سینمای ایران تا پایان دولت دوازدهم، حال و روز خوشایندی نداشت. وضعیت نیمه‌تعطیل تولیدات در کنار ناامنی مفرط سینماگران، از جمله بزرگ‌ترین مشخصه‌های وضعیت در آن دوران بود. دورانی که کرونا نیز مزیدعلت شد تا سینمای ایران در عمر ۱۲۲ ساله خود، روزگاری را ببیند که هیچ‌گاه تجربه نکرده بود.
به گزارش ایرنا، سینماهای عموما تعطیل و سینمادارانی که بدون کوچک‌ترین حمایتی، پرسنل خود را اخراج می‌کردند و آمار فیلم‌های آماده اکران، روزبه‌روز بیشتر می‌شد تا جایی که تعداد آن از ۲۰۰ فیلم فراتر رفت. همین یک عامل خود برای به تعطیلی کشاندن چندساله سینما کافی بود.
معیشت اهالی هنر به کف رسید و صدای اعتراض‌ها از کسانی بلند شد که تا آن روز با آبروداری، تلاش داشتند کسی متوجه ابعاد زندگی آنها نشود. میزان فروش سالیانه سینمای ایران به ۲ میلیارد تومان رسید و همه چیز آماده یک سقوط‌آزاد کامل و ابتلا به یک مصیبت چندساله بود.
کاملا مشخص بود که در چنین شرایطی، بسیاری از گزینه‌های مدیریتی بر سازمان سینمایی، چندان علاقه‌ای به قرار گرفتن در چنین جایگاهی نداشته باشند. قرعه کارشناسی‌شده وزیر ارشاد به نام محمد خزاعی؛ از سینماگران شناخته‌شده سینما افتاد تا وی در پنجم مهرماه ۱۴۰۰ به عنوان پنجمین رئیس سازمان سینمایی منصوب شود.
روشن شدن چراغ سینماها/ افزایش ۷۵ درصدی ظرفیت اشغال
انتخاب خزاعی، امیدواری‌های بسیاری را در میان سینماگران به وجود آورد. بسیاری از سینماگران، از اینکه ریاست اجرایی‌ترین نهاد سینمایی کشور، پس از ۸ سال چرخش در دستان غیرسینمایی‌ها، به یک سینماگر رسیده، خرسند بودند و امیدواری بسیاری برای رهایی از این وضعیت به وجود آمد.
خزاعی در نخستین گام، با مسئولان وزارت بهداشت تعامل برقرار کرد و توانست تعطیلی‌های کرونایی سینماها را به میزان قابل توجهی کاهش دهد. وی در گام بعدی، مسئولان بهداشت را متوجه امنیت بالای سینماها در موضوع کرونا کرد و با رایزنی‌های خود، ظرفیت اشغال سینماها را که تا ۵۰درصد تقلیل یافته بود، به ۷۵درصد افزایش داد.
در دو ماه ابتدایی تصدی خزاعی، ۱۵ فیلم جدید به روی پرده برود. اهمیت این موضوع زمانی مشخص می‌شود که بدانیم طی ۶ ماه ابتدایی سال ۱۴۰۰، تنها ۷ فیلم جدید به روی پرده رفتند.
این دو اقدام راهبردی که زمینه را برای بازگشایی گسترده سینماها و استفاده از حداکثر ظرفیت فراهم کرد، یک رونق نسبی را در سینماها به وجود آورد. حالا که سینماها گشایش یافته بودند، نوبت به سروسامان دادن به وضعیت اکران رسیده بود. شورای صنفی نمایش با حمایت سازمان سینمایی، تهیه‌کنندگان و سرمایه‌گذاران بسیاری را متقاعد به نمایش فیلم کرد تا در دو ماه ابتدایی تصدی خزاعی، ۱۵ فیلم جدید به روی پرده برود. اهمیت این موضوع زمانی مشخص می‌شود که بدانیم طی ۶ ماه ابتدایی سال ۱۴۰۰، تنها ۷ فیلم جدید به روی پرده رفتند که از این تعداد، تنها دینامیت موفق به فروش خوب شد و ۶ فیلم دیگر تقریبا شکست خوردند.
نمایش ۱۵ فیلم جدید طی ۲ ماه نخست مدیریت خزاعی و اقبالی که نسبت به این آثار صورت گرفت، نه‌تنها اعتماد مخاطبان را برای امن بودن سینماها و از سر گرفتن روند استقبال‌ها جلب کرد بلکه سرمایه‌داران بیشتری را برای نمایش فیلم خود ترغیب کرد. به همین دلیل است که از آن زمان به بعد، هیچ سینمایی به دلایلی چون کرونا تعطیل نشد، میزان استقبال مخاطب، به شکل معمول خود نزدیک شد و رشد کرد و البته بر صف فیلم‌هایی که خواهان اکران بودند، افزوده شد.
بنابراین پنجمین مدیریت سازمان سینمایی در دولت سیزدهم در گام نخست خود موفق شد تا طی دوماه، اوضاع سینما را به یک ثبات نسبی برساند.
ضرورت تحول سینما در گام دوم انقلاب
سازمان سینمایی جدید، ضرورت بازسازی انقلابی و تحول سینما در گام دوم انقلاب را یکی از اصلی‌ترین محورهای مدیریت خود قرار داد. در همین زمینه، تعامل با مدیران ذیربط و ایجاد روحیه اعتماد در میان سینماگران، به شکلی توامان به جلو پیش رفت. خزاعی در روزهای نخست مدیریت خود، از موزه سینما بازدید کرد و در جلسه شورای صنفی نمایش حاضر شد. برای احیای شورای عالی سینما با رئیس‌جمهور جلسه گذاشت و برنامه‌ای برای دیدار سرزده از هنرمندان عموما پیشکسوت تدوین کرد.
وی همچنین در ادامه فعالیت‌های عام‌المنفعه خود در حوزه سینما، به خواست چندین ساله طیف گسترده‌ای از سینماگران پاسخ داد و دو جشنواره ملی و بین‌المللی فجر را با یکدیگر ادغام کرد. برای حمایت از سینما، اعلام کرد که دستور تخریب هیچ سینمایی را نمی‌دهد و از تسهیلاتی رونمایی کرد که در اختیار سینماهای خصوصی قرار می‌گرفت.
از دیگر جریان‌هایی که سازمان سینمایی، خیلی زود به آن ورود کرد، اختلاف‌نظرهای عمیقی بود که میان سازمان سینمایی و ساترا در زمینه اعطای مجوزها به وجود آمده بود. جریانی که با ورود موج رسانه‌ای، ابعاد بیشتری یافته و زمینه ایجاد حواشی گسترده فراهم شده بود. در چنین شرایطی، خزاعی ضمن تعامل با نهادهای ذیربط، ورق را تاحدود زیادی به نفع تصدی‌گری سازمان سینمایی که خواست بسیاری از سینماگران کشور بود، برگرداند. هرچند که این اختلاف‌نظر تا به امروز نیز پابرجا مانده و مطلوب سینماگران رقم نخورده است.
ترسیم چشم‌انداز مطابق با خواست اهالی سینما
دیگر اقدام مهم خزاعی در نخستین روز سومین ماه تصدی خود بر سازمان سینمایی، برگزاری نشست مشترک میان مسئولان فرهنگی و سینمایی با مسئولان اقتصادی کشور بود که طی آن، برخی مسئولان فرهنگی، جلسه‌ای را با حضور اعضای کمیسیون اقتصادی مجلس برگزار کردند. در این نشست که به‌منظور بررسی راهکارهای دستیابی کمک و حمایت از اقتصاد هنر و سینمای ایران برگزار شد، خزاعی درخواست هزار میلیارد تومان تسهیلات را ارائه داد.
یکی از سیاست‌های سازمان سینمایی در دوره جدید، پایبند بودن به اصول شفاف‌سازی و اعتمادسازی گسترده است. بر همین مبنا، خزاعی در پی شائبه‌ها و اختلال‌هایی که در سامانه آرای فیلم‌های محبوب مردمی جشنواره چهلم به وجود آمده بود، سیستم رای‌گیری را متوقف و صادقانه اعلام کرد که به دلیل برخی اختلال‌ها، این بخش از جشنواره فجر، امسال برگزیده‌ای نخواهد داشت.
از دیگر فعالیت‌های سازمان سینمایی، تلاش برای تمدید معافیت‌های مالیاتی هنرمندان بود. زمانی که نمایندگان مجلس برای بودجه سال ۱۴۰۱، سینماگران را واجد اعطای مالیات عنوان کردند، تلاش وزیر ارشاد و رئیس سازمان سینمایی سبب شد تا این معافیتها تمدید شود و تهدیدی از این بابت، خاطر سینماگران کشور را مکدر نکند.
فروش سینماهای کشور در ۱۰۰ روز ابتدایی امسال، ۱۱۰ میلیارد تومان بوده و در همین مدت، حدود ۳ میلیون و ۵۰۰ هزار نفر به سینماها رفته‌اند.
دیگر فعالیت بسترساز سازمان سینمایی، تهیه و تدوین برنامه‌های ۵ساله تحول برای بنیاد فارابی، انجمن سینمای جوان و موسسه سینما شهر بود که در نوع خود جدید محسوب می‌شود.
این سازمان همچنین در این مدت، برنامه‌هایی برای صدور مجوز، هدایت، حمایت و نظارت در خصوص تاسیس و فعالیت کانون‌ها، انجمن‌ها و موسسات و آموزشگاه‌های سینمایی تدوین کرد. شورای پروانه ساخت و نمایش و هیات امنای فارابی را تغییر یافت و زمینه برای یک ریل‌گذاری گسترده فراهم شد.
و امروز، در نخستین سالگرد استقرار دولت مردمی، سینما، بیش از هر زمان دیگری در این ۲ سال و ۴ ماه، به شرایط نرمال و معمول خود نزدیک شده است. فروش سینماهای کشور در ۱۰۰ روز ابتدایی امسال، ۱۱۰ میلیارد تومان بوده و در همین مدت، حدود ۳ میلیون و ۵۰۰ هزار نفر به سینماها رفته‌اند. چراغ بسیاری از سینماهای کشور روشن است و ۲۰ فیلم نیز در این مدت نمایش داشتند.
شاید کمتر کسی تصور می‌کرد که آمارهای نگران‌کننده یکسال گذشته سینماها، امروز جای خود را به چنین اعداد و ارقامی بدهد. برای سینمایی که علاوه بر برنامه کوتاه‌مدت، برنامه‌های میان‌مدت و بلندمدت بسیاری دارد و بسترسازی‌های بسیاری در تعامل با نهادهای مختلف در حال شکل‌گیری است، افق پیش رو و چشم‌انداز سینمایی کشور، بسیار روشن است. اکنون دیگر با قاطعیت می‌توان اعلام کرد که آن روحیه امیدی که در تمام این سال‌ها از دست رفته بود، در حال حاضر، ترمیم شده و در حال بازپروری است.
بدون دیدگاه