مقایسه «کت چرمی» با «مرد بازنده» باعث تعجب است!

پانصد و هشتادمین نشست باشگاه فیلم تهران یکشنبه ۱۸ تیر ماه با نمایش فیلم سینمایی «کت چرمی» و نقد و بررسی آن با حضور عوامل فیلم برگزار شد.
به گزارش رسیده، عصر روز یکشنبه ۱۸ تیر ماه فیلم سینمایی «کت چرمی» در قالب پانصد و هشتادمین نشست باشگاه فیلم تهران به نمایش درآمد و بعد از نمایش فیلم جلسه نقد و بررسی با حضور حسین میرزامحمدی کارگردان، مسعود هاشمی‌نژاد نویسنده، سارا حاتمی بازیگر، زهرا اردکانی‌فرد منتقد سینما و مدرس دانشگاه و کورش جاهد مجری و کارشناس برگزار شد.
در ابتدای این نشست کورش جاهد کارشناس مجری برنامه درباره فیلم «کت چرمی» گفت: در تاریخ سینما بارها شاهد این بوده‌ایم که یک مأمور سرکش خارج از چارچوب‌های کاری‌اش یک موضوع جنایی را پیگیری می‌کند. در سینمای ایران هم نمونه‌های این‌چنینی را دیده‌ایم و به عنوان مثال می‌توان به فیلم «مجبوریم» رضا درمیشیان اشاره کرد. در «کت چرمی» نیز چنین الگویی را شاهد هستیم.
جاهد در ادامه پرسشی درباره نحوه سوژه‌یابی فیلم و شکل‌گیری ایده مطرح کرد که مسعود هاشمی‌نژاد فیلمنامه‌نویس فیلم در پاسخ گفت: دغدغه‌مندی حسین میرزامحمدی کارگردان فیلم بود که ما را به سمت این سوژه برد. ایشان مستندی به نام «خارج از محدوده» با موضوع کمپ‌های معتادان و یک فیلم کوتاه به نام «نام مرده» ساخته بود که در کمپ‌های بهزیستی می‌گذرد.
هاشمی‌نژاد ادامه داد: ما قصد داشتیم یک فیلم اجتماعی با نگاه ویژه بسازیم و ماجرای فیلم به ژانر نوآر و نئونوآر نزدیک بود. از ابتدا قصدمان این بود که با قواعد ژانر پیش برویم؛ یعنی قهرمانی را به نمایش بگذاریم که به دنبال عدالت و انتقام است.
در ادامه سارا حاتمی بازیگر فیلم در سخنان کوتاهی گفت: همه عوامل فیلم به من کمک زیادی کردند و در تک‌تک سکانس‌ها حمایت لازم را داشتند تا بتوانم بهترین عملکرد را ارائه کنم. برای این نقش تمرین‌های زیادی داشتیم و به جاهای مختلفی برای تحقیق سر زدیم. همکاری دوباره با آقای عزتی برایم افتخار بزرگی بود. ایشان هم از لحاظ حسی و هم از لحاظ فهم نقش کمک ویژه‌ای به من کردند.
حسین میرزامحمدی کارگردان فیلم با اشاره به اینکه ساخت «کت چرمی» به دغدغه شخصی‌اش باز می‌گردد، عنوان کرد: همیشه برایم این مسئله بوده که به دغدغه‌های اجتماعی‌ام در دوران ساخت مستند و فیلم کوتاه وفادار باشم و در همان مسیر حرکت کنم. نگارش فیلمنامه «کت چرمی» از سال ۹۹ آغاز شد و سال ۱۴۰۰ با آقای حجازی به توافق رسیدیم که تولید را آغاز کنیم. یعنی فیلمنامه «کت چرمی» قبل از «مرد بازنده» نوشته شده و باعث تعجب است که برخی این دو فیلم را با هم مقایسه می‌کنند. در سینمای ما تنوع ژانر وجود ندارد و وقتی فیلم‌هایی به آن سمت حرکت می‌کنند، شائبه تقلید به وجود می‌آید.
وی در پاسخ به پرسش یکی از مخاطبان درباره کمبود تصاویر کلوزآپ در فیلم گفت: بخشی از این ماجرا به دلیل فرم تصویری‌ای است که من و آرمان فیاض مدیر فیلمبرداری فیلم در پیش‌تولید به آن رسیدیم و گیت عریضی انتخاب کردیم. در این حالت وقتی اکستریم‌کلوزآپ گرفته شود، تصویر فشرده می‌شود. بنابراین تصمیم گرفتیم کمتر از کلوزآپ استفاده کنیم.
میرزامحمدی در پاسخ به پرسشی درباره حذف صحنه‌هایی از این فیلم گفت: نسخه اولیه فیلمنامه ما حدود چهار ساعت فیلم بود! در نهایت ۲۴ نسخه بازنویسی کردیم تا هم از لحاظ تکنیکی به نتیجه دلخواه برسیم و هم بتوانیم پروانه ساخت بگیریم. ناگزیر بودیم که برای کاهش زمان فیلم، صحنه‌هایی را حذف کنیم. به طور کلی سلیقه شخصی من این نیست که در فیلم توضیح بیش از حد بدهم.
زهرا اردکانی‌فرد منتقد سینما و مدرس دانشگاه سخنران بعدی نشست بود که بیان کرد: به نظر من «کت چرمی» فیلم خوب و دغدغه‌مندی است، چون تصمیم گرفته به یک مسئله اجتماعی که کمتر با آن آشنا هستیم بپردازد. نکته دیگر اینکه در عین پرداختن به یک مسئله اجتماعی تلخ، شاهد فیلم سیاهی نیستیم. به این معنا که روزنه‌هایی را باز می‌کند و تمام درها را به روی شخصیت اصلی‌اش نمی‌بندد. این یک اتفاق مثبت است، چون در سال‌های اخیر در فیلم‌های اجتماعی شخصیت‌هایی را می‌بینیم که در بن‌بست قرار گرفته‌اند.
اردکانی‌فرد افزود: فیلم یک دختر بدسرپرست را ترسیم می‌کند که خانواده حامی‌ای ندارد. از طرفی نهاد دولت که نماد آن بهزیستی است، حمایت کافی نمی‌کند. از سوی دیگر یک نهاد خیریه خصوصی را داریم که خودش فاسد است. راه حل فیلم برای این مسئله این است که یک قهرمان مرد به شکل فرشته نجات ظاهر می‌شود و با دغدغه‌های شخصی تصمیم به حل مشکل این دختر می‌گیرد.
وی با بیان اینکه وقتی یک مسئله اجتماعی طرح می‌شود باید به شکل اجتماعی هم حل شود، عنوان کرد: فکر می‌کنم پیشنهاد یک راه حل شخصی برای یک مسئله اجتماعی راهکار مناسبی نیست. همچنین نهادهای آگاهی‌بخش مانند مددکاری اجتماعی یا نهاد آموزش در این فیلم غایب هستند. فیلم هر سه نهاد خانواده، دولت و نهادهای خصوصی را ناکارآمد نشان می‌دهد.
در ادامه میرزامحمدی درباره موضوع سیاه‌نمایی در فیلم‌های اجتماعی سینمای ایران گفت: به نظر من در یک دهه گذشته تأثیر جشنواره‌های خارجی بر سینمای ایران مثبت نبوده و فیلم‌های ایرانی برای حضور در این جشنواره‌ها کاملاً فرموله ساخته می‌شوند. فکر می‌کنم باید نکبت و فلاکت از ادبیات فیلمسازان و اتهام سیاه‌نمایی از ادبیات مدیران فرهنگی حذف شود. سینمای اجتماعی یک سایه‌روشن است و نمی‌توان به طور مطلق از آن توقع سیاهی یا سفیدی داشت.