شانزدهمین جشنواره شعر «فجر» در حالی به پایان رسید که وزیر ارشاد از اهمیت زبان فارسی در عین توجه به زبانهای بومی سخن گفت. علیرضا قزوه نیز در این مراسم گفت: یک روز در آغاز جنگ سلاحهایی با برد کوتاه داشتیم، شعرهایمان هم آن اوایل با برد کوتاه بود. الان الحمدلله مثل موشکهای نقطهزن، شاعران خوبی داریم.
به گزارش ایسنا، مراسم پایانی دوره شانزدهم این جشنواره که چهارشنبه (۴ اسفندماه ۱۴۰۰) در تالار وحدت برگزار شد، پس از سخنان اولیه، با خواندن بیانیه هیئت داوران توسط قربان ولیئی، دبیر علمی این دوره از جشنواره ادامه پیدا کرد. او در این بیانیه ضمن اشاره به آمار آثار رسیده برای بخشهای مختلف این رویداد، از احوال ناخوش شعر نوجوان سخن گفت.
پس از آن فیلمی از روند اجرایی شانزدهمین جشنواره شعر «فجر» به نمایش درآمد و در ادامه حاضران در سالن و بینندگان این رویداد شنونده سخنرانی معاونت فرهنگی وزارت ارشاد بودند. یاسر احمدوند در سخنان خود این جشنواره را «پراجر» خواند و ابراز امیدواری کرد که با حمایتها و پشتیبانیهای وزیر فرهنگ و ارشاد مسیری که به گفته او، وزارت فرهنگ و ارشاد در پیش گرفته، سرعت بیشتری بگیرد.
معاون فرهنگی وزارت ارشاد در ادامه گفت: در زمان انقلاب سه راهبرد وجود داشت؛ یکی گفتمان لیبرال، دیگری سوسیالیستی و مارکسیستی و ترکیب اینها و یک نگاه دیگر جریان مکتبی یا ایدئولوژیک بود. تلاقی این جریان در سالهای ابتدای پیروزی انقلاب در تاریخ ادبیات مندرج است. به تدریج جریان ادبی مکتبی یا ایدئولوژیک غلبه پیدا کرد. دلیل این غلبه حاکمیتی نبود، بلکه در باورهای مردم ریشه داشت و با سنت ادبی کشور ما پیوستگی داشت و به این دلیل ماندگار شد.
یاسر احمدوند همچنین اظهار کرد: با شروع جنگ تحمیلی پدیده فوقالعادهای در منظر هنرمندان و شاعران قرار گرفت. اگر شعر و ادبیات انقلاب مانا است، به این علت است که ریشه در سنت ادبی کشور ما و باورهای مردم دارد.
او سپس با بیان اینکه ادبیات انقلاب، ادبیات جنگ نیست و ادبیات جهاد است، گفت: ادیبان انقلاب اسلامی جهادگران با نفس بودند و آفرینندگان جهانِ بدون دیو و اهریمن. اگرچه ناملایمتهای زیادی هم دیدند.
معاونت فرهنگی وزارت ارشاد سپس به تلاشی که صورت گرفته تا آثار در این دوره از جشنواره با توجه کامل گروه داوری مورد ارزیابی قرار گیرد، بیان کرد: با تاکیدات وزیر محترم ارشاد، انشاءالله شتاب بیشتری در ادبیات داستانی و شعر خواهیم داشت و برنامههایی تدارک دیدهایم که اعلام و عمومی خواهند شد. وزارت ارشاد باید حضور فعالی در ادبیات داشته باشد، باید از حالت انفعالی خارج شویم و به صورت فعال وارد فضای ادبیات شویم.
در ادامه این مراسم علیرضا قزوه، شاعر و مدیر دفتر شعر و موسیقی و سرود صداوسیما که غزلی کوتاه خواند، در سخنانی گفت: این روزها مذاکرات ایران و چند کشور در جریان است. اگر دیگر نمیتوانند به ما زور بگویند، بهخاطر موشکهای دوربردمان است. یک روز در آغاز جنگ سلاحهایی با برد کوتاه داشتیم، شعرهایمان هم آن اوایل با برد کوتاه بود. الان الحمدلله مثل موشکهای نقطهزن، شاعران خوبی داریم.
او سپس بیان کرد: جشنواره شعر «فجر» در سایه و هیاهو برگزار میشود، مثل جشنواره سینما برایش فرش قرمز نمیاندازند. اما شعر از همه هنرها جلوتر است و این دهه چهارم انقلاب که سر شد، دهه پنجم، دهه کارهای بزرگ از سوی شاعران است. دهه سرودن حماسههای بلند و منظومههای ماندگار است.
محمدمهدی اسماعیلی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسماعیلی دیگر سخنران آیین پایانی جشنواره شعر «فجر» بود که سخنان خود را چنین آغاز کرد: ما در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به مقوله شعر و زبان فارسی به گونه دیگری توجه میکنیم.
او سپس گفت: ما در همه حوزههای فرهنگی و هنری وظیفه ترویج و حمایت را بر عهده داریم ولی داستان حوزه شعر و ادبیات مقداری متفاوت است. شعر و ادبیات فارسی یکی از مهمترین مقومات هویت ملی ما ایرانیها است. در همین تاریخ پرفراز و نشیب ایرانزمین از بعد از گذشت سه قرن از ورود اسلام عزیز مردم ایران در عین حال که آمدند با جان و دل اسلام را پذیرفتند و شکل مدنی و تمدنی به آموزههای اسلامی با دانش تجربه و فرهیختگی ایرانیان در قرن چهارم و پنجم به دوره درخشش تمدن اسلامی منجر شد، در عین حال زبان فارسی به عنوان زبان ایرانی مجددا توسط بزرگانی مثل رودکی احیا شد و گسترش پیدا کرد. در اشعار ماندگار شاهنامه فردوسی این بازیابی به صورت کاملتری اتفاق افتاد و ایرانیها در عین تدین و پایبندی به اسلام و علاقهمندی به مکتب اهل بیت شعر و زبان ادبیات را به زبان فارسی برگزیدند و ترویج کردند.
اسماعیلی در ادامه اظهار کرد: در دوره دولت صفوی که پس از اسلام اولینبار بود که دولتی به نام ایران بعد از ۸، ۹ قرن شکل میگرفت، علیرغم اینکه این دولت برخاسته از سرزمین قهرمان آذربایجان بود، ولی زبان رسمی دولت فارسی بود.
او افزود: زبانها و گویشهایی در کشور عزیزمان از عربی، ترکی و… گرفته تا لهجهها و گویشهای مختلف داریم و به آنها افتخار میکنیم. اما زبان فارسی به عنوان زبان مشترک خودش را نشان داده است. زبان فارسی به عنوان یک مولفه مهم در هویت ملی ما ایرانیها نقش مهمی دارد و آنچه زبان فارسی را قوام، استحکام و گسترش داده، بیان آن در قالب شعر است که این شعر از موهبتهای جامعه ایرانی است.
وزیر ارشاد در ادامه با بیان اینکه امام عظیمالشان ما شاعری هستند که در قله حکمت، عرفان، فقه، فلسفه و تفسیر ایستادهاند گفت: این آمیختگی شعر و ادبیات با همه جهات برتری ما را در حوزههای مختلف نشان میدهد که جایگاه این موضوع در قوام هویت ملی ما چقدر است. و امروز در وزارت ارشاد، یکی از وظایف جدی ما ترویج این معناست. کسی فکر نکند وقتی از زبان فارسی و شعر فارسی صحبت میکنیم خدایی نکرده، به معنی کمتوجهی و بیاعتنایی به زبانها و گویشهای دیگر است. اصل ۱۵ قانون اساسی هم به فارسی به عنوان زبان رسمی و هم به زبانهای محلی ارج میگذارد. نباید در اینجا دچار افراط و تفریط بشویم. من در مجلس با دوستان در فراکسیونهای مختلف همیشه این را عرض میکنم که باید به اصل پانزدهم توجه ویژه کرد.
او در پایان سخنانش به برنامههایی که به مناسبت گرامیداشت حکیم نظامی در ۲۱ اسفندماه برگزار خواهد شد و همچنین برنامههایی برای جشن نوروز اشاره کرد.
در مراسم پایانی جشنواره شعر فجر همچنین به حاج علی انسانی نشان درجه یک هنری اعطا و از او برای نگارش کتاب «رخصت» تجلیل ویژه شد.
در بخش دیگری نیز به محمدعلی مجاهدی حکم دبیری دبیرخانه دائمی شعر آیینی اعطا شد.
مجاهدی در سخنانی گفت: شعر آیینی، مسئله امروز و دیروز نیست. از سال ۲۶۵ که زبان فارسی دری به عنوان زبان رسمی این کشور در دولت صفاریان به تمامی مناطق ایران (همانطور که جناب آقای وزیر اشاره کردند) رفت گویشها و زبانهای محلی مختلفی در ایران وجود داشت و این باعث میشد تمدن ایرانی به معنای واقعی کلمه شکل نگیرد. چون قوام تمدن یک زبان واحد است. در آن زمان این احساس شد و قرار شد همان ادبیات که در دربار صفاریان مرسوم است، تمامی نوشتارها و گفتارها براساس همان زبان صورت بگیرد؛ زبان دری.
او همچنین بیان کرد: شعر آیینی دوامی اگر دارد و قوامی، مدیون قرآن کریم و فرهنگ اهل بیت است. ریشه در دو رکن دارد؛ زبان وحیانی قرآن و زبان اهل بیت – فرهنک اهل بیت -. ما یک قطعه از پازل شعر آیینی را به عنوان شعر ولایی، فکر میکنیم همه شعر آیینی است. من به جد عرض و ادعا میکنم حداقل ۷۵ درصد متون منظوم پارسی ایران صبغه آیینی دارند و این قابل اثبات شده است.
در این مراسم از منتخبان پنج گروه ادبی شعر کلاسیک، شعر نو(قالبهای نیمایی و سپید)، شعر محاوره، شعر کودک و نوجوان و درباره شعر(پژوهشهای حوزه شعر) این جشنواره تجلیل شد.
علی رمضانی، مدیر خانه کتاب و ادبیات ایران، محمد الهیاری، مدیرکل دفتر توسعه کتاب و کتابخوانی، علی باران چشمه، سرپرست فدراسیون ورزشهای زورخانهای و کشتی پهلوانی و… از دیگر حاضران در این برنامه بودند.
بدون دیدگاه