لیلی عاج داور بخش نمایشنامه‌نویسی جشنواره تئاتر رضوی عنوان کرد حوزه نمایشنامه‌نویسی در جشنواره‌های مناسبتی نیازمند نگاهی متفاوت به موضوع و تقویت دانش نویسندگی است.
لیلی عاج یکی از اعضای هیات داوری بخش نمایشنامه نویسی شانزدهمین جشنواره تئاتر رضوی با اشاره به اینکه پیش از این نیز در بخش نمایشنامه‌نویسی جشنواره تئاتر سردار آسمانی داور بوده است، درباره ضعف نمایشنامه‌ها در جشنواره‌های موضوعی و مناسبتی به مهر گفت: در جشنواره‌های موضوعی با محتوای خاص آنچه بیش از همه در نمایشنامه‌نویسی به‌عنوان نقصان و ضعف خودنمایی می‌کند فقر دانش نویسندگی است، یعنی عشق و ارادت به سوژه وجود دارد اما توانایی برای خلق درام وجود ندارد.
وی افزود: بارها با نمایشنامه‌هایی روبرو شدم که نه شخصیت‌های اثر را معرفی می‌کنند و نه از جغرافیای نمایش حرفی می‌زنند. همچنین در سطح مبتدی‌تر از آن با آثاری مواجه می‌شدم که بین روایت داستانی و نمایشنامه معلق هستند و بیشتر به داستان شباهت داشتند؛ داستانی که توصیف می‌کند و میانه راه گفتگوها را به سبک نمایشنامه ادامه می‌دهد.
عاج ادامه داد: اینکه نویسندگان چنین جشنواره‌هایی اینقدر از اسلوب نگارش نمایشنامه‌نویسی فاصله دارند جای افسوس دارد چرا که عشق و علاقه آنها به تئاتر و سوژه مورد نظر وجود دارد اما تخصص و چگونگی بیان آن را ندارد.
وی ادامه داد: نویسندگان شرکت‌کننده در بخش نمایشنامه‌نویسی این دست جشنواره‌ها که مضامین و محتوایی خاصی را مورد توجه دارند به زعم من به سه دسته تقسیم می‌شوند دسته اول آنهایی هستند که ذوق، شوق و ایده‌ای برای نوشتن دارند اما در چگونگی تبدیل این ایده و ذوق در قالب نمایشنامه ضعیف هستند. دسته دیگر آنهایی هستند که اصول نمایشنامه‌نویسی را خوب می‌شناسند اما به شدت در شعار غرق و محتوا زده هستند و آنقدر درگیر محتوا و شعار می‌شوند که از یک اثر خواندنی فاصله می‌گیرند.
نویسنده و کارگردان فیلم سینمایی «سرهنگ ثریا» یادآور شد: اما دسته سوم آنهایی هستند که بر شیوه‌های نمایشنامه‌نویسی مسلط هستند و می‌دانند چگونه محتوایی خاص را در قالب نمایشنامه روایت کنند. تا اثرشان با تکیه بر کشمکش‌ها، دیالوگ نویسی و سایر اجزا، نمایشنامه‌ای خواندنی و به دور از شعار زدگی باشد.
عاج با بیان اینکه نمایشنامه‌نویسی برای چنین جشنوارهایی کار دشواری است چرا که حساسیت و وسواس نویسنده را ۲ چندان می‌کند، عنوان کرد: در ارزیابی بخش نمایشنامه‌نویسی شانزدهمین جشنواره تئاتر رضوی نیز با این سه دسته روبرو بودیم و در مجموع ۷۲ اثر را مورد بررسی قرار دادیم.
حضور بانوان نمایشنامه نویس همیشه برای خود من جذاب و مورد توجه است و بی اغراق در این جشنواره نیز بسیار تمیز، به دور از اضافه گویی و حساب شده کار کرده بودند. حضور موفق بانوان نویسنده و رویارویی با آثار قابل تامل شان برایم باعث افتخار و خرسندی است.
کارگردان نمایش «بابا آدم» ادامه داد: رخدادگاه نمایشنامه‌هایی که ارزیابی کردیم رخدادگاهی تکراری و معمولاً در مهمانسرایی نزدیک حرم امام رضا (ع) بود. شاید این تکرار به خاطر نمایشنامه خوب و موفق «کوکوی کبوتران حرم» به قلم استاد علیرضا نادری باشد که در پی آن نمایشنامه‌نویسان جوان به نوعی سعی می‌کنند تجربه موفق وی را بار دیگر تکرار کنند و «کوکوی کبوتران حرم» دیگری خلق کنند.
وی افزود: میان نمایشنامه‌های این بخش از شانزدهمین جشنواره تئاتر رضوی آثاری نیز بودند که آفرین داشتند چرا که در انتخاب سوژه و محتوا به دنبال نگاهی نو و زاویه‌ای متفاوت بودند به عنوان مثال یکی از این آثار به حمله تروریستی حرم شاه‌چراغ پرداخته بود که اتفاقی بسیار نزدیک و معاصر است. چنین آثاری شاید درست پرداخت نشده باشند اما همین که زاویه نگاه دیگری برای رسیدن به موضوعات جشنواره انتخاب کرده‌اند جای تحسین دارد.
عاج ادامه داد: اغلب شخصیت‌های خلق شده در نمایشنامه‌های جشنواره تئاتر رضوی تمنا، غربت و خواهشی از امام هشتم (ع) دارند که قابل درک است اما چگونگی بیان آن هنر نمایشنامه‌نویس را نشان می‌دهد. بسیاری از آثار در دل خود مونولوگ هایی داشتند که درد دل‌هایی با امام هشتم (ع) بود تا جایی که گاه روند روایت داستان را خسته کننده می‌کرد. با این وجود من از خواندن آثار نویسندگان شرکت کننده لذت بردم و در بسیاری موارد از آنها آموختم زیرا می‌دانم که نوشتن چقدر دشوار است و چه عرق‌ریزان روحی را می‌طلبد.
عضو هیأت داوری بخش نمایشنامه‌نویسی شانزدهمین جشنواره تئاتر رضوی در پایان صحبت‌هایش بیان کرد: همین‌که میان آثار ارزیابی شده با آثاری مواجه شدیم که با ورود به زاویه‌ای متفاوت، اتفاق تازه ای را میان آثار تئاتر رضوی رقم زده بودند برایمان جای خرسندی و امید داشت. به این نویسندگان آفرین و خدا قوت می‌گوییم.
شانزدهمین جشنواره تئاتر رضوی اول تا پنجم خرداد ماه سال جاری به دبیری کوروش زارعی در تبریز برگزار خواهد شد.
بدون دیدگاه