13:39

طرح پژوهشی «استفاده از فناوری لیزر در پاکسازی سطح آثار آهنی تاریخی» با استفاده از نمونه‌های آثار آهنی متعلق به محوطه ارزانفود همدان توسط پژوهشکده حفاظت و مرمت آثار تاریخی-فرهنگی انجام شد.
به گزارش روابط‌ عمومی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری، شیبا خدیر مجری طرح 15شهریور 1400 با اعلام این خبر، پاکسازی سطح آثار تاریخی را یکی از اقدامات چالش برانگیز در امر مرمت آثار تاریخی برشمردو گفت: در این حوزه روش‌های متعددی برای پاکسازی اصولی و علمی، مورد استفاده مرمتگران قرار می گیرد که هر کدام مزایا، معایب و محدودیت‌های خاص خود را دارند.
اوبابیان اینکه در این بین استفاده از لیزر به عنوان ابزاری با قابلیت‌های ویژه همواره مطرح بوده تصریح کرد: از این فناوری در راستای تصویربرداری و مستند‌نگاری، تشخیص و پاکسازی در حفاظت و مرمت آثار تاریخی استفاده می‌شود.
این پژوهشگر اظهارکرد:لیزر (تقويت نور نشر برانگيخته ) پس از اختراع درسال 1960 با رشد و توسعه سریع خود، به عنوان ابزاری موثر درعلوم و صنایع مختلف تبدیل شده و استفاده از آن در پاکسازی سطح آثار تاریخی توسط جان آسموس در دهه هشتاد میلادی آغاز شده و تا کنون پیوسته در حال رشد و تکامل است.
او دربین نمونه فعالیتهای انجام شده در سال‌های اخیر پژوهشکده حفاظت و مرمت آثار تاریخی-فرهنگی در زمینه استفاده از لیزر، به پاکسازی سطح مفرغ‌های متعلق به محوطه میراث‌جهانی بم، پاکسازی الیاف فلزی متعلق به پرچم نادری و رسوب‌زدایی سطح نقره تاریخی اشاره کرد.
خدیر افزود: بهره‌گیری از این فناوری در کنار سایر روش‌های معمول پاکسازی در جهت تکمیل و بهبود عملیات حفاظت از آثار فلزی نقش بسزایی داردو این روش به علت عدم تحمیل فشار مکانیکی خارجی بر اشیاء بسیار ترد و تغییر یافته می تواند در درمان برای جلوگیری از خرد شدن بیشتر کاربرد مفیدی داشته باشد.
او امکان پاکسازی دقیق جزییات و لایه‌های سطحی ظریف را از مزایای دیگر استفاده از لیزر برشمردو گفت:یکی از ویژگی های اصلی پرتو لیزر به علت تکرنگ بودن آن فرق قائل شدن بین سطح پاکیزه شده و لایه مد‌نظر برای حذف است و از طرفی استفاده از این روش به علت تخریبی بودن نیاز به آگاهی و دانش کافی دارد.
این پژوهشگر با بیان‌اینکه در مورد آثار آهنی تاریخی استفاده از لیزر برای پاكسازي چسب‌ها و پوشاننده‌های آثار آهنی و پاکسازی محصولات خوردگی حجیم کاربردهای گسترده ای داردافزود: اشیاء آهنی همواره با پدیده خوردگی روبرو هستند و با محصولات خوردگی متنوعی پوشیده می‌شوند به دليل این تغييرات، آثار شكننده، متخلخل و فاقد مغز فلزی می شوند لذا در صورت نیاز به پاکسازی سطحی، باید از روش‌های مطمئن بدون فشار مکانیکی استفاده کرد تا هم بتوان مواد اصلی و هم اطلاعات ساختاری جزئی روی سطح آثار را حفظ كرد.
مجری طرح استفاده از فناوری لیزر در پاکسازی سطح آثار آهنی تاریخی خاطرنشان‌کرد:در مورد پاکسازی آثار آهنی بیشتر از لیزر ND:YAG استفاده می شود.
خدیر هدف از این تحقیق رابررسی تاثیر پرتوهای لیزر بر روی سطح آهن های تاریخی دانست و تصریح کرد: در این پژوهش از لیزرهای ND:YAG و CO2 استفاده شده که با کمک روش های میکروسکوپی و آنالیز دستگاهی به بررسی این تاثیر در پاکسازی سطح پرداخته می شود.
به گفته این پژوهشگر،نمونه‌های مورد استفاده در این پژوهش آثار آهنی متعلق به محوطه ارزانفود همدان بوده و نتایج بدست آمده تا کنون (از فاز اول این طرح) حاکی از حذف رسوبات سطحی محیطی است لیکن در نواحی با تغییر رنگ ناشی از تبدیل و تحولات محصولات خوردگی روبرو هستیم.
او گفت:بررسی بیشتر تاثیر طول موج های مختلف لیزر و سایر متغیرهای آن در ادامه این طرح انجام و نتایج بدست آمده مورد ارزیابی قرار خواهد گرفت.
مجری طرح استفاده از فناوری لیزر در پاکسازی سطح آثار آهنی تاریخی در پایان افزود:این طرح توسط پژوهشکده حفاظت و مرمت آثار تاریخی-فرهنگی با همکاری پرستو نعیمی طرئی، فرشته رحیمی، نازلی دارخال (پژوهشکده حفاظت و مرمت آثار تاریخی-فرهنگی)، هادی ملکی(پژوهشگاه علوم فنون هسته ای)، اسماعیل همتی ازندریانی(دانشگاه بوعلی همدان)و علی خاکسار(میراث فرهنگی استان همدان)در دست انجام است.

بدون دیدگاه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *