آب رفتن ۴۰۰ هزار مخاطب سینما در اردیبهشت!

رقم گیشه سینماها در ماه دوم سال، ۳۹ میلیارد و ۱۰۰ میلیون تومان بود که این رقم در نتیجه اکران در ۵۳ هزار و ۵۰۰ سانس رقم خورده است. همچنین تعداد مخاطبان سینمای ایران در این ماه، با افت حدودا ۴۰۰ هزار نفری به نسبت فروردین‌ماه، به ۱ میلیون و ۲۰۰ هزار نفر کاهش یافت.

در نگاه کلیشه‌ای، تقریبا تمامی ماه‌های سال در مقابل فروردین‌ماه، از فروش پائین‌تری برخوردار هستند اما آن‌چه سبب می‌شود چنین نگاهی به اردیبهشت امسال وجود نداشته باشد را می‌توان از ۳ زاویه مورد بررسی قرار داد.

افزایش فیلم‌های کمدی

در نگاه نخست، باید به این حقیقت اذعان داشت که اکران نوروزی امسال، روند نرمال و معمولی نداشت. تنها یک فیلم صرفا کمدی روی پرده بود که همین کمبود آثار کمدی سبب شد تا تعداد مخاطبان سینمای ایران در نخستین‌ماه سال، به ۱ میلیون و ۶۰۰ هزار نفر هم نرسد. بنابراین وقتی در هفتم اردیبهشت‌ماه، کمدی انفرادی با بازی رضا عطاران به روی پرده رفت و در بیست‌وهشتم این ماه نیز فصل دوم چند می‌گیری گریه کنی، این انتظار وجود داشت که با تداوم اکران سگ‌بند، لااقل میزان فروش بهتری به نسبت فروردین‌ماه نصیب سینمای ایران شود که این اتفاق رخ نداد.

تعطیلی‌های عیدانه

نگاه دیگر به میزان تعطیلی‌های اردیبهشت‌ماه برمی‌گردد. تعطیلات عیدفطر امسال به‌واسطه ۳۰ روزه بودن ماه مبارک رمضان، شامل ۴ روز پایانی هفته بود که سبب گسیل جمعیت بسیاری به سالن‌های سینما شد. این اتفاق سبب شد تا دومین ماه سال که همواره دربردارنده اکران دوم عید است، این تصور را رقم بزند که اردیبهشت امسال بسیار پربارتر از اردیبهشت‌ماه سالیان دیگر باشد اما در کمال تعجب، چنین استقبال کم‌رمقی رقم خورد.

نمایش ۵ فیلم تازه‌نفس

نگاه سوم به نمایش فیلم‌های خوب در اردیبهشت امسال برمی‌گردد. از هفتم اردیبهشت‌ماه، دو فیلمی روی پرده رفتند که هر یک داعیه فتح گیشه را داشتند. کمدی انفرادی که در سودای فروش ۱۲۰ میلیارد تومانی است و لامینور مهرجویی که پس از طی حواشی متعدد، انتظار یک گیشه بسیار پررونق از آن می‌رفت. فیلم اجتماعی مغز استخوان با بازیگرانی شناخته‌شده نیز این انتظار را به وجود آورد که استقبال خوبی از این فیلم به عمل خواهد آمد.

از ۲۱ اردیبهشت نیز فیلم مجبوریم که یکی از پربازیگرترین پروژه‌های سال است، نمایش داده شد. دومین فصل از کمدی خاطره‌انگیز چند می‌گیری گریه کنی نیز در ۲۸ اردیبهشت به روی پرده رفت تا ترکیب فیلم‌های جدید نمایش در ماه دوم سال، تماما در خدمت گیشه و فروش بیشتر باشد. تجمیع این فیلم‌های تازه‌نفس با آثار اکران نوروز که همچنان مخاطب داشتند سبب شد تا این‌گونه تصور شود که فروش اردیبهشت امسال، بسیار پررونق‌تر از فروردین خواهد بود.

فروش ۲۹ میلیاردی ۲ فیلم از مجموع ۳۹ میلیارد

وخامت این فروش زمانی بیشتر می‌شود که ببینیم ۲۰ میلیارد از ۳۹ میلیارد فروش این ماه، در تملک کمدی انفرادی قرار دارد. یعنی بیش از نیمی از فروش کل، تنها توسط یک فیلم محقق شده و ۱۱ فیلم دیگر، روی هم ۱۹ میلیارد تومان فروش داشته‌اند.

۹ میلیارد از این ۱۹ میلیارد نیز توسط سگ‌بند محقق شد تا سهم ۱۰ فیلم اکران اردیبهشت‌ماه، ۱۰ میلیارد تومان باشد بنابراین ناگفته پیداست که این ۱۰ فیلم، تا اینجای کار با شکست اقتصادی مواجه شده و افزایش بهای بلیت و افزایش ۵۰درصدی مبلغ آن نتوانست به عنوان یک راهکار، به نجات فیلم‌ها بیانجامد.

دورنمای این اوضاع در شرایطی همچنان تاریک است که خردادماه، هیچ‌یک از امتیازهای فروردین و اردیبهشت را به خود نمی‌بیند. نه قرار است به این اندازه فیلم مخاطب‌پسند جدید به روی پرده برود و نه خبری از اعیاد و تعطیلی‌های زیاد متاثر از اعیاد است. خردادماه نه‌تنها از این امتیازها برخوردار نیست بلکه به‌واسطه ایام عزاداری روزهای میانی ماه، گرم شدن هوا و آغاز امتحانات دانش‌آموزان و دانشجویان، چشم‌انداز نگران‌کننده‌ای را برای سینمای ایران هدف قرار داده است.

این نگرانی از آغازین روزهای سال قابل حدس بود که می‌شد برای رهایی از این وضعیت، تدابیر ویژه‌ای در نظر گرفت که ساده‌ترین آن، افزایش روزهای نیم‌بها است که متاسفانه این تدبیر، لحاظ نشده است. در حال حاضر، تنها برگ برنده و آب حیاتی که برای سینمای ملی اندیشیده شده، اکران فیلم‌های جدید است که با توجه به تجربه اردیبهشت‌ماه، متوجه می‌شویم که این فرمول، به‌تنهایی نمی‌تواند راه نجات سینمای ما باشد.

البته که هنوز هم دیر نیست و می‌توان با یک برنامه‌ریزی مدون و هوشمندانه، زمینه را برای رکود کمتر سینمای ایران در خردادماه و استقبال بیشتر مخاطبان از آثار روی پرده فراهم آورد.