بانیفیلم – بهراد داودی: نام جان ویلیامز استاد بزرگ موسیقی و سازنده شماری از بهترین موزیک متنهای فیلمهای سینمایی، به هر کدام از ساختههای سینمایی ارزش و اعتباری خاص میدهد.
ویلیامز تا کنون بیش از ۵۲ بار نامزد دریافت جایزه اسکار بهترین موسیقی فیلم و برنده پنج جایزه اسکار این رشته شده است؛ آماری که او نام او را در کنار سینماگر بزرگ آمریکایی والت دیزنی قرار داده.
روزنامه نیویورک تایمز به تازگی گزارشی از جان ویلیامز منتشر کرده که در آن اعلام شده این موسیقیذان شهیر قصد دارد از دنیای ساخت موسیقی فیلمهای سینمایی کنارهگیری کند.
بخشهایی از گزارش روزنامه نیویورکتایمز را در مورد جان ویلیامز بخوانید:
***
یونیورسال سیتی، کالیفرنیا – در آغاز همهگیری ویروس کرونا، زمانی که تولید فیلمهای سینمایی متوقف و استودیوهای ساخت فیلم تعطیل شده بودند، جان ویلیامز، آهنگساز و رهبر ارکستر مشهور هالیوود، برای اولین بار در هفت دهه فعالیت حرفهایاش، خود را در شرایطی یافت که هیچ گونه نگرانی برای فیلمی ندارد!
این وصعیت نوعی سردرگمی برای این هنرمند به وجود آورد که با دنیای بسیار تشریفاتی ویلیامز تفاوتهای زیادی داشت. دنیایی که او معمولا صبحهایش را به تماشای حلقههای فیلم و بداههپردازی در کمپانی Steinway میگذراند و ساعت یک ظهر با یک ساندویچ بوقلمون و یک لیوان نوشیدنی، به تجدید نظر در مورد کارهایش میپرداخت.
ادامه محدویتهای ناشی از پاندمی کرونا همچنان ادامه داشت اما جان ویلیامز در ماههای بعد توانست به خوبی از این آزادی و فراغت از کار لذت برد. او وقت داشت که یک کنسرتو ویولن بسازد، خود را در موسیقی های موتزارت، بتهوون و برامس غرق کند و برای پیاده روی طولانی در زمین گلف نزدیک خانه اش در لس آنجلس برود.
ویلیامز در مصاحبه اخیر خود گفت: «از وضعیت جدید استقبال کردم چون یک فرار بود!»
اکنون صنعت فیلم دوباره به دوران عادی خود بازگشته و ویلیامز که 90 ساله شده، بار دیگر در کنار پیانو نشسته است.
اما این آهنگساز که موسیقیاش در فرهنگ عامه به حدی رسیده که هیچ آهنگساز معاصر دیگری نتوانسته از او پیشی گیرد، بر سر یک دوراهی قرار دارد؛ او خسته از محدودیتهای زمانی برای ساخت موسیقی فیلم و ضربالاجلهاست و همچنین نیاز به مختصر بودن، رقابت با جلوههای صوتی همیشگی و… کاری که تمام وقتش را در نیمه سال میگیرد. ویلیامز میگوید به زودی از تمام پروژههای سینمایی کنار خواهد رفت؛ «دیگر نمیخواهم موسیقی فیلم بسازم شش ماه کار در سنوسال من، زمان زیادی است.»
ویلیامز اما با کنار رفتن از ساخت موسیقی فیلم میخواهد در مرحله بعدی روی علاقه دیگری تمرکز کند؛ نوشتن آثاری برای کنسرت، که تا کنون تعداد زیادی از آنها را نوشته. ویلیامز قطعه دیگری را برای همکار قدیمیاش، یویو ما، نوازنده ویولنسل دارد. ویلیامز در حال برنامهریزی برای برگزاری اولین کنسرتو پیانوی خود است.
او گفت: «بسیار خوشحالترم همانطور که در دوران کووید با هنرمندی کار میکردم و موسیقی را به بهترین شکلی که میتوانید بسازید، ساختم.»
ویلیامز میراثدار بیش از یکصد موسیقی فیلم دارد؛ فرانچایزهایی مانند «جنگ ستارگان»، «آروارهها» و «هری پاتر».
گوستاوو دودامل که رهبر ارکستر و از دوستان ویلیامز است گفت: «او موسیقی متن زندگی ما را نوشته است. وقتی به ملودی جان، گوش میدهیم، به یک زمان، به یک طعم و بویی خاص برمیگردیم. تمام حواس ما به یک لحظه برمیگردد.»
موسیقی ویلیامز به دوران پرفروشهای هالیوود برمیگردد، زمانی که جمعیتی بزرگ در سالنهای سینما جمع میشدند.
او در خلق تجربیات مشترک بسیار عالی عمل کرده است: القای وحشت یکسان در مورد یک کوسه تهدیدآمیز در هر یک از مخاطبان در «آروارهها» و یا ایجاد لذت مشترک در تماشای پرواز سفینه های فضایی در «جنگ ستارگان».
پاندمی کرونا بخشی از جادو موسیقی را از هالیوود ربوده، اما طرفداران جان ویلیامز میگویند موسیقی او با جذابیتی که در بین فرهنگها و نسلها دارد،به عنوان یک پادزهر برای لحظه تنهایی است.
هانس زیمر، یکی دیگر از آهنگسازان مشهور سینما درباره ویلیامز گفته: «اکنون بیش از همیشه به او نیاز داریم.»
ویلیامز کارش را از دهه ۱۹۵۰ در صنعت موسیقی آغاز کرد. او با ۵۲ بار نامزدی جایزه اسکار، پس از والت دیزنی، و بردن پنج جایزه اسکار بهترین موسیقی فیلم، تشخیص میدهد که ممکن است آخرین نوع خاصی از آهنگسازان هالیوود باشد. قطعات ارکستری باشکوه و پیچیده ویلیامز ریشه در رمانتیسیسم اروپایی دارد،
او گفت: «احساس میکنم به نوعی روی لبه چیزی نشستهام که در حال تغییر کردن است.»
***
چان ویلیامز در نیویورک متولد شد، در نوجوانی به آهنگسازی علاقهمند شد و شیفته موسیقیهای ارکستر و کتابهایی شد که پدرش که نوازنده سازهای کوبهای جاز بود به خانه میآورد.
ویلیامز پس از مدتی در سن ۲۰ سالگی به عنوان پیانیست استودیویی در هالیوود و سپس به عنوان آهنگساز سینما و تلویزیون مشغول به کار شد. او اولین موسیقی فیلم بلندش را در سال ۱۹۵۸ وقتی ۲۶ سال داشت برای “Daddy-O” نوشت؛ فیمی که یک کمدی درباره مسابقات خیابانی بود.
در دهه ۱۹۷۰، آثارش توجه استیون اسپیلبرگ را به خود جلب کرد، در آن زمان اسپیلبرگ کارگردان مشتاقی بود که به دنبال کسی میگشت تا بتواند مانند نسل قبلی آهنگسازان هالیوود بنویسد؛ موسیقیدانانی مانند ماکس اشتاینر، دیمیتری تیومکین، اریش ولفگانگ کورنگولد و برنارد هرمان.
اسپیلبرگ در مصاحبهای به یاد میآورد: «او میدانست چگونه یک آهنگ را بنویسد. میدانست چگونه با تنظیمهای قانعکننده و پیچیده از آن آهنگ حمایت کند. چنین چیزی را از زمان بزرگان قدیم نشنیده بودم.»
«جنگ ستارگان» که در سال 1977 نمایش داده شد، سطح جدیدی از شهرت را برای جان ویلیامز به ارمغان آورد. این فیلم آغازگر پروژهای شد که چهار دهه ادامه یافت؛ ۹ موسیقی فیلم، دهها موتیف موسیقی و بیش از 20 ساعت.
جورج لوکاس، خالق «جنگ ستارگان» در باره ویلیامز گفت: «او به منزله یک “سس مخفی” برای فرنچایز «جنگ ستارگان» بود.»
در حالی که لوکاس و ویلیامز گاهی اختلاف نظرهایی داشتند،اما لوکاس گفته بود که او در آزمایش مواد جدید تردیدی نداشت، از جمله زمانی که لوکاس در ابتدا نظرش را در مورد صحنه معروفی که در آن لوک اسکای واکر در صحرا به غروب خورشید خیره شده بود رد کرد.
بدون دیدگاه