گریز از کرونا با رعایت پروتکل‌های بهداشتی

آغاز خیز پنجم کرونا و افزایش تعداد تلفات و بستری در کشور طی چند روز گذشته نشان می‌دهد که این ویروس قصدی برای برخاستن از «خیمه سنگینی» که زده ندارد و به «ضربه فنی» حریف می‌اندیشد.

به گزارش ایرنا، این روزها ایران گرفتار خیز پنجم کرونا شده و ویروس جهش یافته آن که به «هندی» و «دلتا» نیز شهرت یافته از مناطق جنوب، جنوب شرقی و شرق در حال صعود به دیگر نقاط ایران است.

ویروس «هندی» جدیدترین مولود ناخلف کووید۱۹ اواخر سال گذشته در ماهاراشترا هند ظهور کرد اما مقامات این کشور با تمهیدات مقابله ای توانستند تا حدودی از شدت شیوع آن بکاهند و با کاهش چشمگیر موارد جدید ابتلا زندگی را تا حدی به روال عادی بازگردانند.

عزیمت ویروس کرونا از شرق به غرب به عنوان یک «تجربه تلخ»، از همان ابتدای شیوع «دلتا» در دومین کشور پرجمعیت جهان، هشدارها را برانگیخت تا جاییکه کیانوش جهانپور رئیس مرکز اطلاع‌رسانی و روابط عمومی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی پنجم اردیبهشت گفت: هنوز این ویروس در ایران دیده نشده اما باید منتظر ورود آن باشیم.

اما این انتظار زیاد به درازا نکشید و حدود ۱۰ روز بعد(۱۵ اردیبهشت) سعید نمکی وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی از شناسایی سه مورد ویروس هندی در قم خبر داد.

گرچه شناسایی سه مورد ویروس هندی در قم نشان داد که کار از کار گذشته، اما این امر مانع نشد وزیر بهداشت دست از هشدار درمورد این قاتل سریالی بردارد.

نمکی ۲۷ اردیبهشت ماه گفت: ویروس کرونای هندی از طریق مرزهای جنوب، جنوب شرقی و مشرق، ایران را تهدید می کند.

وی ویروس کرونا هندی را چموش، دارای قدرت سرایت زیاد و بسیار خطرناک توصیف و توصیه کرد، برای جلوگیری از ورود این ویروس به کشور، استان های شرقی و جنوبی مانند خراسان رضوی باید به شدت مراقب رفت و آمدهای مرزی خود باشند.

ورود به خیز پنجم با کرونایی هندی

از ابتدای شیوع کرونا در ایران(اسفند ۹۸) تا کنون شاهد چهار خیز مرگبار این ویروس بوده ایم. اواسط اردیبهشت ماه بود که ایرج حریرچی معاون کل وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی اعلام کرد از قله خیز چهارم کرونا عبور کرده ایم.

اما کشور از هراس عبور نه چندان سلامت از خیز چهارم عبور نکرده بود که علیرضا رییسی سخنگوی ستاد ملی مقابله با کرونا ۱۲ تیر ماه از افزایش شهرهای درگیر به کرونای هندی به ویژه در استان‌های جنوبی، شرقی و جنوب شرقی خبر داد.

وی هشدار داد که کرونای هندی در جای جای کشور سرایت کرده و قدرت بیشتری در همه گیری و بستری در مقایسه با سویه های دیگر کرونا در خیزهای قبلی دارد.

کرونای هندی از نمای نزدیک

کرونا تا کنون سه جهش ژنتیکی خطرناک شامل آلفا، بتا و گاما داشته و به اذعان متخصصان دلتا جدیدترین نسخه جهش یافته این ویروس است.

بر اساس نتایج تحقیقات پزشکی کرونا دلتا ۵۰ تا ۶۰ درصد نسبت به جهش های قبلی بیشتر مسری است.

تب یکی از نشانه های مهم ابتلا به کرونا هندی است و سردرد، سوزش گلو و آبریزش بینی از دیگر علایم متداول آن هستند.

در افراد جوان علائم ابتلا به ویروس دلتا ممکن است به شکل یک سرما خوردگی شدید بروز کند و با بروز علایمی چون سرفه، تنگی نفس، خستگی بدون دلیل و یا از دست دادن حس بویایی و چشایی تشدید شود.

جهان نگران از دلتا

گسترش کرونای هندی در ۸۰ کشور بسیار از نهادهای جهانی از جمله سازمان جهانی بهداشت را نگران کرده است.

مدیر فنی سازمان بهداشت جهانی ۲۱ تیر ماه اعلام کرد: این سازمان ویروس کرونای هندی را که سه بار جهش یافته و بسیار مسری است، از «نوع نگران کننده» این ویروس طبقه بندی کرده و این موضوع نشان می دهد که ویروس کرونای هندی اکنون به تهدیدی علیه سلامت جهان تبدیل شده است.

«ماریا ون کرخوف» افزود: سازمان متبوعش جزییات بیشتری را بر اساس گزارش هفتگی این سازمان درباره همه گیری کرونا در روز سه شنبه ارائه می دهد اما نوع جهش یافته ویروس موسوم به B.۱.۶۱۷ در مطالعات اولیه نشان داده که بسیار آسانتر از نوع اولیه این ویروس منتقل می شود و شواهدی وجود دارد که نشان می دهد این نوع از ویروس می تواند برخی سازوکارهای محافظتی واکسن ها را دور بزند، هر چند که هنوز واکسن ها موثر قلمداد می شوند.

چرا کرونا گستاخ می شود؟

ویروس باهوش کرونا با جهش های ژنتیکی خود طی حدود دو سال گذشته نشان داده به راحتی توانایی بهره برداری از غفلت انسان ها را دارد و در بهترین فرصت جماعتی را روانه بیمارستان ها یا گورستان ها کند.

اما کدام غفلت سبب جری شدن ویروس کرونا شده است؟ پاسخ این سوال بسیار روشن است. از زمانی که کرونا «پنجه در پنجه» بشریت انداخت، متخصصان رعایت پروتکل های بهداشتی را نخستین عامل سپر دفاعی در برابر این ویروس عنوان کردند.

به جرات می توان گفت ایران تنها کشوری است که از ابتدای شیوع ویروس کرونا تا کنون پنج خیز کرونایی را تجربه کرده و پر بیراه نیست این اتفاق را در کنار روند کند تزریق واکسن، نتیجه بی توجهی به رعایت پروتکل های بهداشتی دانست.

سخنگوی ستاد مقابله با کرونا چندی پیش در عین حال که از سرایت کرونایی هندی در کشور خبر می داد، به افت محسوس رعایت پروتکل‌های بهداشتی به کمتر از ۷۰ درصد و نزول آن به حدود ۶۸ تا ۶۹ درصد اشاره کرد.

به طور یقین بازتاب افت رعایت پروتکل های بهداشت را باید در روایت سخنگوی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی از آخرین وضعیت بیماران سرپایی و بستری ها دید.

سیما سادات لاری ۱۳ تیر ماه از از افزایش ۱۳.۲ درصدی بیماران سرپایی کرونا مثبت و همچنین افزایش ۱۱ درصدی بیماران بستری مبتلا به کووید۱۹ در کشور خبر داد.

وی گفت: در هفته‌ای که گذشت، تعداد بیماران سرپایی کرونا مثبت در کشور با افزایش ۱۳.۲ درصدی مواجه بوده است. همچنین در این هفته با افزایش ۱۱ درصدی در تعداد بیماران بستری و افزایش ۷.۲ درصدی در بیماران فوت شده مواجه بودیم.

لاری همچنین افزود: میزان عمل به توصیه‌های بهداشتی در کشور با کاهش نسبت به هفته‌های اخیر، به حدود ۶۹ درصد رسیده و استان‌های آذربایجان غربی و سیستان و بلوچستان دارای پایین‌ترین میزان عمل به توصیه‌های بهداشتی در کشور هستند.

معاون وزیر بهداشت بیان کرد: رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی و پرهیز از بروز رفتارهای اجتماعی پرخطر به عنوان مهمترین اصول کاهش خطر ابتلا به کووید ۱۹ است.

اما بطور قطع مهمترین عامل پس از رعایت پروتکل های بهداشتی، برای مقابله با ویروس کرونا به اذعان کارشناسان تزریق واکسن است.

مسعود مردانی عضو کمیته علمی ستاد ملی مبارزه با کرونا چندی پیش به خبرنگار ایرنا گفت: گرچه رعایت دستورالعمل‌ های بهداشتی مانند ماسک‌ گذاری و فاصله اجتماعی می‌تواند پیک‌ های مربوط به کرونا را به تعویق اندازد؛ اماکنترل کامل بیماری کرونا تنها از طریق واکسیناسیون امکانپذیر است.

گرچه واکسیناسیون غایت دفع شر بلای کروناست اما تهیه واکسن هم به همین سادگی ها نیست بویژه با وجود کشورهای غربی که به گفته «محمد جواد ظریف» وزیر امور خارجه سه برابر نیاز خود واکسن کرونا احتکار کرده اند، و نیز فشارهای اقتصادی و تحریم های دارویی که به کشور تحمیل شده است.

با این حال به همت متخصصان داخلی تاکنون چندین نوع واکسن ایرانی شامل «سابرانا» (با همکاری انستیتو پاستور ایران و شرکت فینلای کوبا)، واکسن رازی کرونا، فخرا، برکت و نورا را مراحل طی می کنند و چشم انداز روشنی را در تسریع روند واکسیناسیون مشاهده کرد.

اما تا کنون و به گفته کیانوش جهانپور رئیس مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی وزارت بهداشت، درمان و آموزش بیش از ۶ میلیون و ۴۰۰ هزار دوز واکسن کرونا در کشور تزریق شده که به اذعان کارشناسان با پوشش پنج درصدی جمعیت رتبه قابل قبولی در رنکینگ جهانی تزریق واکسن در مقایسه با برخی کشورها دارد.

با این حال کرونا و جهش های رنگارنگ آن تا کنون جان ۸۵ هزار و ۹۵ نفر از هموطنان را گرفته و به جرات می توان گفت، در دسترس ترین و فوری ترین راه برای رهایی از «خیمه سنگین» این ویروس پیش از «ضربه فنی» شدن همچنان رعایت پروتکل های بهداشتی است.