باستان‌شناسان در دامنه رشته کوه زاگرس در منطقه آبدانان ایلام، سه معدن راشناسایی کرده‌اند که احتمال می‌دهند معادن گمشدۀ هخامنشی باشد. فرضیه آنها براین است که این معادن، منبع اصلی تامین سنگ‌های کاخ داریوش بزرگ هخامنشی درشهر باستانی شوش بوده است.
به گزارش ایسنا، محمدابراهیم زارعی، رئیس پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری کهخبر کشف این معادن را جمعه ۲۲ فروردین ماه ۱۴۰۴ اعلام کرد، در اظهاراتی تازه‌ترگفت که آزمایش‌های دقیق‌تری برای بررسی نوع سنگ‌های مکشوفه، با هدف مقایسهبا نمونه‌های موجود در ستون‌های کاخ شوش، در حال انجام است. این مطالعاتتخصصی از دو هفته آینده وارد فاز جدیدی خواهد شد و در صورت اثبات هم‌خاستگاهبودن سنگ‌ها، پرونده ثبت جهانی شوش می‌تواند با اطلاعات تازه‌ای به‌روزرسانی شودو گامی راهبردی باشد که فرصت بازنگری و ارتقاء موقعیت جهانی این محوطه باستانیو همین طور منطقه کشف معدن را فراهم می‌آورد.
به گفته رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی، هنگام بررسی [اولیه] این معادن، نشانه‌هاییاز ابزارهای باستانی برش سنگ، بقایای استخراج و مقادیر معناداری از سنگ‌آهن نیزکشف شده است؛ سنگ آهنی که به‌احتمال قوی برای تولید بست‌های فلزی درمعماری سنگی هخامنشی به‌کار می‌رفته است. این کشفیات، در کنار ویژگی‌هایزمین‌شناختی منطقه، احتمال قدمت هخامنشی معادن را به شکل معناداری تقویتمی‌کند.
باستان‌شناسان احتمال می‌دهد سه معدن سنگ گمشده هخامنشی را در دامنه‌هایکبیرکوه در آبدانان استان ایلام کشف کرده‌اند.
لقمان احمدزاده شوهانی، باستان‌شناس سرپرست پروژه معادن آبدانان که به پیشنهاد«محمد حیدری»، معلم آبدانانی به شناسایی آن موفق شدند، درباره جزئیات اینکشف که باستان شناسان را شگفت زده کرده است، توضیح داد: ۱۰ مهرماه، به‌طور کاملاًاتفاقی ویدئویی از یک کوهنورد به نام محمد حیدری در اکسپلور اینستاگرام دیدم. اودر حال معرفی معادنی در کبیرکوه بود و تصور می‌کرد این سنگ‌ها برای ساخت آسیاباستفاده می‌شدند. اما چیزی که دیدم، با چیزی که او تصور می‌کرد، تفاوت اساسیداشت. شیوه استخراج این سنگ‌ها شباهت زیادی به روش‌های دوره هخامنشی داشتو بلافاصله فهمیدم که این موضوع باید بررسی و پیگیری شود.
این باستان‌شناس ادامه داد: بدون همراهی و دقت‌نظر محمد حیدری، این کشفممکن نبود. او سه معدن را شناسایی کرده بود که شواهد زیادی از بهره‌برداریمهندسی‌شده در دوران باستان داشتند. این معادن، نه‌تنها از نظر مکان‌یابی، بلکه ازنظر الگوهای برداشت سنگ، با معادن دوره هخامنشی هماهنگ بودند.
در هنگام بررسی، شواهدی از فعالیت معدن‌کاری عصر هخامنشی در این منطقهشناسایی شده است.
مقادیر معناداری سنگ‌آهن نیز کشف شده است، که احتمالا برای تولید بست‌هایفلزی در معماری سنگی هخامنشی به‌کار می‌رفته است.
احمدزاده اظهار کرد: این کشف سرنخی جدید از محل استخراج سنگ‌های کاخداریوش بزرگ به‌دست می‌دهد. در نبشته معروف که بر کاخ آپادانا شوش حک شدهاست، از منطقه‌ای به نام «ابیرادوش» به عنوان محل استخراج سنگ‌های این کاخ یادشده است. تا پیش از این، مکان دقیق «ابیرادوش» در تاریخ گم بود، اما اکنون شواهدجدید می‌تواند نشان دهد که به احتمال بسیار زیاد معادن کشف‌شده در آبدانان هماننقطه گمشده‌اند.
سرپرست پروژهش معادن هخامنشی آبدانان ادامه داد: در مرحله دوم پروژه، بابهره‌گیری از فناوری‌های سنجش از دور، مدل‌سازی سه‌بعدی و تحلیل‌های پتروگرافی،در تلاشیم تا مسیرهای انتقال سنگ از آبدانان به شوش را بازسازی کنیم. این تحقیقمی‌تواند نشان دهد که چگونه سنگ‌های عظیم و سنگین از کوه‌های زاگرس به شوشمنتقل می‌شدند.
در کتیبه کاخ آپادانا از محلی به نام «ابیرادوش» نام برده شده که مکان آن تا کنون درهاله‌ای از ابهام بود.
باستان‌شناسان احتمال می‌دهند این معادن در ارتباط با همان ابیرادوش باشد. آزمایش‌ها در این باره درحال انجام است.
این باستان‌شناس تأکید کرد: این کشف نه تنها به ما کمک می‌کند تا به گمشده‌هایتاریخ پی ببریم، بلکه یک روایت فراموش‌شده از دانش مهندسی، معماری و مدیریتمنابع در دوران هخامنشی را بازخوانی کنیم. این معادن، اگر همان ابیرادوش باشند،بخشی از تمدنی بوده‌اند که هنوز هم شگفتی‌ساز است.
احمدزاده گفت: این کشف، اگر با آزمایش‌های دقیق‌تری تأیید شود، می‌تواندچشم‌اندازهای جدیدی را برای ثبت‌جهانی این معادن در یونسکو، توسعه گردشگریفرهنگی در منطقه و پژوهش‌های علمی در مورد فناوری‌های ساخت در دورانهخامنشی فراهم آورد.
به گفته باستان‌شناسان این معادن به احتمال زیاد منبع اصلی تامین سنگ‌هایستون‌های کاخ داریوش بزرگ در شوش باشد.
کاخ آپادانا که به گفته باستان‌شناسان سنگ‌های آن طبق کتیبه همین کاخ، از منطقه‌ایبه نام «ابیرادوش» تهیه شده است و احتمالا در ارتباط با معاون نویافته در آبدانانباشد، در شهر باستانی شوش به دستور داریوش بزرگ در حدود سال‌های ۵۱۵ ـ ۵۲۱پیش از میلاد روی آثار و بقایای تمدن عیلامی بنا شد. کاخ در حفاری‌های بین سال‌های۱۳۱۱ تا ۱۳۱۴ خورشیدی از زیر خاک بیرون آورده شد و ۱۰ مهر ۱۳۸۰ در آثار ملی ایران بهشمارهٔ ۳۹۸۱ در فهرست میراث ملی به ثبت رسید و در سال ۲۰۱۵ به همراه شوش درفهرست میراث جهانی یونسکو، ثبت شد.
گفته شده است دیوارهای این کاخ از خشت با نمای آجری و ستون‌های آن از سنگ بود. دیوارهای داخلی آن با آجر لعاب‌دار پوشیده شده‌بود و دارای نقش‌های سربازان گاردجاویدان، شیر بالدار و گل نیلوفر آبی بود. بخش‌های مهمی از این کاخ در زمان اردشیریکم، شاهنشاه هخامنشی دچار آتش‌سوزی شد و در زمان اردشیر دوم بازسازی شد ودر نهایت در زمان حمله اسکندر، نابود شد. بقایای این کاخ همچنان در شوش دیدهمی‌شود.
باستان‌شناسان معتقدند این کشف در صورت اثبات نهایی، هم‌ارز کشف معدن مرمرپنتلیک در آتن برای ساخت پارتنون و نقطه‌ای تعیین‌کننده در تاریخ معماری کلاسیکجهان است.
بدون دیدگاه