دیدگاه سه هنرمند درباره جشنواره منطقه‌ای کرمانشاه

به گزارش سایت ایران تئاتر، پس از 9 سال وقفه، جشنواره تئاتر منطقه‌ای با هدف نزدیکی هرچه بیشتر هنرمندان استان‌های همجوار با یکدیگر، تبادل تجربیات هنری، تمرین و آماده‌سازی بیشتر و بهتر برای حضور آثار برگزیده در جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر، ایجاد فضای فرهنگی و نشاط در شهرستان‌ها و نیز افزایش مخاطبانِ تئاتر، مجدد برگزار خواهد شد. شش استان برای میزبانی این رویداد اعلام آمادگی کرده‌اند که تاکنون میزبانی استان کرمانشاه قطعی شده‌ است. استان‌هایی که در جشنواره منطقه‌ای کرمانشاه حضور خواهند داشت، آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، اردبیل، زنجان، کردستان، قزوین، ایلام، همدان، خوزستان و کرمانشاه هستند.

در این زمینه، هنرمندان سه استان‌ حاضر در این جشنواره، نظراتشان را درباره این رویداد فرهنگی مطرح کرده‌اند که در ادامه می‌خوانید؛ امید خاکپور نویسنده و کارگردان تئاتر و رییس انجمن هنرهای نمایشی استان آذربایجان غربی، سعید نوریان، نویسنده و کارگردان تئاتر و معاون فرهنگی- سینمایی اداره کل ارشاد استان اردبیل و مرتضی نجفی، بازیگر، نویسنده و کارگردان تئاتر  از قزوین.

امید خاکپور: جای خالی جشنواره‌های تئاتر مناطق کشور در طول سال‌ها تعطیلی آن کاملاً مشهود بود و برگزاری مجدد آن پس از ۹ سال می‌تواند گامی مهم برای رونق و پویایی مجدد تئاتر در کشور خصوصاً در استان‌ها باشد. برگزاری جشنواره تئاتر منطقه‌‌ای این فرصت را برای گروه‌های استانی فراهم می‌کند که با بررسی و شناخت نقاط ضعف و قوت آثار خود با آمادگی بیشتر و بهتری در جشنواره حضورداشته باشند و درنهایت در صورت راه‌یابی به جشنواره بین‌المللی فجر می‌توانند اجرای باکیفیت‌تری را ارائه کنند.

سعید نوریان:  9 سال وقفه در برگزاری این جشنواره‌ها و احیای دوباره آن، ابتکاری قابل‌تأمل و تمجید است که هم‌زمان با چهل و یکمین دوره جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر به همت والای عزیزانمان در اداره کل هنرهای نمایشی به‌ویژه آقای کاظم نظری صورت گرفته است.  تولد دوباره این رویداد مهم را به همه هنرمندانی که دغدغه کار و تلاش و تولید آثار فاخر نمایشی را در جای‌جای ایران اسلامی دارند، تبریک می‌گویم و ایمان‌ دارم که با احیای دوباره این جشنواره‌ها، شاهد حال خوب، امید و نشاطی مضاعف در تئاتر شهرستان‌ها و کشور خواهیم بود.

مرتضی نجفی: برگزاری و احیای جشنواره تئاتر منطقه‌ای آن هم پس از 9 سال بسیار ارزشمند و قابل اهمیت است. در مدت تعطیل شدن جشنواره تئاتر منطقه‌ای، امیدی برای کار کردن و دیده شدن هنرمندان در شهرستان‌ها وجود نداشت و فعالیت‌هایی که صورت می‌گرفت تنها برای اجرا در یک بازه زمانی کوتاه مدت بود.

با وجود اینکه قرار نیست همه اجراهای استانی به جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر راه پیدا کنند ولی برگزاری جشنواره تئاتر منطقه‌ای باعث دیده شدن تلاش هنرمندان استان‌ها، تبادل فرهنگ‌ و تعامل بیشتر آن‌ها با یکدیگر خواهد شد. در این رویداد، هنرمندان و استادان تئاتر سراسر کشور دور یکدیگر جمع می‌شوند، به تماشای آثار می‌نشینند و به بحث و نظر می‌پردازند. در واقع جشنواره تئاتر منطقه‌ای مثل یک پاتوق بسیار حرفه‌ای تئاتر به شمار می‌آید که متاسفانه هنرمندان برای 9 سال این پاتوق را از دست داده بودند و  احیای مجدد آن بسیار امیدوارکننده است.

امید خاکپور: از مهم‌ترین و جذاب‌ترین شاخص‌های تئاتر کشور وجود اقوام مختلف با پتانسیل‌های بالای فرهنگی است پس جشنواره‌های تئاتر منطقه‌ای می‌تواند محلی مناسب برای تبادل و آشنایی با فرهنگ‌ها و آثار بومی مختلف در سطح کشور باشد.

سعید نوریان: برگزاری جشنواره تئاتر در استان‌ها و حضور برگزیدگان این رویدادهای مهم و تأثیرگذار در جشنواره‌های تئاتر منطقه‌ای و معرفی برگزیدگان این جشنواره‌ها به جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر، اقدام ارزنده و مبارکی است که زمینه را برای ارتقای کمی و کیفی تئاتر استان‌ها فراهم می‌کند. تبادل اندیشه، کسب تجربه و بهره‌گیری از داشته‌های دیگر استان‌ها، تقویت باو‌رها و آیین‌های نمایشی و توسعه کمی و کیفی عادلانه تئاتر در استان‌ها و شهرستان‌ها از محاسن ارزنده جشنواره‌های تئاتر منطقه‌ای است.

مرتضی نجفی: من به شخصه با دوستان هنرمندی از سراسر کشور در ارتباط هستم که این ارتباط به دلیل برگزاری جشنواره‌های تئاتر منطقه‌ای سال‌های پیش شکل گرفته است. ما در طول این مدت با هم تعامل و همکاری‌های زیادی به منظور تولید آثار نمایشی داشته‌ایم، در حالی که این ارتباط برای سایر هنرمندان طی چند سالی که جشنواره های منطقه ای برگزار نمی شد، وجود نداشت و خوشحالم که این ارتباط و تعامل با همت اداره کل هنرهای نمایشی و امور استان‌ها مجدد شکل گرفته است. شناخت هنرمندان و ارتباط با فرهنگ سایر مناطق کشور منجر به بسط اندیشه‌ها و تولید آثار نمایشی براساس شناخت آداب و رسوم اقوام مختلف در سطح کیفی قابل قبول خواهد شد. قطعا نمایش‌های بومی و فولکلور هر استان می‌تواند در ایده‌پردازی، تولید و اجرای نمایش در دیگر استان‌ها کمک کننده باشد.

امید خاکپور: برگزاری جشنواره‌ها همواره بستر مناسبی برای بروز استعدادها و توانایی‌ها در استان‌ها بوده است، هنرمندان تئاتر در کشور می‌توانند ماحصل یک سال تلاش خود را با یکدیگر به اشتراک بگذارند و ایجاد این بستر خود گامی بسیار مهم برای ایجاد فضای گفت‌وگو‌ و تبادل دانش و‌ اطلاعات است و‌ این فرصت می‌تواند توان اجرایی و علمی هنرمندان استان‌ها را ارتقا دهد.

سعید نوریان: جشنواره‌های تئاتر منطقه‌ای هم نقشی مهم در تقویت اتحاد و همبستگی اقوام ایرانی دارند. این رویداد بهترین ظرفیت برای بهره‌مندی هنرمندان کشور از تجارب ارزنده یکدیگر است. این جشنواره‌ها می‌تواند پیوند عمیق بین هنرمندان را دوام بخشد و اتحاد و همدلی را در بین هنرمندان از هر زبان و قومیتی به نمایش بگذارد.

مرتضی نجفی: حضور اقوام و فرهنگ‌های مختلف در کنار یکدیگر باعث ایجاد انگیزه، امید، شور و شعف نه تنها در گروه‌های تئاتری بلکه در کل شهر خواهد شد. تئاتر منطقه‌ای بخش عمده‌ای از تئاتر کشور را تشکیل می‌دهد و هنرمندان در چنین رویدادهایی، فرهنگ و آثارشان را به اشتراک می‌گذارند و از آنجا که تئاتر یک هنر دسته جمعی و گروهی‌ است، این گروه‌ها‌ با جمع شدن در کنار یکدیگر و تبادل افکار و اطلاعات تئاتری‌شان گسترش پیدا می‌کنند که این اتفاق باعث رشد و حرفه‌ای‌تر شدن آن‌ها و همکاری‌شان در مناطق مختلف و تولید آثار مشترک می‌شود.

امید خاکپور: با توجه به اینکه جشنواره‌های تئاتر منطقه‌ای ماحصل یک سال تلاش گروه‌‌های نمایشی در سطح استان‌هاست، بهتر است در استان‌های میزبان برای هرچه بهتر برگزار کردن این رویداد، بسترهای مناسب اعم از امکانات زیرساختی به لحاظ نرم‌افزاری و ‌سخت‌افزاری، فضای تبلیغاتی مناسب و به‌موقع برای حضوری حداکثری علاقه‌مندان تئاتر و امکانات مناسب و در شأن گروه‌های شرکت‌کننده فراهم شود. همچنین انتخاب داوران و دعوت از منتقدان شاخص می‌تواند عاملی برای رشد کیفی و کمی آثار باشد.

سعید نوریان: آموزش و کمک به ارتقای آثار خیلی اهمیت دارد، با این شکل اجرایی، انگیزه هنرمندان تئاتر استان‌ها و شهرستان‌ها برای انجام فعالیت‌های نمایشی و تولید آثار جدید که ویژگی‌های یک تئاتر ایدئال و مناسب را داشته باشد، مضاعف و دوچندان می‌شود. این هنرمندان تلاش می‌کردند تا ماحصل و عصاره یک سال تلاش، جدیت، همت و فعالیت خود را پس از حضور موفقیت‌آمیز در جشنواره‌های استانی، در جشنواره منطقه‌ای با دیگر استان‌ها به اشتراک بگذارند و با رفع نواقص و برای حضور در جشنواره تئاتر فجر که آیینه تمام نمای تئاتر کشور است و همه ظرفیت‌ها و داشته‌های تئاتری شهرستان‌ها و استان‌ها را به نمایش می‌گذارد، بهترین خود را ارائه دهند.

مرتضی نجفی: برای برگزاری هرچه بهتر جشنواره تئاتر منطقه‌ای قطعا مراحل پیش تولید و آماده‌سازی روند اجرایی این رویداد اهمیت دارد. توجه به تجهیزات و زیرساخت‌ سالن‌های نمایشی مانند نور، صحنه، صندلی‌ها و تبلیغات از مهم‌ترین مسائلی است که برای برگزاری این رویداد هنری باید مورد توجه قرار بگیرد. جشنواره تئاتر منطقه‌ای فرصت مناسبی است که سازمان‌های استان‌های برگزارکننده مانند شهرداری، استانداری و… در کنار هم قرار بگیرند و به تجهیز سخت‌افزاری و به روزرسانی سالن‌های نمایشی کمک کنند؛ چراکه قرار است در این جشنواره تبادل افکار، دانش تخصصی و حرفه‌ای، فرهنگ، هنر و نیز گفت‌وگو صورت بگیرد.

مورد دیگر اینکه در سال‌های آخر برگزاری جشنواره تئاتر منطقه‌ای، هیچ داوری به‌صورت فیزیکی برای انتخاب آثار برای حضور در جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر در منطقه حضور پیدا نمی‌کرد و کار به شکل فیلم به دبیرخانه ارسال می‌شد؛ این امر منجر به کم شدن آن شور و نشاط روند برگزاری جشنواره‌ها شده بود که امیدوارم در این دوره و سال‌های آتی مراحل انتخاب آثار به روال سابق پیش نرود.

امید خاکپور: همواره یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های اهالی تئاتر این بوده که یک روزی هنر تئاتر در سبد فرهنگی خانواده‌ها قرار گیرد پس تداوم اجراهای تئاتری باکیفیت می‌تواند قدمی مؤثر برای این مهم باشد و این خود مستلزم برنامه‌ریزی صحیح و دقیق است. اهمیت و لزوم تداوم اجراهای تئاتری و برگزاری جشنواره‌ها این امکان را ایجاد می‌کند که تئاتر به‌عنوان یک ضرورت شناخته شود و مردم را مشتاق و موظف به دیدن آن کند. در دوران بیماری کرونا چراغ تئاتر ‌کم سو شد و با توجه به مشکلات اقتصادی موجود این رویه همچنان ادامه دارد؛ امید است با تلاش هنرمندان در حوزه تولید و‌ ارائه آثار تئاتری و نیز همدلی، همراهی و حمایت‌های مادی و‌ معنوی مسئولان و ایجاد بسترهای مناسب برای اجراها و جشنواره‌ها چراغ تئاتر همواره روشن بماند.

سعید نوریان: تئاتر نماد اتحاد و همدلی و همبستگی است و هرگز نباید تعطیل شود چراکه تئاتر با توانایی نفوذ و اثرگذاری که بین مردم دارد، زمینه‌ساز توسعه فرهنگی است و عامل استحکام ارزش‌ها و باو‌رها و پیام‌رسان مفاهیم عالی الهی و انسانی که می‌تواند در تقریب ادیان و مذاهب، گفت‌وگو و گفتمان هنری و فرهنگی و اتحاد و همبستگی اقوام و ملت‌ها تأثیر شایانی داشته باشد.

مرتضی نجفی: هر هنرمندی جهان‌بینی خاص خودش را داراست که به واسطه آن می‌تواند درونیات خود را به نمایش بگذارد. قطعا نمایش یک هنرمند نتیجه تفکر  اوست و او با هنرش، درونیات و اعتقادات خود را به نمایش می‌گذارد. هنرمند با بیان جهان بینی‌اش در قالب اثر هنری یک کنش اجتماعی به وجود می‌آورد و به بیان حرف خودبا زبان هنر می‌پردازد. شاید در بخش‌هایی به واسطه شرایط مجبور به تغییر یا حذف بخشی از سخنانش شود ولی هنرمند، بدون توهین، هنرمندانه و ظریف با هنرش حرف خود را روی صحنه بیان می‌کند و از طریق هنرش در مقابل شرایط قرار می‌گیرد. با این وصف اجرای تئاتر و جشنواره‌های تئاتری برای روشن نگه‌داشتن چراغ تئاتر به عنوان اصلی‌ترین تریبون هنرمند باید مستمر و پیگیر، ادامه یابد.