و محمد باقر هوشیار، جوانان را به کار سوادآموزی فرا می‌خواندند. توران میرهادی از آن ها روش سوادآموزی را فرا گرفت و با مقوله آموزش و پرورش آشنایی یافت.
با پایان گرفتن جنگ دوم جهانی، در سال ۱۳۲۵ در هنگامه ویرانی و گرسنگی در اروپا، به فرانسه رفت و در رشته روانشناسی تربیتی در «سوربن» و همزمان در رشته آموزش پیش از دبستان و ابتدایی در کالج «سوینه» پاریس درس خواند. بزرگ ترین دستاورد این آموزش‌ها، دستیابی به نگرشی نو به آموزش و پرورش کودکان بود. پس از بازگشت به ایران ازدواج کرد. سپس به کار در کودکستان و زبان‌آموزی پرداخت.
در سال ۱۳۳۴ به نام برادر از دست رفته‌اش، کودکستان فرهاد و بعدها، دبستان و راهنمایی فرهاد را بنیاد نهاد. کتاب «جستجو در راه‌ها و روش‌های تربیت» گردآمده‌ای از تجربه‌های او در درازای ۲۵ سال سرپرستی مدرسه ی فرهاد است.
میرهادی در کلاس‌های تربیت مربی کودک در شهرهای مشهد، تبریز، رشت و تهران درس می‌داد و با «اداره مطالعات و برنامه‌های وزارت آموزش و پرورش» و «سازمان کتاب‌های درسی» در زمینه آزمایش کتاب‌های درسی نو در مدرسه فرهاد و تدوین کتاب‌های درسی و برنامه ریزی درسی دوره ابتدایی همکاری داشت. با یاری مجله «سپیده فردا» و با شرکت فعال توران میرهادی، سه نمایشگاه از کتاب‌های کودکان در سال‌های ۱۳۳۵، ۱۳۳۷ و ۱۳۳۹ برگزار شد. در پی برگزاری این نمایشگاه‌ها شورای کتاب کودک با تلاش توران میرهادی و همفکران او، برای گسترش و پیشبرد هرچه بیشتر امر ادبیات کودکان در سال ۱۳۴۱ تاسیس شد.
توران میرهادی همچنین بنیانگذار و مسئول طرح فرهنگنامه کودکان و نوجوانان، اولین کتاب مرجع ایرانی برای کودکان و نوجوانان است.
از آثار او می‌توان به دو گفتار درباره کتابخانه‌های آموزشگاهی و نقش آن در ایجاد عادت به مطالعه، کتاب کار مربی کودک، برنامه کار سالانه مربی در مهد کودک و کودکستان، جستجو در راه‌ها و روش‌های تربیت، تعلیمات اجتماعی سوم دبستان، راهنمای تدریس کتاب تعلیمات اجتماعی سوم دبستان، دو گفتار (کتابخانه آموزشگاهی و نقش آن در ایجاد عادت به مطالعه) و آنکه رفت، آنکه آمد، اشاره کرد.
توران میرهادی در نگارش کتاب‌های تعلیمات اجتماعی، تاریخ، جغرافی و تعلیمات دینی چهارم دبستان، تعلیمات اجتماعی و دینی برای کلاس چهارم دبستان و گذری در ادبیات کودکان همکاری داشته است.
او کتاب‌ها و مقاله‌های زیر را نیز ترجمه کرده است:
افسانه چینی برای کودکان، گنجشک کوچولو، رفتار والدین ما باید چگونه باشد، تفاهم بین المللی به وسیله کتاب‌های کودکان و نوجوانان، آنچه از کنگره آموختیم، در باب افسانه‌ها و اسطوره‌ها برای کودکان و نوجوانان (با همکاری ثریا قزل ایاغ) و مقاله‌هایی از او در مجله سپیده فردا، ماهنامه آموزش و پرورش، نشریه‌ها و گزارش‌های شورای کتاب کودک به چاپ رسیده است.
توران میرهادی ۱۸ آبان ۱۳۹۵ دارفانی را وداع گفت.
بدون دیدگاه