زبان فارسی، زبانی تحمیلی و جایگزین زبان‌های دیگر رایج در ایران نیست و نباید باشد اما مهمترین فصل مشترک ایرانیان و اصلی‌ترین عنصر هویت ایرانی است و از این رو می‌تواند عاملی برای گسترش همبستگی ارتباطی و میهنی ایرانیان باشد.
به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری، مصیب امیری رییس پژوهشگاه، این مطلب را 2اسفند 1400در سومین همایش ملی میراث‌زبانی بیان‌کرد و گفت:کمتر کشوری را می‌توان یافت که ساختاری کاملاً یکدست و همگون داشته باشد و از تنوع به دور باشد.
او ایران را در شمار کشورهایی خواند که از تنوع قومی و زبانی بالایی برخوردار است و افزود: این گوناگونی در گسترۀ کشور پهناور ایران یکی از مصادیق میراث ناملموس و در حوزۀ میراث فرهنگی شایان توجه بسیار بوده و پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری در راستای یکی از وظایف حاکمیتی خود که پاسداری و حفظ تنوعات زبانی و گوناگونی‌های فرهنگی است به گوناگونی زبانی، قومی و فرهنگی توجه ویژه دارد.
امیری با بیان‌اینکه در طول تاریخ دیرینۀ ایران‌زمین، اقوام مختلف در سرزمین مادری خود ایران، به زبان‌های مختلفی صحبت می‌کرده‌اند ودر کنار یکدیگر زندگی مسالمت‌آمیزی داشته‌اند تصریح کرد: در جغرافیای ایران زمین گاه در فاصله‌های مکانی بسیار کوتاه، گونه‌های زبانی مختلفی رواج دارد و ممکن است تفاوت آنها در حدی باشد که فهم متقابل را بین گویش‌وران آنها دشوار کند که این تنوعِ گویشی بخشی از میراث‌فرهنگی مااست و وظیفه داریم که آن را از گزندهای گوناگون و خطر نابودی محافظت کنیم.
او خاطرنشان ساخت: از سوی دیگر زبان فارسی در کل کشور وظیفۀ برقرار کردن ارتباط بین گویش‌وران گونه‌های زبانی مختلف را به عهده دارد، این زبان با پشتوانۀ ادبی و فرهنگی غنی خود که ماحصل تلاش و مشارکت تمامی اقوام ساکن ایران است از دیرباز زبان رسمی و زبان میانجی بوده یعنی علاوه بر آن که جامعه را با مناسبات رسمی و دولتی مرتبط می‌کند، زبانی برای ارتباط اقوام مختلف است.
رییس پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری، ارتباط بین زبان ملی و زبان اقوام را بسیارحائز اهمیت خواند که دولت‌ها باید اهتمام لازم داشته باشند که توجه به زبان ملی و رسمی خللی در رشد و احیاء زبان‌های محلی ایجاد نکند و اظهار کرد: خوشبختانه در ایران بر اساس اصل 15 قانون اساسی اگرچه زبان فارسی زبان ملی و مشترک به شمار می‌آید و زبان رسمی کشور است و در آموزش، ادارات و رسانه رواج دارد اما توجه ویژه‌ای هم به آزادی زبان اقوام شده و اجازه داشتن نشریه، رسانه و آموزش ادبیات زبان مادری در قانون لحاظ شده است.
امیری گفت: با ایجاد فرصت‌هایی برای تقویت زبان‌های محلی می‌توان جلوی بسیاری از سوء استفاده‌ها و تحرکاتی که توسط دشمنان بر علیه زبان ملی و دفاع از زبان‌های محلی صورت می‌گیرد را گرفت.
رییس پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری با اشاره به این نکته که باید سیاست حاکمان به سمت وحدت ملی، تقویت و حفظ عدالت زبانی باشد، تا جلوی هرگونه واکنش منفی گرفته شود تصریح‌کرد: علاوه بر آن با توجه به آن‌که نقش زبان نسبت به دیگر مؤلفه‌های هویتی در ایجاد انسجام ملی پررنگ‌تر و تأثیر آن بیشتر بوده و لازم است همگی در جهت تقویت جایگاه زبان فارسی به عنوان عامل وحدت بخش و ابزار ارتباطی اقوام مختلف ایرانی بکوشیم چراکه حفظ وحدت و انسجام ملی در گرو آن است.
او افزود:در واقع یکی از ملزومات انسجام ملی، برخورداری از زبانی است که در گوناگونی زبان‌ها، نقش زبان میانجی و ابزار ارتباطی بین اقوامی را ایفا و امکان ارتباط را در سطح کشور فراهم کند.
امیری در پایان با بیان اینکه در سیاست‌‌گذاری زبانی کشور باید در کنار پاسداری از تنوع قومی- زبانی، به این نقش زبان فارسی توجه ویژه داشته باشیم و اهمیت راهبردی آن را درک کنیم افزود: زبان فارسی، زبانی تحمیلی و جایگزین زبان‌های دیگر رایج در ایران نیست و نباید باشد؛ اما مهمترین فصل مشترک ایرانیان و اصلی‌ترین عنصر هویت ایرانی است و از این رو می‌تواند عاملی برای گسترش همبستگی ارتباطی و میهنی ایرانیان باشد.
بدون دیدگاه