دشواری‌های فیلمسازی در نوروز از نگاه علیرضا زرین دست

11:55

برنده سیمرغ بلورین جشنواره فیلم فجر گفت: تجربه کار در ایام نوروز بسیار آزاردهنده است چون با مشکلات زیادی روبرو هستیم؛ مثلا به مسئولی نیاز داریم که اجازه کار در جایی را بگیریم و آن مسئول در تعطیلات و پیدا کردنش بعضا غیرممکن است.
علیرضا زرین دست در گفت وگو با ایرنا اظهارکرد: تهیه کننده می گوید که چه روزهایی باید سرکار باشیم؛ برخی می گویند تا پایان تعطیلات کار تعطیل است و برخی دیگر می خواهند که از همان روزهای شروع سال جدی کار دنبال شود. گاهی کار ساده است مثلا در یک مکان مشخص فیلمبرداری داریم و همه چیز ما آنجا جمع است اما بعضی وقتها شما فیلمنامه ای را کار می کنید که دارای لوکیشن ها و محل های مختلفی برای فیلمبرداری هست. به همین دلیل شما باید خودتان را با تهیه کننده تطبیق دهید و چاره ای ندارید.
زرین دست با اشاره به فعالیت های اخیر خود گفت: این روزها در حال استراحت هستم و آخرین کارم سینما متروپل (محمدعلی باشه‌آهنگر ۱۴۰۱؛ این فیلم در چهل و یکمین دوره جشنواره بین‌المللی فیلم فجر حضور داشت و با نامزدی در ۱۳ رشته دارای بیشترین تعداد نامزدی در این دوره از جشنواره فیلم فجر بود که توانست در ۳ رشته بهترین کارگردانی، بهترین فیلم و بهترین فیلمبرداری جایزه سیمرغ بلورین را از آن خود کند) بود.
وی در پاسخ به این پرسش که چرا کار در سینما متروپل را پذیرفته است، تصریح کرد: حدود ۱۵ سال است که آقای باشه آهنگر را می شناسم و این پیشنهاد را قبل از شروع فیلمبرداری به من داده بودند؛ باشه آهنگر درباره فیلمنامه سینما متروپل چیزی نزدیک به ۱۲ سال پیش طرحی در ذهن داشت که خودش مجری یکی از شخصیت های فیلم بود.
فیلمبردار فیلم سینمایی سیندرلا (بیژن بیرنگ و مسعود رسام ۱۳۸۰) ادامه داد: خود آقای آهنگر بود که در زمان جنگ فیلم ها را از ویرانه های سینماها که عراق بمباران کرده بود پیدا می کرده (برخی تک پرده ای و سه پرده ای بوده) و برای رزمنده ها نمایش می داده است گاهی اتفاقات بامزه ای در این میان رخ داده بود که برخی را نمی شد در سینما متروپل به نمایش گذاشت.
زرین دست یادآور شد: این چهارمین فیلمی بود که من با باشه آهنگر کار می کردم؛ ما روابط خوب و کم کلامی داریم و بیشتر با نگاه ذهن همدیگر را می خوانیم و تقریبا قبل از این که به صورت قطعی پلانی را بگیریم با نوعی از ارتباط که ذهنی میان نگاهمان است به نتیجه میرسیم و پلان را فیلمبرداری می کنیم.
فیلمبردار فیلم سینمایی آتش‌بس (تهمینه میلانی ۱۳۸۴) در پاسخ به این پرسش که از میان کارنامه کاری اش کدام اثر یا آثار را شاخص می داند، یادآور شد: تعداد کارهایی که خودم شاخص می دانم زیاد است. تعدادی فیلم دارم که برای قبل از انقلاب است و کارهای خوبی هستند: مانند دایی جان ناپلئون، در امتداد شب، سایه های بلند باد و یک فیلمبرداری سیاه و سفید خیلی خوب دارم با عنوان تجربه با آقای کیارستمی.
وی افزود: تعداد انبوهی از کارهایم برای بعد از انقلاب است که در این میان کارهایی که برای خودم محبوب است و از جهت فیلبمرداری و ساختار دوستشان دارم فیلم هایی هستند مانند خط قرمز (که هیچ وقت شانس نمایش پیدا نکرده است) نقطه ضعف، طلسم، بای سیکل ران، دستفروش، بازمانده، خانه خلوت.
برنده سیمرغ بلورین بهترین فیلم‌برداری برای فیلم پری (داریوش مهرجویی۱۳۷۳) بیان کرد: من بسیار زیاد فیلم گرفته ام؛ بالای صد فیلم که در میان آنها چند فیلم برجسته است و چندتایشان جزو آثار ارزشمند و ماندگار سینمای ایران هستند و این برای من شانس بزرگی بوده که چندین اثر از من جزو آثار ماندگار سینمای ایران بوده است.
زرین دست در پاسخ به این پرسش که در میان کارگردان پرشماری که با آنها کار کرده کدامیک را متفاوت یا برجسته می بیند، گفت: خیلی از کارگردان هایی که با آنها کار کردم برایم متفاوت بودند ولی همینقدر بگویم که در کارنامه من با اغلب کارگردان ها تعداد فیلم هایی که کارکرده ام زیاد است؛ مثلا با مسعود کیمیایی ۸ فیلم با تهیمنه میلانی ۷ فیلم با محمدعلی باشه آهنگر ۴ فیلم و باخیلی از کارگردان ها تعداد زیادی فیلم دارم.
وی افزود: این موضوع نشان دهنده این است که هم در من جوهر و گوهری بوده که آنان به بارها به من اعتماد کرده اند و هم در آنها این جوهر و گوهر بوده که ما توانستیم با هم ارتباط برقرار کنیم و آثاری را خلق کنیم. این چیزی است که معدل فوق العاده ای برای یک مدیر فیلمبرداری است؛ این که تعداد زیادی فیلم داشته باشد و با اغلب کارگردان ها تعداد زیادی اثر تولید کرده باشد.
و در توضیح حال و هوای خود در نوروز ۱۴۰۲ بیان کرد: اگر در تهران باشم هر روز تنیس بازی می کنم اما اگر در تهران نباشم در شمال محلی را دارم که بروم اما متاسفانه آنقدر آنجا در ایام عید شلوغ می شود که نمی‌شود از خانه بیرون آمد.
فیلمبردار فیلم سینمایی پنجاه و سه نفر (یوسف سیدمهدوی ۱۳۶۸) ادامه داد: معمولا عیدها به شمال می روم اما دو عید گذشته (عید ۱۳۹۹ و عید ۱۴۰۰) پشت سر هم مشغول به کار بوده ام.

علیرضا زرین‌دست (متولد۱۳۲۴) مدیر فیلم‌برداری ایرانی است.
شروع فعالیت سینمایی وی با فیلم وسوسهٔ شیطان به عنوان دستیار فیلمبردار در سال ۱۳۴۶ بوده‌است.
سیمرغ بلورین بهترین فیلم‌برداری برای فیلم پری – جشنواره فیلم فجر دوره سیزدهم، لوح و دیپلم بهترین فیلمبرداری برای فیلم سوپر استار جشنواره داکا، آر طلایی بهترین فیلم‌برداری برای فیلم بای سیکل ران – جشنواره فیلم ریمینی دوره دوم (ایتالیا)، سیمرغ بلورین از جشنواره فیلم فجربرای فیلمبرداری فرزند خاک، سیمرغ بلورین بهترین فیلم‌برداری برای فیلم سرو زیر آب – جشنواره فیلم فجر دوره سی و ششم و سیمرغ بلورین بهترین فیلم برداری برای فیلم سینما متروپل – جشنواره فیلم فجر دوره چهل و یکم از جمله افتخارات این هنرمند است.