احمد اکبرپور با بیان این‌که ادبیات در بحران زاده و در آرامش خلق می‌شود، می‌گوید: ادبیات در جامعه ما به رسمیت شناخته نمی‌شود و در حاشیه قرار دارد و نویسنده‌ای که در حاشیه است نمی‌تواند کاری بکند.
این نویسنده ادبیات کودک و نوجوان در گفت‌وگو با ایسنا درباره مواجهه ادبیات با بحران‌هایی مانند جنگ، بلایای طبیعی و بیماری‌های همه‌گیر از جمله کرونا، اظهار کرد: ادبیات در جوامعی مانند جوامع ما در حاشیه قرار دارد و دولت‌ها هیچ‌گاه آن را درست و حسابی به رسمیت نشناخته‌اند، اما گاه با به‌وجود آمدن بحران‌ها ما این توقع را داریم که ادبیات و نویسنده‌ها نقشی ایفا کنند درحالی که سهم مشارکتی نویسنده‌ها حالت طبیعی ندارد. در حالت عادی سیستم‌ها و دولت‌ها در معادلات خود نویسنده‌ها را به رسمیت نمی‌شناسند که حال در بحران‌ها بتوان روی آن‌ها حساب باز کرد. البته به‌جز عده‌ای که در راستای اهداف آن‌ها هستند.
اکبرپور سپس گفت: اما یک‌سری چیزها به ذات ادبیات بازمی‌گردد؛ مثلا در بحران‌ها، خلاقیت و سوژه‌هایی به ذهن نویسنده می‌رسد. اما در عین حال اثر هنری خلق‌الساعه نیست و شکل‌گیری آن طول می‌کشد. کار ادبیات متعالی تخیل‌آفرینی و پرسشگری است. این نیست که بخواهد برای هر مشکلی و در لحظه به فرض اضطراب و استرس راه حل بدهد، این کار مشاور و روان‌شناس و استاد دانشگاه است.
نویسنده «کرم شلوارپوش»، «من یک گوزن بودم» و «یک تپلی برای ناهار غول‌ها» خاطرنشان کرد: ادبیات ناب و خالص زمانی شکل می‌گیرد که اثرات یک اتفاق در جامعه ته‌نشین شود. در بحران ادبیات زاده می‌شود اما در آرامش خلق می‌شود؛ مثلا بعد از جنگ است که داستان‌های خوب شکل می‌گیرند. شاید در بحران‌ها طنزنویسان بهتر کمک کنند. البته این در صورتی است که فضای باز رسانه‌ای و مطبوعاتی باشد و طنزنویس خودش دچار استرس و اضطراب بعد از چاپ نباشد.
اکبرپور با بیان این‌که کرونا قطعا بر ادبیات تاثیر می‌گذارد، اظهار کرد: ادبیات در عین این‌که گوشه چشمی به اجتماع و حوادث آن دارد، مدیون، وابسته و طابق نعل به نعل آن هم نیست. البته الزاما قرار نیست از ادبیاتی که نویسنده‌ای درباره جنگ، بحران کرونا و یا بحران اجتماعی ارائه می‌دهد، بخواهیم به عنوان گزارش جامعه‌شناسی استفاده کنیم. ادبیات در عین این‌که دورنمایی از جامعه را در خود دارد اما طابق نعل به نعل آن هم نیست. البته ادبیات اصیل را می‌گویم، نه ادبیات متوسطی که چند روزی خوانده و بعد فراموش می‌شود.
او سپس بیان کرد: اگر قرار است از ادبیات برای حل بحران استفاده کنیم، باید بگویم کار ادبیات این نیست، مثلا اگر قرار بود برای بحران اجتماعی استفاده کنیم، روان‌شناس و جامعه‌شناس بهتر می‌توانند عمل کنند. ادبیات در واقع نوع دیگری از شناخت را ارائه می‌دهد، نوع دیگری از زندگی و هستی را قابل تامل و تحمل می‌کند. ادبیات می‌تواند فاجعه را تبیین کند یعنی فاجعه و بحران می‌تواند در فرم کارش تاثیر بگذارد و باعث خلق آثاری شود. اگر جامعه کتابخوان باشد فارغ از موضوع کتاب مطالعه کردن می‌تواند بحران‌های اجتماعی را قابل تامل‌تر و تحمل‌تر کند.
بدون دیدگاه